Fríðrikur X
Frederik X ella Fríðrikur X (Frederik André Henrik Christian, føddur 26. mai 1968 í Keypmannahavn) er kongur av Danmark frá 14. januar 2024, sonur Margrethu II Drotning og Heindrik prins. Fríðrikur X er giftur við Mary drotning og saman eiga tey fýra børn, tann elsti er Kristian krúnprinsur.
Týðandi partur av arbeiðnum hjá konginum er at umboða Danmark og at virka til frama fyri donsk áhugamál í útlondum. Tað ger hann á almennum vitjanum hjá útlendskum statsleiðarum og tá hann tekur lut í donskum vinnuátøkum í útlondum og í tiltøkum innan ítrótt og mentan.
Lívssøga
[rætta | rætta wikitekst]Sum eldri sonur Margretu drotningar og Heindriks prins er Fríðrikur danskur ríkisarvingi. Hann er í móðurætt fimti maður frá Kristjani kongi 9., fyrstikongurin av Glücksborg-ættini. Hann er tí sætta úr hesi ætt á Danmarkar trónu. Hann er somuleiðis fimmti maður frá Viktoriu drotning.
Útbúgvingar
[rætta | rætta wikitekst]Hann varð útbúgvin Cand.scient.pol. í 1995 eftir at hava lisið á Århus Univeristet og á Harvard í USA. Harafturat hevur hann tænt í danska herinum, flogvápninum og í sjóverjuni. Hann hevur holla hernaðarliga útbúgving innan allar tríggjar greinirnar í donsku verjuni, seinast serútbúgving í froskmannaliðinum í sjóverjuni. Hann er offiserur í øllum trimum vernum. Í 2010 varð hann útnevndur kommandørur í Sjóverjuni og oberstur í Herinum og Flogvápninum.
Ítróttamaður
[rætta | rætta wikitekst]Afturat bókliga lesnaðinum, umfatandi hernaðarligu yrkisbreytini og teim mongu almennu skyldunum hevur Fríðrikur X eisini givið sær stundir til at gera vart við seg sum fjølbroyttur ítóttar- og náttúrumaður. Hann er góður á skíðum og í tennis, hann hevur runnið maraton, siglt í HM fyri seglbátar, og so hevur hann ferðast fleiri túsund kilometrar á hundasleðu á tí stóru Sirius-rannsóknarferðini í ár 2000.
Hann íðkar kappsigling í bátasløgunum Dreki og Farr 40. Hann hevur luttikið við DM, EM og HM. Til EM í 2003 gjørdist hann nummar fýra, á DM 2011 lá hann á einum øðrum plássi nærum alla kappingina, men endaði tó á einum fjórðaplássi.
Krúnprinsurin tók saman við 6 vinmonnum lut í 4 mánaðar longu Sirius-sleðurannsóknarferðini norður um Grønland, úr Thule i í útnyrðingshorninum til Daneborg í ein landnyrðing. Túrurin var 2.795 km langur við 45 hundum, sleðum, tjøldum, matarskamti og 40 kuldastigum.
Børn
[rætta | rætta wikitekst]- Christian Valdemar Henri John, føddur hin 15. oktober 2005.
- Isabella Henrietta Ingrid Margrethe, fødd hin 21. apríl 2007.
- Vincent Frederik Minik Alexander, føddur hin 8. januar 2011, kl. 10.30 (tvíburður).
- Josephine Sophia Ivalo Mathilde, fødd hin 8. januar 2011, kl. 10.56 (tvíburður).