Jump to content

Արեգակնային համակարգի ամենաբարձր լեռնագագաթների ցանկ

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից

Բերված է Արեգակնային համակարգի ամենաբարձր լեռնագագաթների ոչ ամբողջական ցանկը։

Մարսի վրա Օլիմպոս լեռն՝ Էվերեստի և Մաունա-Կեայի համեմատությամբ։
Երկնային մարմին Լեռ Բացարձակ բարձրություն1, կմ Հարաբերական բարձրություն2, կմ Ծագում Նշումներ
Մարս Օլիմպոս 21,2[1] 26[2] հրաբխային Հյուսիսային հարթավայրից վեր է խոյանում 26 կմ, ստորոտից բարձրությունը` 10 կմ, պսակը տարածվում է մինչև 1000 կմ[3]։
Վեստա Ռեյասիլվիա 9 22[4] խառնարան Արեգակնային համակարգի ամենաբարձր խառնարաններից մեկի կենտրոնում։
Հաբեթ Հաբեթի պատ 13 20[5] անհայտ (նստվածքային) Օղակաձև լեռնաշղթա, որը հասարակածով գոտևորում է արբանյակը։
Իո Հարավային Բոոսավլա 17,5[6] 18,2 տեկտոնական Հարավարևելյան կողմում զառիվայրը 15 կմ բարձրությամբ[7]։
Մարս Ասկրիաուս լեռ 18[8] 14,9[3] հրաբխային Հանգած վահանաձև հրաբուխ։
Իո Իոնյան լեռ 12,7[9] տեկտոնական Աևելյան լեռնաշղթա՝ երկշերտ լեռնագագաթով։
Մարս Էլիզիում 16 12,6[3] հրաբխային Հանգած վահանաձև հրաբուխ։
Մարս Արսիա 19[10] 11,7[3] հրաբխային Հանգած վահանաձև հրաբուխ։ Հրաբուխի ստորոտներին կան այլ երկրաբանական ձևավորումներ[11]։
Իո Եվբեա 10,5[12] 10,3—13,4[13] տեկտոնական Արեգակնային համակարգում ձևավորված ամենամեծ իջվածքը (մոտ 25 000 կմ3).
Երկիր Մաունա-Կեա 4,2 10,2[14] հրաբխային Վահանաձև (հավայան) տիպի հանգած հրաբուխ Խաղաղ օվկիանոսի Հավայի կղզում։ Հարաբերական բարձրությունը օվկիանոսի հատակից մինչև գագաթը կազմում է 10203 մ, որը նրան դարձնում է աշխարհի ամենաբարձր գագաթը։ Լեռան մեծ մասը գտնվում է ջրի տակ։
Երկիր Տեյդե 3,7[15] 7,5 հրաբխային Ունի 3.718 մ բացարձակ և ավելի քան 7.000 մ հարաբերական (օվկիանոսի տակ) բարձրություն։
Երկիր Էվերեստ 8,8[16] 3,55 տեկտոնական Ծովի մակարդակից (բայց ոչ երկրագնդի կենտրոնից) հաշված բարձրությամբ աշխարհի ամենաբարձր լեռը։

Գագաթները նվազման կարգով «հիմքից մինչև կատար»։

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. Ж. Ф. Родионова, Ю. А. Илюхина «Новая карта рельефа Марса»
  2. Neil F. Comins – Discovering the Essential Universe (2012) – Page 148
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Plescia, J. B. (2004). «Morphometric properties of Martian volcanoes». Journal of Geophysical Research. 109 (E3). Bibcode:2004JGRE..109.3003P. doi:10.1029/2002JE002031. ISSN 0148-0227.
  4. «Уточнены данные о поверхности астероида Веста». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ մայիսի 24-ին. Վերցված է 2018 թ․ նոյեմբերի 17-ին.
  5. Giese, B.; Denk, T.; Neukum, G.; Roatsch, T.; Helfenstein, P.; Thomas, P. C.; Turtle, E. P.; McEwen, A.; Porco, C. C. (2008). «The topography of Iapetus' leading side» (PDF). Icarus. 193 (2): 359–371. Bibcode:2008Icar..193..359G. doi:10.1016/j.icarus.2007.06.005. ISSN 0019-1035.
  6. Io Mountain Database
  7. Schenk, P.; Hargitai, H.; Wilson, R.; McEwen, A.; Thomas, P. (2001). «The mountains of Io: Global and geological perspectives from Voyager and Galileo». Journal of Geophysical Research. 106 (E12): 33201. Bibcode:2001JGR...10633201S. doi:10.1029/2000JE001408. ISSN 0148-0227.
  8. Malin Space Science Systems Release No. MOC2-950 Mars Global Surveyor 2004-12-24
  9. Io Mountain Database: Ionian Mons
  10. PIA03948: Arsia Mons Mosaic
  11. Արսիա լեռան ստորոտների լուսանկար ՆԱՍԱ/ՌՇԼ-ի կայքում
  12. «Euboea Montes». Gazetteer of Planetary Nomenclature.
  13. Schenk, P.; Hargitai, H. «Euboea Montes». Io Mountain Database. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 30-ին.
  14. «Mountains: Highest Points on Earth». National Geographic Society. Վերցված է 2010 թ․ սեպտեմբերի 19-ին.
  15. «Teide National Park». UNESCO World Heritage Site list. UNESCO. Վերցված է 2013 թ․ հունիսի 2-ին.
  16. Peakbagger.com
  1. Plescia, J. B. (2004). «Morphometric properties of Martian volcanoes». Journal of Geophysical Research. 109 (E3). Bibcode:2004JGRE..109.3003P. doi:10.1029/2002JE002031. ISSN 0148-0227.
  2. Giese, B.; Denk, T.; Neukum, G.; Roatsch, T.; Helfenstein, P.; Thomas, P. C.; Turtle, E. P.; McEwen, A.; Porco, C. C. (2008). «The topography of Iapetus' leading side» (PDF). Icarus. 193 (2): 359–371. Bibcode:2008Icar..193..359G. doi:10.1016/j.icarus.2007.06.005. ISSN 0019-1035. {{cite journal}}: Invalid |display-authors=9 (օգնություն)
  3. Schenk, Paul; Hargitai, Henrik; Wilson, Ronda; McEwen, Alfred; Thomas, Peter (2001). «The mountains of Io: Global and geological perspectives from Voyager and Galileo». Journal of Geophysical Research. 106 (E12): 33201. Bibcode:2001JGR...10633201S. doi:10.1029/2000JE001408. ISSN 0148-0227.
  4. Schenk, P.; Hargitai, H. «Euboea Montes». Io Mountain Database. Վերցված է 2012 թ․ հունիսի 30-ին. {{cite web}}: External link in |work= (օգնություն)
  5. Schmincke, Hans-Ulrich Вулканизм = Volcanism. — 2004. — С. 71. — ISBN 9783540436508(անգլ.) (Ստուգված է 12 փետրվարի 2011)

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]