An Chrimé

phoblacht ar chósta thuaidh na Mara Duibhe

Is poblacht fhéinrialaitheach de chuid na hÚcráine í an Chrimé. Tá an phoblacht suite i leithinis na Crimé ar chósta thuaidh na Mara Duibhe.

Bosca Geografaíocht PholaitiúilAn Chrimé

Cuir in eagar ar Wikidata

Suíomh
Map
 45° N, 34° E / 45°N,34°E / 45; 34
Críoch á éileamh agan Rúis
an Úcráin Cuir in eagar ar Wikidata
Stát ceannasachan Úcráin
Autonomous republic (en) AistrighPoblacht Fhéinrialaitheach na Crimé Cuir in eagar ar Wikidata
Daonra
Iomlán2,340,921 (2017) Cuir in eagar ar Wikidata
• Dlús86.7 hab./km²
DéamainmCriméach Cuir in eagar ar Wikidata
Tíreolaíocht
Achar dromchla27,000 km² Cuir in eagar ar Wikidata
Suite i nó in aice le limistéar uiscean Mhuir Dhubh agus Muir Mheoid Cuir in eagar ar Wikidata
Pointe is airdeRoman-Kosh (en) Aistrigh (1,545 m) Cuir in eagar ar Wikidata
Sonraí stairiúla
Eachtra thábhachtach

Is iomaí treibh a ghabh is a d'athghabh an Chrimé i rith na staire. Ina measc siúd, bhí na Gréagaigh, na Gotaigh, na hIaránaigh, na Hunaigh, na Casáraigh, Rúisigh Chív, na Biosantaigh, na Cipseácaigh, agus na Mongólaigh. Ceann de na ríochtaí ba thábhachtaí i stair na Crimé ab ea Cánacht na Crimé. Ina dhiaidh sin, thit an leithinis le himpireacht na Tuirce, agus san ochtú haois déag, shealbhaigh Impireacht na Rúise í. Ní ba déanaí, tháinig an tAontas Sóivéadach in áit na Rúise Impiriúla, agus nuair a bhain na poblachtaí Sóivéadacha amach a neamhspleáchas, b'í Poblacht na hÚcráine a choinnigh an Chrimé.

Is iad na Tataraigh Chriméacha muintir dhúchasach na Crimé, ach inniu, is mionlach beag iad: Tataraigh iad 13 % de dhaonra na poblachta féinrialaithí. Nuair a bhí Stailín ag rialú an Aontais Shóivéadaigh, ruaigeadh na Tataraigh Chriméacha ar fad go dtí an Chasacstáin, agus níor tháinig siad ar ais ach le déanaí.

Is í an Úcráinis an teanga oifigiúil, ach is tromlach iad na Rúisigh sa phoblacht, agus cé go bhfuil scéimeanna athbheochana Úcráinise á gcur chun cinn sa Chrimé, dealraíonn sé nach bhfuil fonn ar bith ar na Rúisigh malairt teanga a tharraingt orthu féin. Mar sin, is í an Rúisis caint na sráide i gcónaí. Is iomaí Úcráineach eitneach a bhfuil a chuid Rúisise níos líofa ná a chuid Úcráinise, agus de réir an daonáirimh, tá an Tatairis Chriméach féin níos coitianta mar theanga dhúchais sa Chrimé ná an Úcráinis.

Tíreolaíocht

cuir in eagar

Na hAonaid Riaracháin

cuir in eagar
 
Léarscáil an réigiúin i bPoblacht Fhéinrialaitheach na Crimé.

Tá an phoblacht roinnte ina 25 réigiún.

Réigiúin

cuir in eagar
1. Bakhchisarayskyi
2. Bilohirskyi
3. Dzhankoiskyi
4. Kirovskyi
5. Krasnohvardiyskyi
6. Krasnoperekopskyi
7. Leninskyi
8. Nizhnohirskyi
9. Pervomaiskyi
10. Rozdolnenskyi
11. Sakskyi
12. Simferopolskyi
13. Sovetskyi
14. Chornomorskyi

Bardais (Cathracha)

cuir in eagar
15. Bardas Alushta
16. Bardas Armyansk
17. Bardas Dzhankoy
18. Bardas Eupatoria
19. Bardas Kerch
20. Bardas Krasnoperekopsk
21. Bardas Shaky
22. Bardas Shimferopol
23. Bardas Shudak
24. Bardas Fheodosiya
25. Bardas Yalta