Jump to content

«Մասնակից:Նաթելլա Գրիգորյան/Ավազարկղ/12»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Content deleted Content added
Տող 5. Տող 5.


== Հայաստան ==
== Հայաստան ==
Պանամայի փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ արդարադատության գեներալ-մայոր և Հայաստանի հարկադիր կատարման ծառայության ղեկավար [[Միհրան Պողոսյան|Միհրան Պողոսյանը]] կապված է եղել Պանամայում գրանցված երեք ընկերությունների՝ «Sigtem Real Estates Inc».-ի, «Hopkinten Trading Inc.»-ի և «Bangio Invest S.A.»-ի հետ, որոնք թողարկել են միայն բաժնետոմսերը: Պողոսյանը, ով տնտեսագետի կոչում ունի, եղել է «Sigtem» և «Hopkinten»-ի [5][6] միակ սեփականատերը, որոնք միասին պատկանում էին Best Realty Ltd-ին, վերջերս պետական պայմանագրեր էին կնքել[5]:
Պանամայի փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ արդարադատության գեներալ-մայոր և Հայաստանի հարկադիր կատարման ծառայության ղեկավար [[Միհրան Պողոսյան|Միհրան Պողոսյանը]] կապված է եղել Պանամայում գրանցված երեք ընկերությունների՝ «Sigtem Real Estates Inc».-ի, «Hopkinten Trading Inc.»-ի և «Bangio Invest S.A.»-ի հետ, որոնք թողարկել են միայն բաժնետոմսերը: Պողոսյանը, ով տնտեսագետի կոչում ունի, եղել է «Sigtem» և «Hopkinten»-ի <ref name="hetq">{{cite web |url=http://hetq.am/eng/news/66918/mihran-poghosyan-the-armenian-general-who-mastered-the-ins-and-outs-of-panamas-offshore-zone.html |title=Mihran Poghosyan: The Armenian General Who Mastered the Ins and Outs of Panama's Offshore Zone |work=Hetq Online |date=April 4, 2016 |access-date=April 11, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160408115216/http://hetq.am/eng/news/66918/mihran-poghosyan-the-armenian-general-who-mastered-the-ins-and-outs-of-panamas-offshore-zone.html/ |archive-date=April 8, 2016 }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.occrp.org/en/panamapapers/armenian-master-of-offshores/ |title=The General: An Armenian Master of Offshores |publisher=OCCRP |date=April 8, 2016 |access-date=April 11, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160415222706/https://www.occrp.org/en/panamapapers/armenian-master-of-offshores/ |archive-date=April 15, 2016 }}</ref>, միակ սեփականատերը, որոնք միասին պատկանում էին «Best Realty Ltd»-ին, վերջերս պետական պայմանագրեր էին կնքել<ref name="hetq" />:


Պողոսյանը հրաժարական տվեց ապրիլի 18-ին` ասելով, որ անընդունելի է, որ նա պատճառ է դարձել, որ Հայաստանի անունը հիշատակվի Ադրբեջանի անվան կողքին, որի նախագահ Իլհամ Ալիևը «իրականում միլիարդավոր դոլարներ է յուրացրել»:[7]
Պողոսյանը հրաժարական տվեց ապրիլի 18-ին` ասելով, որ անընդունելի է, որ նա պատճառ է դարձել, որ [[Հայաստան|Հայաստանի]] անունը հիշատակվի [[Ադրբեջան|Ադրբեջանի]] անվան կողքին, որի նախագահ [[Իլհամ Ալիև|Իլհամ Ալիևը]] «իրականում միլիարդավոր դոլարներ է յուրացրել»"<ref name=compulsory>{{cite web |url=http://www.harkadir.am/view-lang-eng-article-359.html |title=Compulsory Enforcement Service |publisher=Ministry of Justice of RA |access-date=May 15, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160423005218/http://www.harkadir.am/view-lang-eng-article-359.html |archive-date=April 23, 2016 }}</ref>։


Ապրիլի 8-ին Հայկական Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոնը միջնորդություն է ներկայացրել Բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց էթիկայի հանձնաժողով՝ Պողոսյանի նկատմամբ հետաքննություն անցկացնելու պահանջով։[8] Պողոսյանի բիզնեսի հետ կապված հիշատակվում էին նաև հորեղբայրներ՝ Գրիգոր և Միխայիլ Հարությունյանների ընտանիքների անդամները[5]։
Ապրիլի 8-ին Հայկական Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոնը միջնորդություն է ներկայացրել Բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց էթիկայի հանձնաժողով՝ Պողոսյանի նկատմամբ հետաքննություն անցկացնելու պահանջով<ref>{{cite web |url=http://hetq.am/eng/news/67171/panama-papers-fallout-in-armenia-local-ngo-files-petition-to-launch-investigation-of-top-official.html |title=Panama Papers Fallout in Armenia; Local NGO Files Petition to Launch Investigation of Top Official |work=[[Hetq Online]] |date=April 8, 2016 |access-date=April 11, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160413072157/http://hetq.am/eng/news/67171/panama-papers-fallout-in-armenia-local-ngo-files-petition-to-launch-investigation-of-top-official.html |archive-date=April 13, 2016 }}</ref>։ Պողոսյանի բիզնեսի հետ կապված հիշատակվում էին նաև հորեղբայրներ՝ Գրիգոր և Միխայիլ Հարությունյանների ընտանիքների անդամները<ref name="hetq"/>։


«Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ»-ի հակակոռուպցիոն կազմակերպության հայաստանյան մասնաճյուղի ղեկավար Վարուժան Հոթկանյանն ասաց, որ գուցե Պողոսյանին երկրի ղեկավարությունը ստիպել է հրաժարական տալ, քանի որ ապացույցներն ուղղակիորեն իրեն են ուղղված: Սակայն, նա ասաց, որ ինքը դեռ կասկածի տակ է դնում կոռուպցիայի դեմ պայքարելու կառավարության հանձնառությունը[9]: Ընդդիմության առաջատար գործիչ Լևոն Զուրաբյանը խորհրդարանի ամբիոնից պահանջեց հարցի վերաբերյալ պատասխաններ[10]:
«Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ»-ի հակակոռուպցիոն կազմակերպության հայաստանյան մասնաճյուղի ղեկավար Վարուժան Հոթկանյանն ասաց, որ գուցե Պողոսյանին երկրի ղեկավարությունը ստիպել է հրաժարական տալ, քանի որ ապացույցներն ուղղակիորեն իրեն են ուղղված: Սակայն, նա ասաց, որ ինքը դեռ կասկածի տակ է դնում կոռուպցիայի դեմ պայքարելու կառավարության հանձնառությունը<ref name=TI>{{cite web |url=http://transparency.am/en/news/view/1401 |title=Why Armenian Official Resigns Over Panama Leaks |author=Transparency International |date=April 18, 2016 |access-date=April 26, 2016 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160513015606/http://transparency.am/en/news/view/1401 |archive-date=May 13, 2016 }}</ref>։ Ընդդիմության առաջատար գործիչ Լևոն Զուրաբյանը խորհրդարանի ամբիոնից պահանջեց հարցի վերաբերյալ պատասխաններ<ref>{{cite news |url=http://www.azatutyun.am/content/article/27681632.html |title=Armenian Official Resigns Over Panama Leaks |date=April 18, 2016 |access-date=April 26, 2016 |author=Karine Simonian |publisher=azatutyun.am |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160514002753/http://www.azatutyun.am/content/article/27681632.html |archive-date=May 14, 2016 }}</ref>:
== Ադրբեջան ==
Ադրբեջանի Միջազգային հանքային ռեսուրսների օպերացիոն ընկերությունը (AIMROC) և նրա կոնսորցիումի գործընկերները ծախսել են մոտ 230 միլիոն [[ԱՄՆ դոլար]] արևմտյան Ադրբեջանի Չովդար գյուղում հանքավայր բացելու և նավթավերամշակման գործարան կառուցելու համար: AIMROC-ը, հնարավոր է, արտադրել է 30 միլիոն ԱՄՆ դոլարի ոսկի, նախքան 2014 թվականի մայիսին հանկարծակի անհետանալը՝ առանց աշխատավարձի վճարման <ref>{{cite news |url=https://www.meydan.tv/en/site/news/11417/Chovdar-Gold-Mine-Workers-Demand-Their-Salaries.htm |archive-url=https://web.archive.org/web/20160529034628/https://www.meydan.tv/en/site/news/11417/Chovdar-Gold-Mine-Workers-Demand-Their-Salaries.htm |archive-date=May 29, 2016 |title=Chovdar Gold Mine Workers Demand Their Salaries |date=January 26, 2016 |access-date=May 9, 2016 |author=MeydanTV}}</ref>: Հանքավայրի աշխատակիցները պաշտոնապես մնում են արձակուրդում, և ադրբեջանական օրենսդրության համաձայն՝ լրիվ դրույքով աշխատողները չեն կարող աշխատանք փնտրել այլուր, թեև երկու տարի աշխատավարձ չեն ստացել<ref name=OCAzPP>{{cite news |url=https://www.occrp.org/en/panamapapers/aliyev-mining-empire/ |title=Aliyevs' Secret Mining Empire |author1=Miranda Patrucic |author2=Eleanor Rose |author3=Lejla Camdzic |author4=Khadija Ismayilova |publisher=OCCRP |date=April 3, 2016 |access-date=May 9, 2016 |url-status = live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160601094225/https://www.occrp.org/en/panamapapers/aliyev-mining-empire/ |archive-date=June 1, 2016 }}</ref>:

2012 թվականին «Ազատ Եվրոպա» ռադիոկայանի և Կազմակերպված հանցավորության և կոռուպցիայի լուսաբանման նախագծի (OCCRP) կողմից իրականացված հետաքննությունը պարզել է, որ արտասահմանյան հոլդինգային ընկերությունների միջոցով Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի դուստրերը շահագրգռված են եղել ոսկու հանքի շահագործման մեջ, որը ստեղծվել է 2006 թվականի նախագահի հրամանագրով, որը ստեղծել է կոնսորցիում, այնուհետև նրան շնորհելով 30 տարվա վարձակալություն՝ Խորհրդարանում բնապահպանական և թափանցիկության առարկությունների համար<ref name=inv2012>{{cite news |url=https://www.occrp.org/en/investigations/1495-azerbaijans-president-awarded-family-stake-in-gold-fields |title=Azerbaijan's President Awarded Family Stake in Gold Fields |date=May 3, 2012 |author1=By Khadija Ismayilova |author2=Nushaba Fatullayeva |publisher=OCCRP |access-date=May 9, 2016 |url-status = live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160601224142/https://www.occrp.org/en/investigations/1495-azerbaijans-president-awarded-family-stake-in-gold-fields |archive-date=June 1, 2016 }}</ref>:

Բայց Պանամայի փաստաթղթերը հնարավորություն տվեցին հայտնաբերել կեղևային ընկերությունների որոշ մշակված ցանցը, որոնք կառավարում են հանքերի սեփականությունը, և 2016 թվականին OCCRP-ին հաջողվեց հաստատել, որ իրականում դուստրերը վերահսկում են հանքարդյունաբերությունը<ref name=OCAzPP />։

Ալիևը ոսկու հանքերը շնորհել է «Globex International LLP», «Londex Resources S.A.», «Willy & Meyris S.A.» և «Fargate Mining Corporation» ընկերություններին։ Հասույթի 30 տոկոսը հատկացվել է Ադրբեջանի կառավարությանը, մնացած 70%-ի 11%-ը բաժին է ընկել «Globex»-ին, 45%-ը՝ «Londex»-ին, 29%-ը՝ «Willy & Meyris»-ին, իսկ մնացած 15%-ը՝ «Fargate»-ին։

Այդ ընկերությունները գրանցված են եղել Պանամայում՝ համաձայն Պանամայի Ընկերությունների ռեգիստրից ստացված փաստաթղթերի <ref>{{cite news |title=Radio RF/RFL, last updated in April 2016 |newspaper=Radio Free Europe/Radio Liberty |date=4 May 2012 |url=http://www.rferl.org/a/azerbaijan_gold-field_contract_awarded_to_presidents_family/24569192.html |publisher=RFRL |url-status = live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161218194532/http://www.rferl.org/a/azerbaijan_gold-field_contract_awarded_to_presidents_family/24569192.html |archive-date=December 18, 2016 |last1=Fatullayeva |first1=Nushabe |last2=Ismayilova |first2=Khadija }}</ref> ։ Նրանցից մեկը՝ «Fargate Mining Corporation»-ը հիմնադրվել է «Tagiva Management Ltd.»-ի, «Tagiva Services Ltd».-ի և «Verda Management Ltd».-ի կողմից: Նրանք տվել են գլխավոր լիազորագիրը, որը տրվել է հօգուտ ֆիզիկական անձի պարոն Նասիբ Հասանովի<ref>{{cite web |title=FARGATE MINING CORPORATION {{!}} PANAMA {{!}} GENERAL POWER OF ATTORNEY last updated in May 2016 |url=https://cdn.occrp.org/projects/panamapapers/aliyevmines/2005-12-15_Fargate%20Mining%20Corp_General%20Power%20of%20Attorney.pdf |publisher=Organized Crime and Corruption Reporting Project |url-status = live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161220214757/https://cdn.occrp.org/projects/panamapapers/aliyevmines/2005-12-15_Fargate%20Mining%20Corp_General%20Power%20of%20Attorney.pdf |archive-date=December 20, 2016 }}</ref>: Ավելի ուշ «Londex Resources S.A.»-ն, «Globex International LLP»-ն, «Fargate Mining Corporation»-ը և «Willy & Meyris S.A.»-ն կրկին գրանցվել են [[Սենթ Քիթս և Նևիս|Սենտ Քիթս և Նևիսում]] նույն հասցեներով<ref>{{cite web |title="ICIJ", last update in December 2016 |url= https://offshoreleaks.icij.org/nodes/230000005}}</ref>։ Հետագա գրառումներում, «Associated Trustees Limited-»ն այս հասցեում օգտագործվել է որպես գրանցված հասցե մոտավորապես 2635 ընկերությունների համար<ref>{{cite web |title="ICIJ", last update in June 2016 |url=http://icijold.com/?submit=Search&info=Redgold+Estates+Ltd |publisher=ICIJOLD.COM}}</ref>:

2012 թվականի հետաքննության լրագրողները պարզեցին, որ «Globex»-ը պատկանել է Պանամայի կեղևային ընկերություններին, և որ այդ կեղևային ընկերությունները պատկանում են նախագահի դուստրերին և շվեյցարացի մի գործարարի, ում անունը առկա է այլ ընկերություններում, ինչպիսիք են «Ազերֆոնը», հեռահաղորդակցության ընտանեկան մենաշնորհը: Գյուղացիները լրագրողներին ասացին, որ հույս ունեն աշխատել հանքում, որն օրական վճարում է 12 դոլար, և խնդրել են նախագահին միջամտել հանքի ջրամատակարարման հետ կապված խնդիրների մասին: Նրանք զայրացան և չհավատացին լրագրողներին, երբ նրանք ասացին, որ նախագահի ընտանիքը մասնաբաժին ունի հանքում:

Այս զեկույցի մայիսին հրապարակումից հետո Ազգային ժողովն ընդունեց օրենք, որը անօրինական է դարձնում ընկերության սեփականության մասին հայտնելը, իսկ մեկ այլ՝ նախկին նախագահներին և առաջին տիկնանց ցմահ օրինական անձեռնմխելիություն տրամադրելը<ref>{{cite news |url=http://www.radioazadlyg.org/content/article/24612973.html |title=Придет ли Азербайджан к открытости? |url-status = dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120618114118/http://www.radioazadlyg.org/content/article/24612973.html |archive-date=June 18, 2012 }}</ref>։ 2012 թվականի հետաքննության վերաբերյալ «Ազատ Եվրոպա» ռադիոկայանի թղթակից Խադիջա Իսմայիլովան ենթարկվել է օրենսդրական և հասարակական ոտնձգությունների: Նրան սպառնացել են և ի վերջո ձերբակալել: Նա այժմ 7,5 տարվա ազատազրկում է կրում հարկերից խուսափելու և իշխանության չարաշահման համար<ref>{{cite news |title=In Azerbaijan, 'a declaration of war against independent journalism' |url=https://www.washingtonpost.com/opinions/a-declaration-of-war-against-independent-journalism/2016/04/25/d2bbbdb8-0b12-11e6-8ab8-9ad050f76d7d_story.html |newspaper=Washington Post |author=Editorial Board |date=April 25, 2016 |access-date=May 9, 2016 |url-status = live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160427150240/https://www.washingtonpost.com/opinions/a-declaration-of-war-against-independent-journalism/2016/04/25/d2bbbdb8-0b12-11e6-8ab8-9ad050f76d7d_story.html |archive-date=April 27, 2016 }}</ref>:

«Mossack Fonseca»-ի գաղտնազերծված փաստաթղթերը հնարավորություն են տվել պարզել, որ դուստրերը նաև պատկանում են «Londex»-ին՝ ոսկու ձեռնարկության մեծամասնության գործընկերոջը: Ամբողջովին պարզ չէ, թե ինչու են նրանք փակել շահագործումը, սակայն ոլորտի փորձագետները, ովքեր ծանոթ են կոնսորցիումին, ասում են, որ այն այնքան էլ փորձառու չէր թվում և կարող էր շտապել արտադրություն<ref name=OCAzPP />:

Ըստ ICIJ-ի՝ Ալիևի դուստրը՝ Արզուն, ոչ միայն ֆինանսական բաժնետոմսեր ունի ոչ միայն ոսկու իրավունքների ոլորտում, այլ նաև «Ազերֆոն»՝ երկրի բջջային հեռախոսների ամենամեծ բիզնեսում։ Նա բաժնետոմսեր ունի SW Holding-ում, որը «վերահսկում է «Ադրբեջանական ավիաուղիների» (Azal) հետ կապված գրեթե բոլոր գործողությունները՝ սնունդից մինչև օդանավակայանի տաքսիներ: Երկու քույրերն ու նրանց եղբայրը՝ Հեյդարը, սեփականություն ունեն Դուբայում, որի արժեքը 2010 թվականին մոտ 75 միլիոն դոլար էր. Հեյդարը Դուբայի ինը շքեղ առանձնատների օրինական սեփականատերն է, որոնք գնվել են մոտ 44 միլիոն դոլարով:

Փաստաթղթերի արտահոսքը ցույց է տալիս, որ դուստրերը՝ Լեյլա և Արզու Ալիևաները, երկուսն էլ բաժնետոմսեր ունեն «Exaltation Limited»-ում, որը հիմնադրվել է 2015 թվականի ապրիլին՝ «Մեծ Բրիտանիայի սեփականությունը պահելու համար»: «Child & Child», լոնդոնյան իրավաբանական ընկերություն, որը գրանցել է այն և ստացել է անվանական տնօրեններ Mossack-ի Ջերսիի մասնաճյուղի միջոցով, պնդում էր, որ կանայք քաղաքական կապեր չունեն <ref>{{Cite web|url=https://projects.icij.org/panama-papers/power-players/?lang=en#50|title=Panama Papers {{!}} The Power Players|website=projects.icij.org|access-date=August 4, 2017|url-status = live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170803231238/https://projects.icij.org/panama-papers/power-players/?lang=en#50|archive-date=August 3, 2017}}</ref>:

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի ընտանիքը բարեկեցիկ կյանք է վարում մասամբ երկրի տնտեսության տարբեր ոլորտներում ունեցած ֆինանսական շահերի շնորհիվ: Նրա կինը արտոնյալ և հզոր ընտանիք է, որն ունի բանկեր, ապահովագրական և շինարարական ընկերություններ, հեռուստաընկերություն և կոսմետիկայի գիծ: Նա հայտնի է իր ականավոր բարեգործությամբ, որը հանգեցրել է դպրոցների, հիվանդանոցների և երկրի խոշոր սպորտային համալիրի կառուցմանը:
== Բանգլադեշ ==
2016 թվականի ապրիլի 7-ին Բանգլադեշի հակակոռուպցիոն հանձնաժողովը հետաքննություն սկսեց՝ «Mossack Fonseca»-ի հետ ենթադրաբար առնչություն ունեցող ձեռնարկությունների և անհատների մանրամասները ստանալու համար<ref>{{cite news |title=ACC launches probes against those named in Panama Papers |url=http://www.observerbd.com/2016/04/08/145731.php |access-date=April 22, 2016 |publisher=The Daily Observer |date=April 8, 2016 |url-status = live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160411114840/http://www.observerbd.com/2016/04/08/145731.php |archive-date=April 11, 2016 }}</ref>։ Մեղադրանքներ են ներկայացվել երեսուներկու Բանգլադեշի անհատների և երկու կորպորացիաների դեմ, լրատվամիջոցները, որոնք հակասում են այս պնդումը, հղում են կատարել ICIJ տվյալների բազային, որը հավաքվել է 2013 թվականին Օֆշորային արտահոսքի հետաքննության ընթացքում<ref>{{cite web |author1=JagoNews24 |title=পানামা পেপারস ফাঁসের নথিতে ৩২ বাংলাদেশি |url=http://www.jagonews24.com/national/news/91468/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BE-%E0%A6%AA%E0%A7%87%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%B8-%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%81%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%B0-%E0%A6%A8%E0%A6%A5%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%87-%E0%A7%A9%E0%A7%A8-%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%BF |access-date=April 26, 2016 |publisher=JagoNews24 |language=bn |date=April 6, 2016 |quote=Papers leaked document Bangladeshi Panama 3 |url-status = live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160511151935/http://www.jagonews24.com/national/news/91468/%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%A8%E0%A6%BE%E0%A6%AE%E0%A6%BE-%E0%A6%AA%E0%A7%87%E0%A6%AA%E0%A6%BE%E0%A6%B0%E0%A6%B8-%E0%A6%AB%E0%A6%BE%E0%A6%81%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%B0-%E0%A6%A8%E0%A6%A5%E0%A6%BF%E0%A6%A4%E0%A7%87-%E0%A7%A9%E0%A7%A8-%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%B6%E0%A6%BF |archive-date=May 11, 2016 }}</ref>:
== Չինաստան ==

19:33, 26 Մայիսի 2024-ի տարբերակ

2016 թվականի ապրիլի 15-ի արտահոսքի մեջ ներգրավված քաղաքական գործիչներ, պետական պաշտոնյաներ կամ մերձավոր գործընկերներ ունեցող երկրներ (2016 թվականի մայիսի 19-ի դրությամբ)

Պանամայի փաստաթղթեր 11,5 միլիոն արտահոսած փաստաթղթեր են, որոնք մանրամասնում են ֆինանսական և իրավաբան-հաճախորդների մասին տեղեկությունները ավելի քան 214,488 օֆշորային կազմակերպությունների համար[1][2]։ Փաստաթղթերը, որոնց մի մասը թվագրվում է 1970-ական թվականներով, ստեղծվել և վերցվել են պանամական իրավաբանական ընկերության և կորպորատիվ ծառայություններ մատուցող Mossack Fonseca-ի կողմից[3] և 2015 թվականին արտահոսել են անանուն աղբյուր։

Այս էջը մանրամասնում է Ասիայում առնչվող պնդումները, արձագանքները և հետաքննությունները:

Հայաստան

Պանամայի փաստաթղթերը ցույց են տալիս, որ արդարադատության գեներալ-մայոր և Հայաստանի հարկադիր կատարման ծառայության ղեկավար Միհրան Պողոսյանը կապված է եղել Պանամայում գրանցված երեք ընկերությունների՝ «Sigtem Real Estates Inc».-ի, «Hopkinten Trading Inc.»-ի և «Bangio Invest S.A.»-ի հետ, որոնք թողարկել են միայն բաժնետոմսերը: Պողոսյանը, ով տնտեսագետի կոչում ունի, եղել է «Sigtem» և «Hopkinten»-ի [4][5], միակ սեփականատերը, որոնք միասին պատկանում էին «Best Realty Ltd»-ին, վերջերս պետական պայմանագրեր էին կնքել[4]:

Պողոսյանը հրաժարական տվեց ապրիլի 18-ին` ասելով, որ անընդունելի է, որ նա պատճառ է դարձել, որ Հայաստանի անունը հիշատակվի Ադրբեջանի անվան կողքին, որի նախագահ Իլհամ Ալիևը «իրականում միլիարդավոր դոլարներ է յուրացրել»"[6]։

Ապրիլի 8-ին Հայկական Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ հակակոռուպցիոն կենտրոնը միջնորդություն է ներկայացրել Բարձրաստիճան պաշտոնատար անձանց էթիկայի հանձնաժողով՝ Պողոսյանի նկատմամբ հետաքննություն անցկացնելու պահանջով[7]։ Պողոսյանի բիզնեսի հետ կապված հիշատակվում էին նաև հորեղբայրներ՝ Գրիգոր և Միխայիլ Հարությունյանների ընտանիքների անդամները[4]։

«Թրանսփարենսի Ինթերնեշնլ»-ի հակակոռուպցիոն կազմակերպության հայաստանյան մասնաճյուղի ղեկավար Վարուժան Հոթկանյանն ասաց, որ գուցե Պողոսյանին երկրի ղեկավարությունը ստիպել է հրաժարական տալ, քանի որ ապացույցներն ուղղակիորեն իրեն են ուղղված: Սակայն, նա ասաց, որ ինքը դեռ կասկածի տակ է դնում կոռուպցիայի դեմ պայքարելու կառավարության հանձնառությունը[8]։ Ընդդիմության առաջատար գործիչ Լևոն Զուրաբյանը խորհրդարանի ամբիոնից պահանջեց հարցի վերաբերյալ պատասխաններ[9]:

Ադրբեջան

Ադրբեջանի Միջազգային հանքային ռեսուրսների օպերացիոն ընկերությունը (AIMROC) և նրա կոնսորցիումի գործընկերները ծախսել են մոտ 230 միլիոն ԱՄՆ դոլար արևմտյան Ադրբեջանի Չովդար գյուղում հանքավայր բացելու և նավթավերամշակման գործարան կառուցելու համար: AIMROC-ը, հնարավոր է, արտադրել է 30 միլիոն ԱՄՆ դոլարի ոսկի, նախքան 2014 թվականի մայիսին հանկարծակի անհետանալը՝ առանց աշխատավարձի վճարման [10]: Հանքավայրի աշխատակիցները պաշտոնապես մնում են արձակուրդում, և ադրբեջանական օրենսդրության համաձայն՝ լրիվ դրույքով աշխատողները չեն կարող աշխատանք փնտրել այլուր, թեև երկու տարի աշխատավարձ չեն ստացել[11]:

2012 թվականին «Ազատ Եվրոպա» ռադիոկայանի և Կազմակերպված հանցավորության և կոռուպցիայի լուսաբանման նախագծի (OCCRP) կողմից իրականացված հետաքննությունը պարզել է, որ արտասահմանյան հոլդինգային ընկերությունների միջոցով Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի դուստրերը շահագրգռված են եղել ոսկու հանքի շահագործման մեջ, որը ստեղծվել է 2006 թվականի նախագահի հրամանագրով, որը ստեղծել է կոնսորցիում, այնուհետև նրան շնորհելով 30 տարվա վարձակալություն՝ Խորհրդարանում բնապահպանական և թափանցիկության առարկությունների համար[12]:

Բայց Պանամայի փաստաթղթերը հնարավորություն տվեցին հայտնաբերել կեղևային ընկերությունների որոշ մշակված ցանցը, որոնք կառավարում են հանքերի սեփականությունը, և 2016 թվականին OCCRP-ին հաջողվեց հաստատել, որ իրականում դուստրերը վերահսկում են հանքարդյունաբերությունը[11]։

Ալիևը ոսկու հանքերը շնորհել է «Globex International LLP», «Londex Resources S.A.», «Willy & Meyris S.A.» և «Fargate Mining Corporation» ընկերություններին։ Հասույթի 30 տոկոսը հատկացվել է Ադրբեջանի կառավարությանը, մնացած 70%-ի 11%-ը բաժին է ընկել «Globex»-ին, 45%-ը՝ «Londex»-ին, 29%-ը՝ «Willy & Meyris»-ին, իսկ մնացած 15%-ը՝ «Fargate»-ին։

Այդ ընկերությունները գրանցված են եղել Պանամայում՝ համաձայն Պանամայի Ընկերությունների ռեգիստրից ստացված փաստաթղթերի [13] ։ Նրանցից մեկը՝ «Fargate Mining Corporation»-ը հիմնադրվել է «Tagiva Management Ltd.»-ի, «Tagiva Services Ltd».-ի և «Verda Management Ltd».-ի կողմից: Նրանք տվել են գլխավոր լիազորագիրը, որը տրվել է հօգուտ ֆիզիկական անձի պարոն Նասիբ Հասանովի[14]: Ավելի ուշ «Londex Resources S.A.»-ն, «Globex International LLP»-ն, «Fargate Mining Corporation»-ը և «Willy & Meyris S.A.»-ն կրկին գրանցվել են Սենտ Քիթս և Նևիսում նույն հասցեներով[15]։ Հետագա գրառումներում, «Associated Trustees Limited-»ն այս հասցեում օգտագործվել է որպես գրանցված հասցե մոտավորապես 2635 ընկերությունների համար[16]:

2012 թվականի հետաքննության լրագրողները պարզեցին, որ «Globex»-ը պատկանել է Պանամայի կեղևային ընկերություններին, և որ այդ կեղևային ընկերությունները պատկանում են նախագահի դուստրերին և շվեյցարացի մի գործարարի, ում անունը առկա է այլ ընկերություններում, ինչպիսիք են «Ազերֆոնը», հեռահաղորդակցության ընտանեկան մենաշնորհը: Գյուղացիները լրագրողներին ասացին, որ հույս ունեն աշխատել հանքում, որն օրական վճարում է 12 դոլար, և խնդրել են նախագահին միջամտել հանքի ջրամատակարարման հետ կապված խնդիրների մասին: Նրանք զայրացան և չհավատացին լրագրողներին, երբ նրանք ասացին, որ նախագահի ընտանիքը մասնաբաժին ունի հանքում:

Այս զեկույցի մայիսին հրապարակումից հետո Ազգային ժողովն ընդունեց օրենք, որը անօրինական է դարձնում ընկերության սեփականության մասին հայտնելը, իսկ մեկ այլ՝ նախկին նախագահներին և առաջին տիկնանց ցմահ օրինական անձեռնմխելիություն տրամադրելը[17]։ 2012 թվականի հետաքննության վերաբերյալ «Ազատ Եվրոպա» ռադիոկայանի թղթակից Խադիջա Իսմայիլովան ենթարկվել է օրենսդրական և հասարակական ոտնձգությունների: Նրան սպառնացել են և ի վերջո ձերբակալել: Նա այժմ 7,5 տարվա ազատազրկում է կրում հարկերից խուսափելու և իշխանության չարաշահման համար[18]:

«Mossack Fonseca»-ի գաղտնազերծված փաստաթղթերը հնարավորություն են տվել պարզել, որ դուստրերը նաև պատկանում են «Londex»-ին՝ ոսկու ձեռնարկության մեծամասնության գործընկերոջը: Ամբողջովին պարզ չէ, թե ինչու են նրանք փակել շահագործումը, սակայն ոլորտի փորձագետները, ովքեր ծանոթ են կոնսորցիումին, ասում են, որ այն այնքան էլ փորձառու չէր թվում և կարող էր շտապել արտադրություն[11]:

Ըստ ICIJ-ի՝ Ալիևի դուստրը՝ Արզուն, ոչ միայն ֆինանսական բաժնետոմսեր ունի ոչ միայն ոսկու իրավունքների ոլորտում, այլ նաև «Ազերֆոն»՝ երկրի բջջային հեռախոսների ամենամեծ բիզնեսում։ Նա բաժնետոմսեր ունի SW Holding-ում, որը «վերահսկում է «Ադրբեջանական ավիաուղիների» (Azal) հետ կապված գրեթե բոլոր գործողությունները՝ սնունդից մինչև օդանավակայանի տաքսիներ: Երկու քույրերն ու նրանց եղբայրը՝ Հեյդարը, սեփականություն ունեն Դուբայում, որի արժեքը 2010 թվականին մոտ 75 միլիոն դոլար էր. Հեյդարը Դուբայի ինը շքեղ առանձնատների օրինական սեփականատերն է, որոնք գնվել են մոտ 44 միլիոն դոլարով:

Փաստաթղթերի արտահոսքը ցույց է տալիս, որ դուստրերը՝ Լեյլա և Արզու Ալիևաները, երկուսն էլ բաժնետոմսեր ունեն «Exaltation Limited»-ում, որը հիմնադրվել է 2015 թվականի ապրիլին՝ «Մեծ Բրիտանիայի սեփականությունը պահելու համար»: «Child & Child», լոնդոնյան իրավաբանական ընկերություն, որը գրանցել է այն և ստացել է անվանական տնօրեններ Mossack-ի Ջերսիի մասնաճյուղի միջոցով, պնդում էր, որ կանայք քաղաքական կապեր չունեն [19]:

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի ընտանիքը բարեկեցիկ կյանք է վարում մասամբ երկրի տնտեսության տարբեր ոլորտներում ունեցած ֆինանսական շահերի շնորհիվ: Նրա կինը արտոնյալ և հզոր ընտանիք է, որն ունի բանկեր, ապահովագրական և շինարարական ընկերություններ, հեռուստաընկերություն և կոսմետիկայի գիծ: Նա հայտնի է իր ականավոր բարեգործությամբ, որը հանգեցրել է դպրոցների, հիվանդանոցների և երկրի խոշոր սպորտային համալիրի կառուցմանը:

Բանգլադեշ

2016 թվականի ապրիլի 7-ին Բանգլադեշի հակակոռուպցիոն հանձնաժողովը հետաքննություն սկսեց՝ «Mossack Fonseca»-ի հետ ենթադրաբար առնչություն ունեցող ձեռնարկությունների և անհատների մանրամասները ստանալու համար[20]։ Մեղադրանքներ են ներկայացվել երեսուներկու Բանգլադեշի անհատների և երկու կորպորացիաների դեմ, լրատվամիջոցները, որոնք հակասում են այս պնդումը, հղում են կատարել ICIJ տվյալների բազային, որը հավաքվել է 2013 թվականին Օֆշորային արտահոսքի հետաքննության ընթացքում[21]:

Չինաստան

  1. «Giant leak of offshore financial records exposes global array of crime and corruption». OCCRP. The International Consortium of Investigative Journalists. April 3, 2016. Արխիվացված օրիգինալից April 4, 2016-ին.
  2. Schmidt, Michael S.; Myers, Steven Lee (2016-04-03). «Panama Law Firm's Leaked Files Detail Offshore Accounts Tied to World Leaders». The New York Times. ISSN 0362-4331. Արխիվացված օրիգինալից March 29, 2017-ին. Վերցված է 2017-03-25-ին.
  3. Vasilyeva, Natalya; Anderson, Mae (April 3, 2016). «News Group Claims Huge Trove of Data on Offshore Accounts». The New York Times. Associated Press. Վերցված է April 4, 2016-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 «Mihran Poghosyan: The Armenian General Who Mastered the Ins and Outs of Panama's Offshore Zone». Hetq Online. April 4, 2016. Արխիվացված օրիգինալից April 8, 2016-ին. Վերցված է April 11, 2016-ին.
  5. «The General: An Armenian Master of Offshores». OCCRP. April 8, 2016. Արխիվացված օրիգինալից April 15, 2016-ին. Վերցված է April 11, 2016-ին.
  6. «Compulsory Enforcement Service». Ministry of Justice of RA. Արխիվացված օրիգինալից April 23, 2016-ին. Վերցված է May 15, 2016-ին.
  7. «Panama Papers Fallout in Armenia; Local NGO Files Petition to Launch Investigation of Top Official». Hetq Online. April 8, 2016. Արխիվացված օրիգինալից April 13, 2016-ին. Վերցված է April 11, 2016-ին.
  8. Transparency International (April 18, 2016). «Why Armenian Official Resigns Over Panama Leaks». Արխիվացված օրիգինալից May 13, 2016-ին. Վերցված է April 26, 2016-ին.
  9. Karine Simonian (April 18, 2016). «Armenian Official Resigns Over Panama Leaks». azatutyun.am. Արխիվացված օրիգինալից May 14, 2016-ին. Վերցված է April 26, 2016-ին.
  10. MeydanTV (January 26, 2016). «Chovdar Gold Mine Workers Demand Their Salaries». Արխիվացված է օրիգինալից May 29, 2016-ին. Վերցված է May 9, 2016-ին.
  11. 11,0 11,1 11,2 Miranda Patrucic; Eleanor Rose; Lejla Camdzic; Khadija Ismayilova (April 3, 2016). «Aliyevs' Secret Mining Empire». OCCRP. Արխիվացված օրիգինալից June 1, 2016-ին. Վերցված է May 9, 2016-ին.
  12. By Khadija Ismayilova; Nushaba Fatullayeva (May 3, 2012). «Azerbaijan's President Awarded Family Stake in Gold Fields». OCCRP. Արխիվացված օրիգինալից June 1, 2016-ին. Վերցված է May 9, 2016-ին.
  13. Fatullayeva, Nushabe; Ismayilova, Khadija (4 May 2012). «Radio RF/RFL, last updated in April 2016». Radio Free Europe/Radio Liberty. RFRL. Արխիվացված օրիգինալից December 18, 2016-ին.
  14. «FARGATE MINING CORPORATION | PANAMA | GENERAL POWER OF ATTORNEY last updated in May 2016» (PDF). Organized Crime and Corruption Reporting Project. Արխիվացված (PDF) օրիգինալից December 20, 2016-ին.
  15. «"ICIJ", last update in December 2016».
  16. «"ICIJ", last update in June 2016». ICIJOLD.COM.
  17. «Придет ли Азербайджан к открытости?». Արխիվացված է օրիգինալից June 18, 2012-ին.
  18. Editorial Board (April 25, 2016). «In Azerbaijan, 'a declaration of war against independent journalism'». Washington Post. Արխիվացված օրիգինալից April 27, 2016-ին. Վերցված է May 9, 2016-ին.
  19. «Panama Papers | The Power Players». projects.icij.org. Արխիվացված օրիգինալից August 3, 2017-ին. Վերցված է August 4, 2017-ին.
  20. «ACC launches probes against those named in Panama Papers». The Daily Observer. April 8, 2016. Արխիվացված օրիգինալից April 11, 2016-ին. Վերցված է April 22, 2016-ին.
  21. JagoNews24 (April 6, 2016). «পানামা পেপারস ফাঁসের নথিতে ৩২ বাংলাদেশি» (Bengali). JagoNews24. Արխիվացված օրիգինալից May 11, 2016-ին. Վերցված է April 26, 2016-ին. «Papers leaked document Bangladeshi Panama 3»{{cite web}}: CS1 սպաս․ թվային անուններ: authors list (link)