Ադելհեյդ Պոպ
| Ադելհեյդ Պոպ գերմ.՝ Adelheid Popp | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 11, 1869[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Inzersdorf, Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[3] |
| Մահացել է | մարտի 7, 1939[1][2][3] (70 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Վիեննա, Նացիստական Գերմանիա[3][4] |
| Գերեզման | Վիենայի կենտրոնական գերեզմանատուն |
| Քաղաքացիություն |  Ցիսլեյտանիա և  Ավստրիա |
| Մասնագիտություն | լրագրող, քաղաքական գործիչ, կանանց իրավունքների պաշտպան, խմբագիր և ֆեմինիստ |
| Զբաղեցրած պաշտոններ | Ավստրիայի ազգային խորհրդի անդամ, Ավստրիայի ազգային խորհրդի անդամ, Ավստրիայի ազգային խորհրդի անդամ, Ավստրիայի ազգային խորհրդի անդամ և պառլամենտի անդամ |
| Կուսակցություն | Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցություն |
 Adelheid Popp Վիքիպահեստում | |
Ադելհեյդ Պոպ (գերմ.՝ Adelheid Popp, ի ծնե՝ Դվորակ (գերմ.՝ Dworak), փետրվարի 11, 1869[1][2][3], Inzersdorf, Վիեննա, Ավստրո-Հունգարիա[3] - մարտի 7, 1939[1][2][3], Վիեննա, Նացիստական Գերմանիա[3][4]), Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական աշխատանքային կուսակցության ակտիվիստ, կանանց իրավունքների պաշտպան, Ավստրիայի կանանց աշխատանքային շարժման ռահվիրա։
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Ադելհեյդ Պոպը ծնվել է 1869 թվականի փետրվարի 11-ին Վիեննայում[5]։ Եղել է ջուլհակի ընտանիքի տասնհինգերորդ երեխան, որը մահացել էր, երբ Ադելհեյդը 6 տարեկան էր[6]։ 10 տարեկանում նա սկսել է սովորել, բայց 14 տարեկան հասակում ստիպված է եղել աշխատել ֆաբրիկայում, որպեսզի օգնի մորը, որի առողջությունը քայքայվել է բազմաթիվ ծննդաբերություններից հետո։ Եղբայրները Ադելհեյդին իրենց հետ տարել են աշխատողների հավաքներին և մի անգամ նա հավաքներից մեկում հանդես է եկել կին աշխատողների դրության մասին ելույթով, որը առաջացրել է մեծ տպավորություն[7]։
Այդ պահից Ադելհեյդը ֆաբրիկայում ամեն օր 12 ժամ աշխատելով, երեկոյան սովորում էր գրագիտություն։ Դրանից հետո նա սկսել է կարդալ սոցիալիստները աշխատանքները և գրել հոդվածների կանանց աշխատանքային շարժման դրության մասին, իսկ հանգստի օրերին հանդես էր գալիս կուսակցական հավաքներում։
1893 թվականին ամուսնացել է Յուլիուս Պոպի հետ, որը Վիկտոր Ադլերի մոտիկ ընկերն էր։ Այդ նույն տարի, կին աշխատողների գործադուլի կազմակերպմանը մասնակցության մեջ, հայտնվել է գաղտնի ոստիկանության տեսադաշտում և հետագայում բազմիցս կալանավորվել է։ Եղել է ավստրիական Arbeiterinnen-Zeitung թերթի կազմակերպիչներից մեկը, որում դարձել է պատասխանատու խմբագիր։ Այդ ընթացքում լավ հարաբերություններ է պահպանել Ֆրիդրիխ Էնգելսի և Ավգուստ Բեբելի հետ, որոնք նրան շատ էին գնահատում։
1902 թվականին Պոպը եղել է «Սոցիալ-դեմոկրատական կանանց և աղջիկների համայնքի» հիմնադիրներից։ 1916 թվականին նա ընտրվել է Կանանց միջազգային սոցիալիստական քարտուղարության նախագահ` դրանով փոխարինելով Կլարա Ցետկինին։ 1918 թվականին հայտնվել է Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական աշխատանքային կուսակցության կառավարության կազմում, ինչպես նաև ընտրվել է տեղական հունգարական խորհրդի կազմում։ Հաջորդ տարի դարձել է Ազգային սահմանադրական ժողովի պատգամավոր, իսկ 1920 թվականին ընտրվել է Ավստրիայի ազգային խորհրդի մեջ, որտեղ մնացել է մինչև 1934 թվականը։
Պոպի Der Weg zur Höhe: die sozialdemokratische Frauenbewegung Österreichs; ihr Aufbau, ihre Entwicklung und ihr Aufstieg գիրքը նացիստների կողմից ընգրկվել է այրման ենթական գրքերի ցանկում։
Ադելհեյդ Պոպը մահացել է 1939 թվականի մարտի 7-ին Վիեննայում՝ 70 տարեկան հասակում։ Հուղարկավորված է Վիեննայի կենտրոնական գերեզմանատանը։
Երկեր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Հեղինակ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Die Jugendgeschichte einer Arbeiterin — von ihr selbst erzählt. — München: Ernst Reinhardt, 1909.
- Erinnerungen. Aus meinen Kindheits- u. Mädchenjahren. Aus der Agitation und anderes. — Stuttgart: Dietz, 1915.
- Der Weg zur Höhe: die sozialdemokratische Frauenbewegung Österreichs; ihr Aufbau, ihre Entwicklung und ihr Aufstieg. — Wien: Frauenzentralkomitee der Sozialdemokratischen Arbeiterpartei Deutschösterreichs, 1929.
Պատասխանատու խմբագիր
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Gedenkbuch 20 Jahre österreichische Arbeiterinnenbewegung, 1912.
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 FemBio տվյալների շտեմարան (գերմ.)
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 [Adelheid Popp Frauen in Bewegung 1848–1938] (գերմ.) — Österreichische Nationalbibliothek, 2006.
- ↑ 3,00 3,01 3,02 3,03 3,04 3,05 3,06 3,07 3,08 3,09 3,10 Blumesberger S. Handbuch der österreichischen Kinder- und Jugendbuchautorinnen (գերմ.) — 2014. — Vol. 2. — S. 895—899. — ISBN 978-3-205-78552-1
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Schmid-Bortenschlager S., Schnedl-Bubeniček H. Österreichische Schriftstellerinnen 1880–1938 (գերմ.): Eine Bio-Bibliographie — Stuttgart: Akademischer Verlag Hans-Dieter Heinz, 1982. — S. 139. — ISBN 978-3-88099-123-1
- ↑ Popp, Adelheid (1913). The autobiography of a working woman. F.G. Browne.
- ↑ A. T. Lane (1995). Biographical dictionary of European labor leaders. Greenwood Publishing Group. էջեր 771–772. ISBN 978-0-313-29900-1. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
- ↑ Francisca de Haan; Krasimira Daskalova; Anna Loutfi (2006 թ․ ապրիլի 1). Biographical dictionary of women's movements and feminisms in Central, Eastern, and South Eastern Europe: 19th and 20th centuries. Central European University Press. էջ 447. ISBN 978-963-7326-39-4. Վերցված է 2011 թ․ դեկտեմբերի 15-ին.
Գրականություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Czeike, Felix. Historisches Lexikon Wien[de]. — Band 4. — Wien: Kremayr & Scheriau, 1995. — ISBN 3-218-00546-9. — S. 575.
Արտաքին հղումներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- Ադելհեյդ Պոպը ավստրիական խորհրդարանի պաշտոնական կայքում(գերմ.)
- Կենսագրությունը Վիեննայի համալսարանի կայքում(գերմ.)
- Mengel, Monika. Starke Frauen: Adelheid Popp, Arbeiterin(գերմ.)
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ադելհեյդ Պոպ» հոդվածին։ |
| ||||||||||||
- Փետրվարի 11 ծնունդներ
- 1869 ծնունդներ
- Վիեննա քաղաքում ծնվածներ
- Մարտի 7 մահեր
- 1939 մահեր
- Վիեննա քաղաքում մահացածներ
- Անձինք այբբենական կարգով
- Ավստրիացի լրագրողներ
- Ավստրիացի գրողներ
- Կաթվածից մահացածներ
- Ավստրիացի կին գրողներ
- Մարքսիստներ
- Ավստրիացի հեղափոխականներ
- Վիեննայի կենտրոնական գերեզմանատանը թաղվածներ
- Ավստրիացի ֆեմինիստներ
- Ավստրիայի սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության անդամներ
- Սոցիալիստ ֆեմինիստներ
- Ավստրիայի քաղաքական գործիչներ
- Կանանց իրավունքների իրավապաշտպաններ