Jari Litmanen

Jari Litmanen

(2015)
Biografía
Nacemento	(fi) Jari Olavi Litmanen 20 de febreiro de 1971 (53 anos) Lahti, Finlandia
Altura	181 cm
Peso	76 kg
Actividade
Ocupación	futbolista, actor, experto comentarista deportivo, participante em documentário (pt)
Período de actividade	1987 -
Nacionalidade deportiva	Finlandia
Deporte	fútbol
Liga	Fußball-Bundesliga e Premier League
Posición de xogo	Centrocampista e dianteiro
Traxectoria   Equipo 1987–1990 Reipas Lahti 86 (28) 1991–1991 Helsingin Jalkapalloklubi 27 (16) 1992–1992 MYPA 18 (7) 1992–1999 AFC Ajax 159 (91) 1999–2001   FC Barcelona 21 (3) 2001–2002 Liverpool F.C. 26 (5) 2002–2004 AFC Ajax 20 (5) 2004–2004 FC Lahti 11 (3) 2005–2005 F.C. Hansa Rostock 13 (1) 2005–2007 Malmö FF 10 (3) 2008–2008 Fulham F.C. 0 (0) 2008–2010 FC Lahti 40 (10) 2011–2011 Helsingin Jalkapalloklubi 18 (1)   Selección nacional –   Finland national under-21 football team –   Finland national under-17 football team 1989–2010   selección de fútbol de Finlandia 137 (32)
Familia
Pai	Olavi Litmanen
Premios
(2020)  Knight of the Order of the Lion of Finland (en) (2002)  Captain’s Ball (en) (1999)  Xogador do ano do AFC Ajax (1994)  Xogador do ano do AFC Ajax  Hall of Fame of Finnish football (en)

Jari Olavi Litmanen, nado o 20 de febreiro de 1971 en Lahti, é un ex-futbolista finlandés, considerado o mellor futbolista finlandés de todos os tempos. A AFS listouno como o 53º mellor futbolista de todos os tempos e foi o capitán da selección finlandesa entre 1996 e 2008.

Traxectoria

Primeiros anos

Litmanen debutou con dezaseis anos en 1987 co Reipas na entón na máxima división (Mestaruussarja). En 1991 fichou polo principal club finlandés, o HJK, o primeiro equipo de Finlandia. Un ano máis tarde comprometeuse co MyPa, co que gañou a Copa Finlandia en xullo de 1992 ao vencer 2–0 ao FF Jaro na final que se disputou no Estadio Olímpico de Helsinqui, a súa actuación nese partido foi decisiva para que o comprase o Ajax.

Ajax

Camisola de Jari Litmanen no Ajax. Museo do Deporte de Finlandia

Malia outros clubs amosaren interese por contratalo, como o Barcelona, Leeds United ou o PSV Eindhoven, Litmanen fichou co Ajax. Na primeira tempada co equipo xogou pouco co primeiro equipo, permanecendo na reserva, ata que unha lesión de Dennis Bergkamp fixo que o adestrador Louis van Gaal lle dese unha oportunidade, que foi un éxito e van Gaal anunciou que sería o sucesor de Bergkamp tras saber que este ía marchar ao Inter de Milán. Levou, xa que logo, o 10 na camisola e logrou 26 goles na tempada 1993–94, converténdose no máximo goleador da liga. En 1993 votárono como o futbolista do ano.

Litmanen foi un dos xogadores estrela de equipo co que van Gaal gañou tres campionatos holandeses consecutivos e chegou ao final da Liga de Campións da UEFA dúas veces. Desde o inicio da tempada 1994–95 ata mediados da de 1995–96, o Ajax non perdeu encontro ningún tanto na Eredivisie (52 partidos) como na Liga de Campións da UEFA (19 partidos). Ao gañar o Ajax ao Milán na final de 1994–95, Litmanen converteuse no primeiro xogador finlandés en gañar a Copa Europea ou a Liga de Campións da UEFA. Na tempada 1995–96 foi o principal anotador da Liga de Campións con nove goles. En 1995 gañou a Copa Intercontinental contra o Grêmio e quedou segundo na votación do Balón de Ouro.

Litmanen pasou sete anos en Ámsterdam, nos que gañou catro campionatos holandeses e tres Copas dos Países Baixos, conseguindo un total de 129 goles, deles 91 na liga. É o principal anotador dun club na competición europea con 26 puntos en 54 partidos. Nas últimas tempadas non puido xogar moitos dos partidos por lesións, en total nas seis tempadas faltou a 57 partidos dos 204 da liga, e nas últimas tres perdeu 7 dos 24 partidos europeos.

Barcelona

Litmanen xuntouse a van Gaal no Barcelona, foi un dos moitos xogadores do Ajax que recrutou o entón adestrador do Barcelona porén a súa estada en Barcelona estivo marcada polas lesións e foi un dos xogadores que van Gaal retirou do primeiro equipo nese inverno, así e todo continuou no club ata xaneiro de 2001 cando marchou ao Liverpool en transferencia libre.

Liverpool

Litmanen iniciou ben o campionato co Liverpool mais rompeu o pulso nun partido de Finlandia contra Inglaterra en Anfield en marzo de 2001 e perdeu o resto da tempada. A pesar de ser parte do equipo que gañou a "tripla copa": Copa Worthington, FA Cup e Copa da UEFA en 2001, non puido xogar ningunha das tres finais por lesións. Na tempada seguinte xogou pouco, así e todo puntou contra o Tottenham Hotspur, Arsenal, Aston Villa e Fulham na Premier League e contra o Dynamo Kyiv, Roma e Bayer Leverkusen na Liga de Campións. En total marcou 9 goles en 43 partidos oficiais durante o tempo que pasou co Liverpool.

Volta ao Ajax

Litmanen volveu ao Ajax e foi un dos xogadores que fixo posible chegar a cuartos de final na Liga de Campións de 2001-2003 pero a tempada seguinte pasouna en boa parte en branco polas lesións e na primavera de 2004 o club liberouno do seu contrato.

FC Lahti e Hansa Rostock

Litmanen volveu a Finlandia para xogar co Lahti mais en xaneiro de 2005 pasou á Bundesliga xogando co Hansa Rostock, no entanto foi incapaz de evitar que o club perdese a categoría.

Malmö FF

Litmanen pasou ao club sueco Malmö FF en xullo de 2005 como reforzo para chegar á Liga de Campións pero non puido ser, e Litmanen pasou case todo o outono lesionado, xogando só uns poucos partidos.

Fulham

Fichou co Fulham o 31 de xaneiro de 2008 canda o seu compatriota Toni Kallio, secasí poucas semanas despois volveu a Finlandia por problemas cardíacos, e non debutou co equipo ata o 31 de marzo de 2008 nun encontro de reservas co Tottenham, mais o equipo liberouno en maio sen xogar un só encontro co primeiro equipo.

Volta ao Lahti

O 8 de agosto de 2008 anunciouse que Litmanen volvería ao seu antigo club, o Lahti da primeira división finlandesa polo resto da tempada 2008. Xogou un papel importante para que o Lahti rematase terceiro na liga e se cualificase para Europa por primeira volta na súa historia.

De novo o HJK

O 20 de abril d 2011, Litmanen asinou un contrato por un ano co campión finlandés, o HJK, con 40 anos, converténdose nun dos poucos xogadores profesionais que xorgaron en catro décadas diferentes (1980s – 2010s). Normalmente xogaba como substituto entre 10 e 30 minutos por encontro. O 29 de outubro de 2011, Litmanen celebrou o seu partido 200 de liga e foi o último partido que xogou como profesional.

Carreira internacional

Litmanen despois do seu derradeiro partido internacional, xogado en novembro de 2010 contra San Marino

Litmanen fixo o seu debut internacional o 22 de outubro de 1989 contra Trinidad e Tobago, e marcou o seu primeiro gol o 16 de maio de 1991 contra Malta. Litmanen serviu como capitán de Finlandia de 1996 a 2008. O 17 de novembro de 2010, Litmanen converteuse no xogador de máis idade en marcar con Finlandia.

Goles internacionais

      Gañador       Empate       Perdedor

Nº.	Data	Equipo de casa	Equipo visitante	Goles	Puntación	Resultado	Estadio	Competición
1.	16 de maio de 1991	Finlandia	Malta	87'87' 2–0	2–0	Gaña	Estadio Olímpico de Helsinqui	Clasificación para a Eurocopa de 1992
2.	25 de marzo de 1992	Escocia	Finlandia	41'41' 1–1	1–1	Empata	Hampden Park, Glasgow	Amigable
3.	13 de outubro de 1993	Suecia	Finlandia	60'60' 3–2	3–2	Perde	Råsunda Stadium, Estocolmo	Clasificación para o Mundial de 1994
4.	16 de novembro de 1994	Finlandia	Illas Feroe	53'53' 2–0  72'72' 3–0	5–0	Gaña	Estadio Olímpico de Helsinqui	Clasificación para a Eurocopa de 1996
5.
6.	29 de marzo de 1995	San Marino	Finlandia	45'45' 0–1	0–2	Gaña	Stadio Olimpico, Serravalle	Clasificación para a Eurocopa de 1996
7.	11 de xuño de 1995	Finlandia	Grecia	45+1'45+1' 1–1 (pen.)	2–1	Gaña	Estadio Olímpico de Helsinqui	Clasificación para a Eurocopa de 1996
8.	2 de xuño de 1996	Finlandia	Turquía	25'25' 1–0	1–2	Perde	Estadio Olímpico de Helsinqui	Amigable
9.	2 de febreiro de 1997	Turquía	Finlandia	17'17' 0–1	1–1	Perde	Estadio Atatürk, Denizli	Amigable
10.	2 de abril de 1997	Acerbaixán	Finlandia	26 '26 ' 0–1	1–2	Gaña	Tofik Bakhramov Stadium, Baku	Clasificación para o Mundial de 1998
11.	8 de xuño de 1997	Finlandia	Acerbaixán	65'65' 2–0	3–0	Gaña	Estadio Olímpico de Helsinqui	Clasificación para o Mundial de 1998
12.	6 de setembro de 1997	Suíza	Finlandia	16'16' 0–1	1–2	Gaña	Stade Olympique de la Pontaise, Lausanne	Clasificación para o Mundial de 1998
13.	14 de outubro de 1998	Turquía	Finlandia	90+6'90+6' 1–3	1–3	Gaña	Estadio Ali Sami Yen, Istambul	Clasificación para a Eurocopa de 2000
14.	29 de marzo de 2000	Gales	Finlandia	21'21' 0–1	1–2	Gaña	Millennium Stadium, Cardiff	Amigable
15.	16 de agosto de 2000	Finlandia	Noruega	24'24' 1–0  61'61' 2–1	3–1	Gaña	Estadio Finnair, Helsinqui	2000–01 Nordic Football Championship
16.
17.	2 de setembro de 2000	Finlandia	Albania	45 '45 ' 1–0	2–1	Gaña	Estadio Finnair, Helsinqui	Clasificación para o Mundial de 2002
18.	15 de agosto de 2001	Finlandia	Bélxica	3–0 (pen.)	4–1	Gaña	Estadio Olímpico de Helsinqui	Amigable
19.	5 de setembro de 2001	Finlandia	Grecia	53'53' 5–1	5–1	Gaña	Estadio Olímpico de Helsinqui	Clasificación para o Mundial de 2002
20.	27 de marzo de 2002	Portugal	Finlandia	41'41' 1–3  53'53' 1–4	1–4	Gaña	Estádio do Bessa, Porto	Amigable
21.
22.	30 de abril de 2003	Finlandia	Islandia	55'55' 1–0 (pen.)	3–0	Gaña	Myyrmäen jalkapallostadion, Vantaa	Amigable
23.	31 de abril de 2004	Malta	Finlandia	86'86' 0–2	1–2	Gaña	Estadio Nacional Ta' Qali, A Valeta	Amigable
24.	28 de maio de 2004	Finlandia	Suecia	8'8' 1–0 (pen.)	1–3	Perde	Estadio Ratina, Tampere	Amigable
25.	26 de marzo de 2005	República Checa	Finlandia	46 '46 ' 2–1	4–3	Perde	Na Stínadlech, Teplice	Clasificación para o Mundial de 2006
26.	2 de setembro de 2006	Polonia	Finlandia	54'54' 0–1  76'76' 0–2 (pen.)	1–3	Gaña	Estadio Zdzisław Krzyszkowiak, Bydgoszcz	Clasificación para a Eurocopa de 2008
27.
28.	11 de outubro de 2006	Casaquistán	Finlandia	29'29' 0–1	0–2	Gaña	Estadio Central de Almati, Almati	Clasificación para a Eurocopa de 2008
29.	6 de febreiro de 2008	Finlandia	Grecia	66'66' 1–0	1–2	Perde	Estadio GSP, Nicosia	Amigable
30.	26 de marzo de 2008	Bulgaria	Finlandia	22'22' 0–1 (pen.)	2–1	Perde	Estadio Nacional Vasil Levski, Sofía	Amigable
31.	9 de setembro de 2009	Liechtenstein	Finlandia	74'74' 0–1 (pen.)	1–1	Empate	Rheinpark Stadion, Vaduz	Clasificación para o Mundial de 2010
32.	17 de novembro de 2010	Finlandia	San Marino	71'71' 6–0 (pen.)	8–0	Gaña	Estadio Olímpico de Helsinqui	Clasificación para a Eurocopa de 2012