«Աթենա Ֆարգադանի»–ի խմբագրումների տարբերություն
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Անձ}}'''Աթենա Ֆարգադանի''' ({{lang-fa|آتنا فرقدانی}}, {{ԱԾ}}), իրանցի նկարիչ և քաղաքական ակտիվիստ, որն ազատազրկվել է 18 ամսով։ «<nowiki/>Ամնեսթի ինթերնեյշնլը<nowiki/>» նրան համարել է «խղճի բանտարկյալ»<ref>{{Cite web |date=2 March 2015 |title=Imprisoned Iranian artist At...»: |
(Տարբերություն չկա)
|
18:10, 29 Նոյեմբերի 2024-ի տարբերակ
| Աթենա Ֆարգադանի | |
|---|---|
| Ծնվել է | հունվարի 29, 1987 (37 տարեկան) |
| Ծննդավայր | Թեհրան, Իրան |
| Քաղաքացիություն |  Իրան |
| Կրթություն | Alzahra University? |
| Մասնագիտություն | նկարչուհի, կոմիքսների հեղինակ, ծաղրանկարիչ և իրավապաշտպան |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
Աթենա Ֆարգադանի (պարս.՝ آتنا فرقدانی, հունվարի 29, 1987, Թեհրան, Իրան), իրանցի նկարիչ և քաղաքական ակտիվիստ, որն ազատազրկվել է 18 ամսով։ «Ամնեսթի ինթերնեյշնլը» նրան համարել է «խղճի բանտարկյալ»[2]։ Ազատ է արձակվել 2016 թվականի մայիսի 3-ին[3]։
Ձերբակալություն և ազատազրկում
Նրա ծաղրանկարներից մեկում, որտեղ քննադատում է կամավոր ստերջացման և ծնելիության վերահսկման միջոցների հասանելիության սահմանափակման օրենքի նախագիծը՝ Իրանի պետական պաշտոնյաներին պատկերել է որպես կապիկներ և այծեր: Իր ստեղծագործությունները Facebook-ում հրապարակելուց հետո ձերբակալվել է 2014 թվականի օգոստոսին և երեք ամսով ազատազրկվել Թեհրանի Էվին բանտում՝ քարոզչություն տարածելու, խորհրդարանի անդամներին և Իրանի գերագույն առաջնորդին վիրավորելու մեղադրանքով: Սակայն ազատ է արձակվել նոյեմբերին[4]։
Ֆարգադանին իր վերաբերմունքի կապակցությամբ բողոքի նամակներ է ուղարկել Այաթոլլա Ալի Խամենեիին, գերագույն առաջնորդ Հասան Ռոհանիին, նախագահին և բանտային ծառայության ղեկավարին, սակայն պատասխան չի ստացել։ Այնուհետև համացանցում տեսանյութ է հրապարակել, որտեղ հանրությանը բացատրել է Էվինի բանտում իր փորձառության մասին և որ բանտապահներն իրեն ենթարկում են լրիվ մերկ խուզարկության, ծեծի և բանավոր վիրավորանքի: 2015 թվականի հունվարին կրկին ձերբակալվել է[5]։ Երեք շաբաթ անց հացադուլ է հայտարարել՝ ի նշան բանտի պայմանների դեմ բողոքի։ Նա սրտի կաթված է ստացել 2015 թվականի փետրվարի վերջին[6]։
2015 թվականի հունիսի 1-ին Թեհրանի դատարանի դատավոր Աբոլղասեմ Սալավաթին նրան մեղավոր է ճանաչել այս մեղադրանքներով և դատապարտել 12 տարի ինը ամիս ազատազրկման[7]։ Ենթադրվում է, որ նա պահվել է Գարչակի բանտում[8]։
2015 թվականի հունիսին անօրինական կերպով բանտից դուրս է բերել մի գրություն, որտեղ նա նշել է, որ ենթարկվել է կուսության թեսթի և հղիության թեստի՝ իրեն բանտարկությունից հետո այցելած փաստաբանի հետ ձեռքսեղմում ունենալու պատճառով: Պնդումը հետագայում հաստատվել է բանտի ղեկավարության կողմից[9]։
2015 թվականի սեպտեմբերին Ֆարգադանին մեղադրվել է «ապօրինի սեռական հարաբերություններ ունենալու» և «անպարկեշտ պահվածքի» մեջ՝ նրա փաստաբան Մոհամմադ Մոգիմիի ձեռքը սեղմելու համար։ Մոգիմիին նույնպես մեղադրանք է առաջադրվել։ Հաղորդվել է, որ նա հացադուլ է հայտարարել՝ ի նշան բողոքի[10]։
Ֆարգադանին ձերբակալվել է Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուսի կողմից 2024 թվականի ապրիլին՝ այս անգամ Թեհրանի նախագահական պալատի մոտ իր քաղաքական ծաղրանկարներից մեկը կախելու համար[11]։ Նրան բերման ենթարկող ոստիկանները դեմքին տեսանելի վնասվածքներ են հասցրել։ Ի նշան բողոքի՝ նա հրաժարվել է գրավի դիմաց ազատումից և ուղարկվել է Էվինի բանտ[12][13]։
Մեղադրանքներ
- 2015 թվականի հունիսին դատապարտվել է 12 տարի 9 ամիս ժամկետով՝ Իրանի խորհրդարանի անդամներին որպես կենդանիներ նկարելու համար՝ ի նշան ծնելիության վերահսկման դեմ օրենսդրության դեմ բողոքելու և նկարը իր անձնական Facebook-ում տեղադրելու համար [14]
- Վերաքննիչ դատարանը նրա պատիժը կրճատել է մինչև 18 ամիս՝ «պետության դեմ քարոզչության» համար, նա արդարացվել է «հանրահավաքների և ազգային անվտանգության դեմ հանցավոր համաձայնության» մեղադրանքով, իսկ «Գերագույն առաջնորդին վիրավորելու» համար 3 տարվա ազատազրկման՝ պայմանական 4 տարի ազատազրկման դիմաց[14]
- Տուգանվել է 100,000 ռիալով (33 ԱՄՆ դոլար) «գերագույն առաջնորդին, նախագահին, խորհրդարանի անդամներին և 2-Ա թաղամասի գործակալներին վիրավորելու համար»[14]
- Ազատազրկման ընթացքում նրան մեղադրանք է առաջադրվել ապօրինի հարաբերությունների մեջ՝ 2015 թվականի հունիսի 13-ին բանտապահների առջև իր փաստաբանի ձեռքը սեղմելու համար։ Մեղադրանքը Քրեական դատարանից հանվել է 2015 թվականի հոկտեմբերի 3-ին[14]
Draw4Atena
ԱՄՆ-ում գործող «Cartoonists Rights Network International» նախընտրական խմբի բաց նամակից[15] և «The Washington Post»-ում ծաղրանկարիչ Մայքլ Քավնայի կոչից հետո[16]՝ ամբողջ աշխարհից արվեստագետներն ու ծաղրանկարիչները սկսել են իրենց ծաղրանկարներով կիսվել սոցիալական ցանցերում՝ նրա գործի մասին իրազեկման մակարդակի բարձրացմանն օգնելու համար։ #draw4atena հեշթեգը ստեղծվել է սոցիալական ցանցերում, ինչպիսիք են Facebook-ը և Twitter-ը: The Guardian-ն ընդունել է այդ նկարները՝ գլոբալ տարածման համար[17]։
Ազատ արձակում
2016 թվականի մայիսի 3-ին նա կրկին ազատ է արձակվել և նրա դեմ առաջադրված մեղադրանքը մերժվել են։ Նա իր երկիրը լքելու մտադրություն չի հայտնել[18]։
Ճանաչում
2015 թվականին Ֆարգադանին հեռակա ստացել է «Curage in Cartooning» մրցանակը «Cartoonists Rights Network» միջազգային կազմակերպության կողմից[19]։ 2016 թվականին ազատ արձակվելուց երկու օր անց ստացել է Վացլավ Հավելի մրցանակ՝ ստեղծագործական այլախոհության համար[20]։
Ծանոթագրություններ
- ↑ https://oslofreedomforum.com/events/2016-oslo-freedom-forum/program
- ↑ «Imprisoned Iranian artist Atena Farghadani on hunger strike». amnesty.org. Amnesty International. 2 March 2015. Վերցված է 2 October 2015-ին.
- ↑ Cavna, Michael (4 May 2016). «Cartoonist Atena Farghadani, sentenced for satirizing government as animals, is freed in Iran» – via washingtonpost.com.
- ↑ Battersby, Matilda (2015-09-09). «Satirical cartoonist to have 12 year prison term extended over handshake». The Independent. Վերցված է 2015-09-11-ին.
- ↑ Battersby, Matilda (2015-09-09). «Satirical cartoonist to have 12 year prison term extended over handshake». The Independent. Վերցված է 2015-09-11-ին.
- ↑ «Iranian artist goes on trial for cartoon mocking draft law». bbc.com. BBC News. 19 May 2015. Վերցված է 2 October 2015-ին.
- ↑ «Free Atena, imprisoned for drawing cartoons in Iran». amnesty.org.uk. Amnesty International UK. Արխիվացված է օրիգինալից 3 October 2015-ին. Վերցված է 2 October 2015-ին.
- ↑ Battersby, Matilda (2015-09-09). «Satirical cartoonist to have 12 year prison term extended over handshake». The Independent. Վերցված է 2015-09-11-ին.
- ↑ «Atena Farghadani released early after being imprisoned for her art». www.amnesty.org.uk. January 12, 2018. Վերցված է 2018-11-19-ին.
- ↑ Battersby, Matilda (2015-09-09). «Satirical cartoonist to have 12 year prison term extended over handshake». The Independent. Վերցված է 2015-09-11-ին.
- ↑ «IRANIAN CARTOONIST DETAINED FOR TRYING TO POST A CARTOON ON A WALL NEXT TO PRESIDENTIAL PALACE». Pen America. April 22, 2024.
- ↑ Xinyi Ye (April 26, 2024). «Iranian Cartoonist and Political Dissident Arrested Again». Art Asia Pacific.
- ↑ «Iranian Artist Atena Farghadani Arrested Again, This Time for Handing Out Her Politician Caricatures». Widewalls. April 30, 2024.
- ↑ 14,0 14,1 14,2 14,3 «Young Artist Who Lampooned Iranian MPs Released From Prison – Center for Human Rights in Iran». www.iranhumanrights.org. May 4, 2016. Վերցված է 2018-11-19-ին.
- ↑ «Open Letter for the freedom of Atena Farghadani». cartoonistsrights.org. 9 June 2015. Արխիվացված է օրիգինալից 18 June 2015-ին. Վերցված է 20 June 2015-ին.
- ↑ Cavna, Michael (10 June 2015). «Open Call to Artists: #Draw4Atena to support appeal of Iranian artist's 12-year sentence» – via washingtonpost.com.
- ↑ Walsh, James (12 June 2015). «#Draw4Atena: add your cartoons in support of the jailed Iranian artist». The Guardian.
- ↑ Cavna, Michael (4 May 2016). «Cartoonist Atena Farghadani, sentenced for satirizing government as animals, is freed in Iran» – via washingtonpost.com.
- ↑ «Jailed Iranian Artist Atena Farghadani Recipient of CRNI's 2015 Courage in Cartooning Award». Վերցված է 11 March 2017-ին.
- ↑ «دو روز بعد از آزادی، آتنا فرقدانی برنده جایزه حقوق بشر "واتسلاو هاول" شد» [Two days after her release, Athena Farghadani award-winning human rights "Vaclav Havel" was]. VOA News (պարսկերեն). Վերցված է 11 March 2017-ին.