Jump to content

Բահարա Ալավի

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Բահարա Ալավի
Դիմանկար
Ծնվել է1989
ԾննդավայրԻրան
Մահացել է2011

Բահարա Ալավի (1989, Իրան - 2011), իրանցի իրավապաշտպան, կանանց իրավունքների պաշտպան և բլոգեր (գրող)[1]։ Ծնվել է քուրդ ընտանիքում 1989 թվականին Իրանի Սաքեզ քաղաքում: Եղել է Մեկ միլիոն ստորագրություն հավաքելու արշավի անդամ՝ ուղղված կանանց իրավունքներին աջակցող Իրանի օրենքները փոփոխելու նպատակով և 2011 թվականի սկզբին մահացավ ավտովթարից[2][3][4][5]։

Կենսագրություն և գործունեություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Բահարե Ալավին սկսել է գրել 2005 թվականից 16 տարեկանում, միևնույն ժամանակ, երբ նա սկսել է պաշտպանել կանանց իրավունքները, սկսել է գրել իր բլոգը՝ «Արևի դուստրը»: Նրա գրվածքները հիմնականում հրապարակվել են կնոջ թեմայի և ֆեմինիստական և սեքսիստական հասկացությունների տաբուի վերաբերյալ նրա բլոգում[6][7]։

Մասնակցել է մի քանի մասնագիտացված լրագրության դասընթացների, ելնելով լրագրության նկատմամբ իր հետաքրքրությունից և մտադիր էր մասնագիտորեն աշխատել այս ոլորտում: Նրա աշխատանքի գագաթնակետը եղել է «Մեկ միլիոն ստորագրությունների» արշավն՝ ուղղված խտրական օրենքները փոխելուն: Քերմանշահում արշավի ամենաակտիվ անդամներից էր և մասնակցել է արշավի բազմաթիվ հանդիպումներին ու հավաքներին Թեհրանում, Սանանդաջում, Ռաշթում, Սպահանում և Սաքեզում: Նրա հոդվածներից մի քանիսը հրապարակվել են տարբեր կայքերում, օրինակ՝ «Փոփոխություն հանուն հավասարության» կայքում[8]։ Բահարեի գործունեության մյուս մասը վերաբերում էր քաղբանտարկյալների պաշտպանությանը, հատկապես Քրդստանում, և ձգտել է նրանց ազատ արձակել՝ կապ հաստատելով բանտարկյալների ընտանիքների հետ և հարցազրույցներ վարելով լրատվամիջոցների հետ։ Եղել է Կանաչ շարժման ակտիվ ցուցարարներից և ակտիվ մասնակցություն է ունեցել Քերմանշահի բողոքի ցույցերին։ Նրա ամենաակտիվ ջանքերից էր նրա ներկայությունը Սանանդաջի բանտի դիմաց և բողոքի ցույցի անցկացումը՝ կանխելու Հաբիբոլլահ Լաթիֆիի մահապատիժը։ Մասնավորապես, փորձել է ուշադրություն հրավիրել քաղաքներում քաղբանտարկյալների վիճակի վրա[9]։

Նրա ուղեկիցներից մեկը՝ Քավեհ Քերմանշահին, որը արժանացել է Human Rights Watch-ի Hellman/Hammett մրցանակին, այն նվիրել է Բահարեհին Radio Zamaneh-ին տված հարցազրույցում[10]։

Մահացել է ավտովթարից 2011 թվականի ապրիլի 27-ին[11]։

Նրա մահը լայն արձագանքներ է առաջացրել իրավապաշտպանների շրջանում, տարբեր լրատվամիջոցներում հրապարակվել են մի քանի հոդվածներ նրա կյանքի և գործունեության մասին[12][13]։ Օրինակ՝ «Մարդու իրավունքների համայնքն իսկապես կորցրել է փայլուն աստղին, բայց ինչպես հիշեցնում է «Փոփոխություն հանուն հավասարության», տիկին Ալավին «կարոտված կլինի, բայց ոչ մոռացված»: Ստորև ներկայացնում ենք Change for Equality-ի հուզիչ մի հատվածը, որը մանրամասնում է տիկին Ալավիի օրինակելի կյանքը…»[14]։

Ֆրեդ Պետրոսյանը Իսպանիայից ի պատասխան Բահարեի մահվան, գրել է, որ նա իրանցի ակտիվիստներից մեկի «Արևի դուստրը» բլոգի հեղինակն է[15]։

Նամակ Միավորված ազգերի կազմակերպության Տնտեսական և Սոցիալական խորհրդին

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Եղել է Կանանց իրավունքների շարժման ակտիվիստներից մեկն, որը 2010 թվականին նամակ է գրել ՄԱԿ-ի Տնտեսական և սոցիալական խորհրդին՝ նախազգուշացնելով կազմակերպությանը Իրանի անդամակցության մասին: Նամակում ասվում է. «մենք՝ որպես գենդերային հավասարության ակտիվիստների խումբ, կարծում ենք, որ ամբողջ աշխարհում կանանց իրավունքների պաշտպանության շահերից ելնելով ՝ ասիական CSW խմբում ազատ տեղը շատ ավելի նախընտրելի է, քան Իրանի անդամակցությունը: Մենք նամակով դիմում ենք Ձեզ՝ զգուշացնելու ձեզ այդ միջազգային մարմնին Իրանի անդամակցության խիստ բացասական հետևանքների մասին»[16]:

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]