Jump to content

Հին հռոմեական ճարտարապետություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
10:36, 8 Ապրիլի 2024 տարբերակ, GeoO (Քննարկում | ներդրում)
(տարբ) ←Նախորդ տարբերակ | Ընթացիկ տարբերակ (տարբ) | Հաջորդ տարբերակ→ (տարբ)
Հին հռոմեական ճարտարապետություն
Տեսակճարտարապետական ոճ և աշխարհագրական դիրքի ճարտարապետություն
ԵրկիրՀին Հռոմ
ՀաջորդPre-Romanesque architecture?

Հին հռոմեական ճարտարապետությունը որոշ ասպեկտներ է վերցրել Հին Հունաստանի ճարտարապետությունից և ստեղծել է իր ճարտարապետական ոճը։ Հռոմեացիները պարտական են իրենց Էտրուսկյան հարևաններին, որոնք հարուստ գիտելիքներ տվեցին ճարտարապետական լուծումների համար։ Դա հիմնականում կամարների շինարարությունն էր և հիդրավլիկան։ Ավելի ուշ Հռոմի ճարտարապետությունը շատ տարրեր վերցրեց Հունաստանից և Ֆինիկիայից, քանի որ գտնվում էր նրանց տիրապետության տակ։ Որպես օրինակ կարելի է բերել հռոմեական վիլլաների տրիկլինիաները։

Ճարտարապետության խոշոր գլուխգործոցներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հռոմեական պետության կազմավորման օրրանը հանդիսացել է Տիբեր գետի հովտում Էտրուրիայի (Օստիա Անտիկա) և Կամպանիայի միջև ընկած Լացիումը, ուր ապրում էին լատինները։

Պոմպեյի ամֆիթատրոն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հռոմեական ճարտարապետության խոշոր կառույցներից էր Պոմպեյի ամֆիթատրոնը, որը տեղադրված էր քաղաքի արևելյան ծայրինԼ Այն մեզ հասած այս տիպի հասարակական շենքերից ամենահինն է։ Ունեցել է 15.000 տեղ։ Կառուցվել է մ. թ. ա. 70 թվականին։ Կառուցման համար միջին մասից որոշ քանակությամբ հող է հանվել ու լցվել ձվաձև պարագծով։ Նստելու տեղերն արված են բնական հողի մասամբ նաև լիցքի վրա։ Երկու կողմից հարավային և արևելյան լիցքը հենվում է քաղաքապարիսպների վրա, այսինքն քաղաքապարիսպները ամֆիթատրոնի համար հենապատերի դեր էին կատարում, իսկ մյուս կողմից՝ օվալային պարագիծ ունեցող պատերի վրա։

Նեղ միջանցքները տանում էին դեպի ամֆիթատրոն։

Հերկուլեսի տաճար

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հերկուլեսի տաճարը գտնվում է Հռոմում, Տիբերի մոտկայքում։ Ըստ տիպի իտալական տաճար է, հելլենիստական որոշ գծերով։ Կառուվել է մ․թ․ա 120 թվականին, մի բարձր ժայռածերպի գլխին, որտեղից բացվում են գեղեցիկ տեսարաներ դեպի քաղաքը և ծովը։ Հռոմի առաջին շինություններից է, որ գրեթե ամբողջությամբ մարմարից է։

Չափերն են՝ 6,64 X 6,76 մ։ Փոքր չափերի այս տաճարը պատկանում է պրոստիլոս տիպին, ճակատային կողմից խորը սյունասրահով՝ բաղկացած երկու շարք դորիական սյուներից՝ 4 -ական յուրաքանչյուր շարքում։

Հռոմեական թատրոններ (կառուցվածք)