Geoiméadracht theilgeach
Is éard is geoiméadracht theilgeach[1] ann ná staidéar ar fhigiúir gheoiméadracha agus a bhfuil i gcomhar acu lena scáileanna (mar shampla, airíonna líne nó cuair, sainmhínithe ag iltéarmach de chéim ar leith). Cheap Gerard Desargues (1591-1661) an t-ábhar, agus bhain feidhm as chun staidéar na gcónach a shimpliú, mar is coibhéiseach na héilipsí, na parabóilí is na hipearbóilí uile sa gheoiméadracht theilgeach. Ar an mbealach céanna, d'éirigh le Newton na cuair chiúbacha uile a shimpliú chuig 5 chineál. D'athbheoigh an matamaiticeoir Francach Jean Victor Poncelet (1788-1867) is an matamaiticeoir Gearmánach August Ferdinand Möbius an t-ábhar sna 1820idí, agus ó shin is í an brainse geoiméadrachta is bunúsaí dá bhfuil ann. Ní chaomhnaítear airíonna a bhaineann le fad i dtrasfhoirmithe teilgeacha. Is tearc iad airíonna teilgeacha figiúr, bíodh gur bunúsach iad. Is áisiúil an gheoiméadracht theilgeach chun ceisteanna faoi líon cuar de chineálacha ar leith a fhreagairt agus staidéar geoméadrach a dhéanamh ar réiteach cothromóidí.[2]
Tagairtí
[cuir in eagar | athraigh foinse]- ↑ ““geoiméadracht theilgeach” | téarma.ie”. Téarma.ie: An Bunachar Náisiúnta Téarmaíochta don Ghaeilge. An Coiste Téarmaíochta. Dáta rochtana: 2024-10-19.
- ↑ Hussey, Matt (2011). "Geoiméadracht theilgeach". Fréamh an Eolais. Coiscéim. p. 314.
 | Tá an t-alt seo bunaithe ar ábhar as Fréamh an Eolais, ciclipéid eolaíochta agus teicneolaíochta leis an Ollamh Matthew Hussey, foilsithe ag Coiscéim sa bhliain 2011. Tá comhluadar na Vicipéide go mór faoi chomaoin acu beirt as ucht cead a thabhairt an t-ábhar ón leabhar a roinnt linn go léir. |
 | Is síol é an t-alt seo. Cuir leis, chun cuidiú leis an Vicipéid. Má tá alt níos forbartha le fáil i dteanga eile, is féidir leat aistriúchán Gaeilge a dhéanamh. |