Libanonska cedra
| |
| Libanonska cedra (Cedrus libani) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| rjadownja: | (Coniferopsida) |
| rjad: | Konifery (Coniferales) |
| swójba: | Chójnowe rostliny (Pinaceae) |
| podswójba: | Abietoideae |
| ród: | Cedra[1][2] (Cedrus) |
| družina: | Libanonska cedra |
| wědomostne mjeno | |
| Cedrus libani | |
| A.Rich. | |
Libanonska cedra (Cedrus libani) je štom ze swójby chójnowych rostlinow (Pinaceae). Tutón štom je w starowěku za najrjeńši štom měł.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Libanonska cedra je štom, kotryž docpěwa wysokosć wot 20 hač do 35 m.
Młode štom su wuske a rune, mjeztym zo starše su na kónčku wopłonjene a njesu masiwne hałuzy. Króna je šěroka. Zdónk je mócny a docpěwa tołstosć wot wjace hač 2 m.
Jehły
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Jehły su ćmowozelene, dosć mjechke a docpěwaja dołhosć wot 1,5 hač do 3,5 (4) cm. Wone steja předewšěm na krótkich wurostkach w promjenjach, a to po dźesaćoch hač po dwacećoch.
Hable
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje w septembrje. Hable su zrunane a tonojte a docpěwaja dołhosć wot 8 hač do 10 cm. Zrałe hable maja wopłonjeny kónčk. Šupizny zrałych hablow wotpadnu.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w horinach zapadneje a małkeje Azije rozšěrjena, při čimž buchu přirodne wobrosty za čas antiki jara deciměrowane.
Hižo w 17. lětstotku bu w Europje zawjedźena.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 59.
- ↑ W internetowym słowniku: Zeder
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 217 (němsce)
- Bruno P. Kremer: Steinbachs Naturführer Bäume & Sträucher, ISBN 978-3-8001-5934-5, strona 78, jako podobna družina Libanon-Zeder (Cedrus libani) pod hesłom Atlas-Zeder (Cedrus atlantica) (němsce)
- Mayer, Schwegler: Welcher Baum ist das?, Bäume, Sträucher, Ziergehölze, ISBN 978-3-440-11273-1, strona 266 (němsce)
- Spohn: Welcher Baum ist das? Die neuen Kosmos-Naturführer, ISBN 978-3-440-10794-2, strona 47 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)