Triquetra
A triquetra (do adxectivo latino triquetrus "de tres cantos") é unha figura triangular composta por tres arcos entrelazados, ou (equivalente) tres formas de lentes vesicae piscis superpostas.
Utilízase como deseño ornamental en arquitectura e na iluminación de manuscritos medievais (particularmente na tradición insular das illas británicas). A súa representación como entrelazada é común nos adornos insulares de aproximadamente o século VII. Nesta interpretación, a triquetra representa o nó topoloxicamente máis simple posíbel.
Historia
editarIdade do Ferro
editarO termo triquetra en arqueoloxía úsase de calquera figura que consta de tres arcos, incluíndo un deseño de molinete do tipo dos triskeles ou trísceles. Tales símbolos fanse frecuentes a partir do século IV a.C., cerámicas ornamentadas de Anatolia e Persia, e aparecen nas primeiras moedas licias.[1]
A triquetra atópase nas pedras rúnicas do norte de Europa e nas primeiras moedas xermánicas. Ten un parecido co chamado valknut, un deseño de tres triángulos entrelazados, atopado no mesmo contexto.
Arte insular
editarA triquetra atópase a miúdo na arte insular, sobre todo na obra de metal e en manuscritos iluminados como o Libro de Kells. É un "tema menor aínda que recorrente" na fase secundaria da produción de sceattas anglosaxóns (c. 710–760).[2] Atópase en obras de arte similares en cruces altas e lousas paleocristiás. Un exemplo da cantería da Idade Media é o banquiño anglosaxón na abadía de Hexham.[3]
O símbolo interpretouse como unha representación da Trindade cristiá, especialmente desde o renacemento celta do século XIX. A intención orixinal dos artistas altomedievais é descoñecida e experta advirten contra a sobreinterpretación.[2] Non obstante, úsase regularmente como símbolo trinitario na iconografía cristiá contemporánea.
Tradición asiática
editarA triquetra foi un símbolo kamon coñecido no Xapón chamado Musubi Mitsugashiwa. Sendo unha das formas dos signos da dinastía ariana Iakšaku, chegou ao Xapón co Kāśyapīya da dinastía, estendendo logo a tecnoloxía e o budismo a través do reino de Khotan, China e Corea.
Uso moderno
editarA triquetra utilízase a miúdo artisticamente como elemento de deseño cando se usa o nó celta, especialmente en asociación coas nacións celtas modernas. A triquetra, tamén coñecida como "nó da trindade", adoita atoparse como elemento de deseño de xoias populares irlandesas, como claddaghs e outros aneis de voda ou compromiso.[4]
Os pagáns celtas ou neopagans que non teñen unha orientación cultural celta, poden usar a triquetra para simbolizar unha variedade de conceptos e figuras mitolóxicas. Debido á súa presenza na arte celta insular, os reconstruccionistas celtas usan a triquetra para representar unha das diversas triplicidades na súa cosmoloxía e teoloxía (como a división tripartita do mundo nos reinos da Terra, do Mar e do Ceo),[5] ou como símbolo dunha das deidades triplas celtas específicas, por exemplo a deusa da batalla, a Morrígan ou Morrigu. O símbolo tamén é usado ás veces polos wiccanos e algúns da New Age para simbolizar a Deusa Tripla, ou como símbolo protector.
Na serie de televisión The Walking Dead (2010), a katana de Michonne presenta unha triquetra, escollida polo seu significado como "símbolo da tripla deusa".[6]
Na serie alemá de Netflix Dark (2017), simboliza os ciclos de tempo pechados das covas, cada ciclo con 33 anos de diferenza, co pasado afectando ao futuro e o futuro influíndo no pasado. A triquetra ten un importante valor simbólico para os viaxeiros do tempo. Este símbolo pódese ver na porta metálica da Cova, na Táboa Esmeralda, nos xornais de The Stranger e na foto de Sic Mundus.[7]
Galería
editar-
Triquetra nunha das pedras rúnicas de Funbo (século XI), situada no parque da Universidade de Uppsala. -
Primeiro plano dunha triquetra nunha das pedras rúnicas de Funbo. -
Triquetra entrelazada nun céntimo noruegués acuñado por Harald Hardrada (r. 1047-1066) -
Un centavo noruegués acuñado por Harald Hardrada (r. 1047-1066) -
Catro triquetras formando unha cruz carolinxia na igrexa de Santa Susana en Santiago de Compostela (s. XI/XII?).
Variacións
editar-
Triquetra composta por tres Vesica piscis superpostos -
Triquetra dobre entrelazada -
Forma de triquetra anoada -
Triquetra entrelazada cun círculo como símbolo trinitario (un "nó da Trindade") -
Triquetra en azul como parte dun símbolo trinitario -
Triquetra entrelazada ao estilo da pedra rúnica de Funbo -
Cruz das triquetras, ou "cruz carolinxia" -
Cruz composta por catro triquetras entrelazadas -
Cruz celta con triquetras
Notas
editar- ↑ John Burley Waring, Ceramic Art in Remote Ages (1874), 84f.
- ↑ 2,0 2,1 Tony Abramson (ed.), Two Decades of Discovery Studies in Medieval Coinage 1, Boydell Press (2008), p. 1.
- ↑ "County Durham and Northumberland". www.ascorpus.ac.uk. Consultado o 2019-07-16.
- ↑ McMahon, Seán (1999). Story of the Claddagh Ring. Mercier Press. ISBN 9781856351898.
- ↑ Mac Mathúna, Liam (1999) "Irish Perceptions of the Cosmos" Celtica vol. 23 (1999), pp.174–187
- ↑ Keveney, Bill (12 de outubro de 2014). "'The Walking Dead,' up close and personal". USA Today. Consultado o 11 de abril de 2022.
- ↑ "Dark". dark.netflix.io (en inglés). Consultado o 2020-05-30.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Triquetra  |
Bibliografía
editar- H. Trætteberg, E. Moltke, I. Lindeberg, "Triquetra" en: Kulturhistorisk leksikon for nordisk middelalder, vol. 18 (1982), páx. 634–6356.
- Martin Blindheim: Graffiti in Norwegian stave churches c. 1150 - c. 1350, Oslo 1985, i. a. p. 44–45