Cordobazo
Coñécese como Cordobazo un importante movemento montonero de protesta ocorrido na Arxentina o 29 de maio de 1969, na por entón industrializada cidade de Córdoba, capital da provincia do mesmo nome.
Antecedentes
[editar | editar a fonte]Nesa época gobernaba o país un réxime militar ditatorial autodenominado Revolución Arxentina presidido polo Xeneral Juan Carlos Onganía, a partir de cuxa política económica se implementaron unha serie de medidas autoritarias, antiobreiras e desindustrializantes, a fin de abrir os mercados internos aos monopolios internacionais.
Durante os primeiros anos de xestión o devandito réxime desactivou a Comisión do Salario mínimo, vital e móbil, conxelándose a gran maioría das remuneracións. Impúxose a arbitraxe obrigatoria nos conflitos laborais e unha lei de represión automática para folgas e conflitos sindicais. Así mesmo interviñéronse gran cantidade de sindicatos suspendéndose as súas personerías gremiais.
O goberno tamén modificou a Lei de indemnizacións por despedimentos e aumentou a idade para xubilarse. Ditou a chamada "Lei de represión do Comunismo", e baixo a acción da DIPA (Dirección de Investigación de Políticas Antidemocráticas) perseguiu e encarcerou aos militantes políticos e sindicais opositores. Disolveu os partidos políticos e interveniu as universidades, que foron consideradas “centros de subversión e comunismo” pola propaganda oficial. Neste contexto, estudantes e profesores foron desaloxados violentamente das universidades pola policía, no que se coñeceu como a Noite dos bastóns longos.
Levantamento popular
[editar | editar a fonte]O clima político e social xerado polas determinaciones deste goberno impopular foi agravándose paulatinamente, xurdindo en forma crecente actos de protesta e folgas en todo o país. Os feitos previos que derivaron no Cordobazo comezaron os primeiros días do mes de maio de 1969, e foron unha sucesión de folgas e asembleas sindicais organizadas por diversas correntes gremiais e agrupacións políticas cordobesas (non sempre coincidentes nos seus obxectivos e metodoloxías), os cales foron duramente reprimidos por orde das autoridades militares provinciais e nacionais do goberno ditatorial.
Devanditos movementos obreiros estiveron máis ou menos organizados e consensuados, pero a eles logo uníronse espontaneamente a case totalidade das agrupacións estudantís e correntes políticas de esquerda daquela cidade e os seus suburbios, conxuntamente con numerosas marchas veciñais e protestas cidadás de todo tipo, confluíndo desde os barrios periféricos e industriais cara ao centro da cidade, e derivando en violentos enfrontamentos coas forzas policiais, as cales víronse desbordadas e amplamente superadas pola crecente irritación popular contra o réxime ditatorial imperante.
Ás 12:30 h do 29 de maio prodúcese a primeira vítima fatal entre os integrantes das columnas populares (Máximo Mena), e este feito derivou nunha reacción en cadea. Con incontida furia os manifestantes apropiáronse da cidade, levantando muros de contención (barricadas) contra a policía, que debeu repregarse aos seus cuarteis deixando a cidade en mans dos traballadores, estudantes e veciños.
A partir de alí foron tomados o Círculo de Suboficiais do Exército, incendiáronse as oficinas de firma estadounidense Xerox, da francesa Citroen, e diversas dependencias administrativas oficiais como a Dirección Xeral de Rendas e a Aduana.
Represión
[editar | editar a fonte]Ante o incontido clima insurreccional, á noitiña o goberno nacional do Xeneral Onganía decide enviar ao Exército a reprimir as manifestacións, prodúcese a violación da Confederación General del Trabajo de los Argentinos, coa detención e posterior xulgamento e condena polos Consellos de Guerra dos dirixentes obreiros, un de cuxos principais referentes foi Agustín Basto.
Ao día seguinte dos feitos, os medios de prensa compracentes coa ditadura militar reflectían unha suposta confabulación do comunismo internacional como responsábel da sublevación popular da cidade de Córdoba.
Consecuencias
[editar | editar a fonte]O Cordobazo foi un punto de inflexión na historia política arxentina das últimas décadas. Tivo un efecto multiplicador de manifestacións violentas contra a ditadura en varias outras cidades do país, e foi o punto de partida do rexurdimento da corrente clasista nas fábricas, que pasaría a controlar Comisións Internas e Corpos de Delegados de importancia, chegando a dirixir o SMATA Córdoba e os sindicatos autónomos de Fiat Concord e Fiat MaterFer (SITRAC-SITRAM). Dirixentes obreiros de Córdoba adquiriron un alto protagonismo na escena política nacional, principalmente Agustín Basto, René Salamanca, Gregorio Flores e José Francisco Páez.
Así mesmo incentivou o crecemento e accionar de agrupacións de esquerda e células activistas, algunhas das cales derivaron en organizacións políticas armadas (entre as máis importantes, o Ejército Revolucionario del Pueblo, Montoneros, Fuerzas Armadas Revolucionarias).
De tal xeito constituíu un factor determinante para o debilitamiento e a posterior destitución do presidente de facto Onganía por parte da Xunta de Comandantes en Xefe das tres forzas armadas (órgano supremo da chamada "Revolución Arxentina"), abriendose a partir de alí un período de transición e incertezas na decadencia de devandito réxime militar.
