Saltar ao contido

Lingua karachai-balkar

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Karachai-Balkar
Къарачай-Малкъар тил
Qaraçay-Malqar til
Falado en: Rusia, e moi en menor medida nos limítrofes Casaquistán, Armenia, Uzbekistán e Acerbaixán
Rexións: Cabardia-Balcaria
Carachai-Circasia
Total de falantes: 400.000 (aprox)
Familia: Karachai-bálcara
Escrita: Alfabeto Cirílico
Alfabeto Latino
Status oficial
Lingua oficial de: Kabardino-Balkaria
Karachay-Cherkessia
Códigos de lingua
ISO 639-1: --
ISO 639-2: krc
ISO 639-3: krc
Mapa
Status

O karachai-balkar está clasificado como "vulnerable" polo Libro Vermello das Linguas Ameazadas da UNESCO[1]

A lingua karachai-balkar[2][3] (Къарачай-Малкъар тил, Qaraçay-Malqar til ou Таулу тил, Tawlu til) é unha lingua turca falada polos karachai e polos bálcaros. Está dividida en dous dialectos: karachai-baksan-chegem, que pronuncian dous fonemas como /tʃ/ e /dʒ/, e o Bálcaro, que pronuncian os anteriores fonemas como /ts/ e /z/. A escrita moderna do karachai-balkar está baseado no dialecto karachaio-baksan-chegem.

O alfabeto cirílico moderno da lingua karachai-balkar é:

А а Б б В в Г г Гъ гъ Д д Дж дж Е е
Ё ё Ж ж З з И и Й й К к Къ къ Л л
М м Н н Нг нг О о П п Р р С с Т т
У у Ў ў Ф ф Х х Ц ц Ч ч Ш ш Щ щ
ъ Ы ы ь Э э Ю ю Я я

Exemplo da lingua

[editar | editar a fonte]

Artigo 1 da Declaración Universal dos Dereitos Humanos en karachai-balkar:

En cirílico En latino Tradución
Бютеу адамла эркин болуб эмда сыйлары бла хакълары тенг болуб тууадыла. Алагъа акъыл бла намыс берилгенди эмда бир-бирлерине къарнашлыкъ халда къараргъа керекдиле. Bütew adamla erkin bolub emda sıyları bla haqları teñ bolub tuwadıla. Alağa aqıl bla namıs berilgendi emda bir-birlerine qarnaşlıq halda qararğa kerekdile. Tódolos seres humanos son nados libres e iguais en dignidade e dereitos. Son dotados de razón e consciencia e deberían actuar cara ao outro con espírito de irmandade.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ноль (nol) бир (bir) эки (eki) юч (üç) тёрт (tört) беш (beş) алты (altı) джети (ceti) сегиз (segiz) тогъуз (toğuz) он (on)
  1. Moseley, Christopher e Nicolas, Alexandre. "Atlas of the world's languages in danger". unesdoc.unesco.org. Consultado o 11 de xullo de 2022. 
  2. Definición para karachai Arquivado 14 de agosto de 2018 en Wayback Machine.. DIGALEGO
  3. Definición para balkar Arquivado 14 de agosto de 2018 en Wayback Machine..DIGALEGO

Véxase tamén

[editar | editar a fonte]

Outros artigos

[editar | editar a fonte]

Bibliografía

[editar | editar a fonte]
  • Chodiyor Doniyorov e Saodat Doniyorova. Parlons Karatchay-Balkar. París: Harmattan, 2005. ISBN 2-7475-9577-3.