Saltar ao contido

Christiaan Huygens

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.
Véxase tamén: Sonda Cassini-Huygens.
Modelo:BiografíaChristiaan Huygens

(1686) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento14 de abril de 1629 Editar o valor en Wikidata
A Haia (Provincias Unidas) Editar o valor en Wikidata
Morte8 de xullo de 1695 Editar o valor en Wikidata (66 anos)
A Haia (Provincias Unidas) Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaGrote of Sint-Jacobskerk (en) Traducir 52°04′39″N 4°18′25″L / 52.077439, 4.306961 Editar o valor en Wikidata
RelixiónIgreja Reformada Neerlandesa (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
EducaciónUniversité d'Angers (pt) Traducir (–1655)
Orange College of Breda (en) Traducir (1647–1649)
Universidade de Leiden (1645–1647) Editar o valor en Wikidata
Director de teseFrans van Schooten (pt) Traducir e Jan Jansz de Jonge Stampioen (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoMatemáticas, mecánica, física e astronomía Editar o valor en Wikidata
Lugar de traballo París Editar o valor en Wikidata
Ocupaciónastrónomo, teórico da música, físico teórico, entomólogo, inventor, físico, musicólogo, matemático, construtor de instrumentos Editar o valor en Wikidata
EmpregadorAcademia francesa das ciencias (1666–1681) Editar o valor en Wikidata
Membro de
AlumnosDenis Papin e Gottfried Wilhelm Leibniz Editar o valor en Wikidata
Influencias
Obra
Obras destacables
DoutorandoGottfried Wilhelm Leibniz Editar o valor en Wikidata
Arquivos en
Familia
PaisConstantin Huygens de Zuilichem Editar o valor en Wikidata  e Suzanna van Baerle Editar o valor en Wikidata
IrmánsLodewijk Huygens
Constantijn Huygens
Philips Huygens
Susanna Huygens Editar o valor en Wikidata
ParentesChristiaan Huygens (medailleur), avó Editar o valor en Wikidata
Premios

Descrito pola fonteGrande Enciclopedia Soviética 1969-1978, (sec:Гюйгенс Христиан)
Pequeno Dicionario Enciclopédico de Brockhaus e Efron
Dicionario Enciclopédico Brockhaus e Efron Editar o valor en Wikidata
BNE: XX949106 Musicbrainz: 3be11018-ea67-42c6-ae27-30273d74dec9 WikiTree: Huygens-5 Find a Grave: 36747106 Editar o valor en Wikidata
Huygens, retrato de Caspar Netscher, 1671.

Christiaan Huygens, nado na Haia o 14 de abril de 1629 e finado na mesma cidade o 8 de xullo de 1695, foi un matemático, astrónomo e físico neerlandés. Estudou leis na Universidade de Leiden e no Colexio de Orange en Breda, antes de se dedicar á ciencia. Os historiadores vinculan a Huygens coa Revolución científica.

Traxectoria

[editar | editar a fonte]

Huygens naceu na rúa Lange Houtstraat da Haia. O seu pai Constantijn Huygens (1596-1687), era diplomático, conselleiro dos Orange e poeta. A súa nai era Suzanna van Baerle (1596-1637), "Sterre" nos poemas de Constantijn. Christiaan escribiu máis tarde da nai: "era unha grande afeccionada ás ciencias naturais".

Christiaan tivo un irmán máis vello, Constantijn, e unha irmá, Suzanna. Christiaan e Suzanna foron retratados por Caspar Netscher. Grazas aos seu pais, Christiaan tivo contactos con grandes sabios do seu círculo como René Descartes. Constantijn, o pai, chamaba ao seu fillo "o meu Arquimedes".

Huygens estudou dereito e ciencias na Universidade de Leiden entre 1645 e 1647, co estimulante científico Frans van Schooten. Tamén Johan de Witt e Hendrik van Heuraet estudaron ciencias con Van Schooten. Despois foi enviado polo seu pai ao Orange college (Collegium Arausiacum) en Breda, desde onde mantivo correspondencia con Van Schooten.

Matemáticas

[editar | editar a fonte]

O seu primeiro traballo (1651) salientable estivo dedicado á cuadratura dos conos. Despois ocupouse do número pi, dos logaritmos e dos primeiros rudimentos do cálculo infinitesimal, este posteriormente desenvolvido por Leibniz e Newton. En 1655 escribiu o primeiro tratado (De ludo aleae: Sobre o xogo de dados) concernente á teoría dos dados, polo cal é considerado hoxe como o fundador do cálculo de probabilidades. Mantería correspondencia con Pascal e Fermat sobre o asunto.

Os seus intereses no ámbito das ciencias naturais, conducírono a interesarse pola óptica. Mantivo contactos con Leeuwenhoek, que era un pioneiro na preparación de lentes e construtor de microscopios. Mesmo durante algún tempo investigou Huygens pequenos obxectos con microscopio. En 1662 Huygens preparou unha combinación de lentes, para tentar unha visión máis clara e eliminar as aberracións ópticas, conseguindo unha lente acromática, o denominado "ocular de Huygens". O desenvolvemento destas lentes conduciu a unha maior nitidez das imaxes da cámara escura e da lanterna máxica. Para os seus estudos astronómico, con axuda do seu irmán Constantijn, construíu un telescopio de 4 metros (12 pés). Christiaan desenvolveu a teoría das ondas para explicar a natureza da luz (explicada no seu Traité de la lumière), establecendo o concepto de que cada punto luminoso dunha fronte de onda pode considerarse unha nova fonte de ondas (Principio de Huygens-Fresnel).

Astronomía

[editar | editar a fonte]

Titán, os aneis de Saturno etc

[editar | editar a fonte]

O 25 de marzo de 1655 Huygens descubriu Titán, a maior das lúas de Saturno (era a segunda vez que se descubría un satélite; Galileo Galilei xa descubrira algúns dos de Xúpiter en 1610). Tamén por medio do telescopio observou que Saturno estaba rodeado por aneis que o circundaban. En 1656 chegou a conclusión de que os aneis debían estar formados de rochas. Débeselle tamén o descubrimento das nebulosas e as estrelas dobres. En Systema Saturnium (1659) publicou unha detallada descrición da nebulosa de Orión, realizando mesmo os primeiros esbozos coñecidos dunha nebulosa. Huygens aventurou que estaban formadas de estrelas. Na súa honra a zona máis brillante de Orión é denominada "Rexión de Huygens". Realizou tamén un mapa simple do planeta Marte, describindo a rotación dese planeta e a súa duración, que calculou en aproximadamente 24 horas. Huygens observou tamén o agora coñecido como cometa van Halley.

Mecánica

[editar | editar a fonte]
Na luxuria, ollo!, cadro de Jan Steen, datado en 1660; á dereita do espectador, na parede pódese ver unha das primeiras representacións dun reloxo de péndulo, invento de Ch. Huygens, patentado apenas en 1657

Huygens interesouse tamén pola mecánica. Traballou na construción dun reloxo, que fose práctico para a navegación. En 1658 publicou un libro sobre o asunto, titulado Horologium, logo de obter o reloxo de péndulo. Este invento seu, patentado en 1657, foi unha revolución na súa época. Como consecuencia do invento, Huygens descubriu que o cicloide era unha curva isócrona, aplicándoa aos reloxos de péndulo na forma de resortes cicloidais, para asegurar unha oscilación regular fose cal fose a altura do péndulo. Os detalles matemáticos e prácticos do achado foron publicados en "Horologium Oscillatorium sive de motu pendulorum", 1673. Huygens tamén observou que dous péndulos montados na mesma barra poden chegar a oscilar en sentidos opostos perfectamente; chamoulle a esta observación simpatía impar.

Obra escrita

[editar | editar a fonte]
  • De iis quae liquido supernatant, 1649 (Os que flotan no líquido).
  • Cyclometriae (1651) (Ciclometrías).
  • Theoremata de quadratura hyperboles, ellipsis et circuli (Teoremas sobre a cuadratura de hipérboles, elipses e círculos).
  • De circuli magnitudine inventa, 1654 (Descubrimentos sobre a magnitude dos círculos).
  • De Saturni Luna observatio nova, 1656 (Observación da nova lúa de Saturno).
  • De ratiociniis in ludo aleae, 1657 (Reflexións sobre os xogos de dados).
  • Systema saturnium, 1659 (Sistema de Saturno).
  • De motu corporum ex percussione (Sobre o movemento de corpos por golpes).
  • Horologium oscillatorium sive de motu pendularium, 1673 (Reloxo oscilatorio ou sobre o movemento de péndulos).
  • De vi centrifuga, 1673 ( Sobre a forza centrífuga).
  • Memoriën aengaende het slijpen van glasen tot verrekijckers (Memoria sobre o puimento de cristais para telescopios).
  • Astroscopia Compendiaria tubi optici molimine liberata, 1684.
  • Kort onderwijs aengaende het gebruijck der horologiën tot het vinden der lenghten van Oost en West(1686) (Breve instrución acerca do uso do reloxo para buscar a lonxitude do Leste e o Oeste).
  • Traité de la lumière, 1690 (Tratado da luz).
  • Lettre touchant le cycle harmonique, Rotterdam, 1691 (Carta acerca do ciclo harmónico).
  • Cosmotheoros (1698).
  • Descriptio automati planetarii (Descrición de autómatas planetarios).
  • Discours de la cause de la pesanteur (Discurso acerca da causa da gravidade).
  • Over de bewegingen van lichamen die botsen (1703, póstuma (Sobre o movemento dos corpos por golpes).
  • Novus cyclus harmonicus, Leiden 1724, póstuma (Novo ciclo harmónico).

No seu libro Cosmotheoros (1698) Huygens especulou detalladamente sobre a vida noutros planetas (asunto tratado xa en 1600 por Giordano Bruno), sostendo que podería existir unha sorte de vida como na Terra.