1674
1674 sa roun lannen koumin ki ka koumansé oun lendi.
Évènman
[chanjé | Chanjé wikikod]- 7 janvyé, Lachin : vis-rwè di Sichuan é di Yunnan ki révòlté kont Ming-yan Wu Sangui ka maché ké so troup-ya asou Guizhou, don gouvèlnò-a ka soumèt so kò rapidman, épi ka atenn frontchèr-a di Hunan (17 févriyé), provens ki li ka kontrolé dè finisman-an di mwa d'avril. So révòlt sa swivi pa sa-ya dé prens di Canton, di Fujian é di Burni, khan dé Tchakhar an 1675(révòlt dé trwa feudataires).
- 16 jen (6 jen di kalandriyé julyen) : sakr di Chhatrapati Shivaji, ki ka fondé lanpir-a dé Maratha an Lenn (finisman di règn an 1680). Shivaji, chèf dé Marathes ki révòlté kont Lanpir moghol-a, ka proklanmen so kò chattrapati(protègtò) di Raigarh é ka édifyé oun véritab léta. Li ka enstoré endouism-an asou téritwar-ya.
- 21 jwiyé, Brézil : dépa di São Paulo di èspédisyon-an di Fernão Dias Pais pou réjyon-an di atchwèl-a Minas Gerais. Bandeirantes-ya (èsploratò-ya) ka koumansé èsplorasyon-an di entéryò-a dé vas latè di Brézil.