Andrés de Irujo
.jpg)  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 29 de novembro de 1907 Lizarra, España |
| Morte | 29 de setembro de 1993 (85 anos) Buenos Aires, Arxentina |
| Educación | Universidade de Deusto |
| Actividade | |
| Ocupación | escritor, editor literario, político |
| Partido político | Euzko Alderdi Jeltzalea - Partido Nacionalista Vasco Eusko Alkartasuna |
| Familia | |
| Pai | Daniel Irujo |
| Irmáns | Manuel Irujo Ollo Pello Irujo Eusebio Irujo Ollo |
 | |
Andrés de Irujo Ollo, nado en Lizarra, Navarra o 29 de novembro de 1907 e finado o 29 de setembro de 1993, foi un político vasco.
Fillo do avogado Daniel Irujo y Urra, un pioneiro do nacionalismo vasco en Navarra e defensor de Sabino Arana, e irmán de Manuel de Irujo e Pello Irujo. Estudou bacharelato en Lekaroz, aos 16 anos afiliouse no Partido Nacionalista Vasco e foi colaborador na Voz de Navarra. Seguiu os seus estudos de dereito en Deusto e Madrid.
Foi un dos asinantes do "Manifesto republicano" do Ateneo de Madrid que estaba encabezado por Manuel Azaña. Cando comezou a Guerra Civil Española trasladouse a Donostia e foi nomeado comisario de Gobernación na Xunta de Defensa e participou reorganizando a Brigada de Orde Pública onde se encargou da custodia das prisións de Ondarreta e Kursaal, evitando execucións arbitrarias. Supervisou a ordenada evacuación de Donostia perante a entrada das columnas nacionais.
En 1937 cando o seu irmán Manuel foi ministro de Xustiza, el estivo como secretario do ministerio. Exiliouse inicialmente a Francia e foi representante alí do Goberno Vasco, pero cando se produciu a ocupación alemá na segunda guerra mundial, partiu cara á Arxentina.
En 1942 funda con Isaac López Mendizábal, en Buenos Aires, a Editorial Ekin que publicará, até os nosos días, importantes achegas á historiografía vasca. Tamén participou na fundación do Instituto Americano de Estudos Vascos e Eusko Kultur Etxea - Casa da Cultura Vasca.
