پرش به محتوا

عرق‌کردن

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
عرق‌کردن
صورت عرق کردهٔ یک دونده
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰R61
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام780.8

عرق‌کردن یا تعریق تولید کردن مایعی به نام عرق که عمدتاً شامل آب است، توسط غدد تعریق در پوست بدن پستانداران را گویند.[۱]

سما

[ویرایش]

عرق از مواد شیمیایی یا بوداری مانند دی-متیل‌فنول و تترا-متیل‌فنول، و همچنین از مقدار کمی اوره تشکیل شده است. عرق از غدد عرق ترشح شده فیبرهای سودوموتور سمپاتیک غدد عرق بیشتر کولینژریک هستند.

کارکرد تعریق

[ویرایش]

در انسان بالغ عرق کردن در درجهٔ اول به عنوان عملی برای تنظیم دمای بدن است. البته نظریاتی وجود دارد که می‌گوید اجزای عرق بدن مردان و زنان می‌تواند سبب اعمال فرومون گردد.[۲] باور عمومی دربارهٔ تعریق این است که عرق کردن می‌تواند باعث دفع سموم از بدن شود، ولی این باور دارای پشتیبانی علمی نیست.[۳]

یکی از اعمال مهم پوست، تنظیم دما است که این عمل توسط تعریق در سطح پوست صورت می‌گیرد به این معنی که در زمان گرمای زیاد، غدد عرق فعال شده و عمل تعریق را انجام می‌دهند و در نتیجهٔ تبخیر رطوبت سطح پوست، ایجاد خنکی در سطح بدن می‌گردد و در غیر این‌صورت اشخاص دچار تب غیر عفونی یا در حقیقت افزایش دما ناشی از این اختلال می‌شوند. با تعریق، پوست از باکتری‌های ناسالم پاک می‌شود و باکتری‌هایی همچون باکتری‌هایی که سبب ایجاد جوش‌های پوستی می‌شوند از بین می‌روند.[۴] از سوی دیگر وجود تعریق سطح پوست با تنظیم رطوبت پوست در حد عادی، سبب نرمی پوست و در حقیقت به جلوگیری از خشکی پوست نیز کمک می‌کند.

عرق کردن همچنین با عصبانیت، حالت تهوع و افزایش دما نیز افزایش می‌یابد. جانورانی با غدد تعریق کم (به‌عنوان مثال سگ‌ها) با تبخیر آب از پوشش مرطوب حفرهٔ دهان و حلق، به نتایجی مشابه تعریق برای تنظیم دمای بدنشان می‌رسند. در راسته پستانداران نخستین پایه و اسب‌ها عرق کردن مانند انسان‌ها از زیر بغل است. اگرچه عرق کردن در طیف وسیعی از پستانداران یافت می‌شود،[۵][۶][۷] اما تعداد نسبتاً اندکی از پستانداران یافت می‌شوند که مانند انسان‌ها و اسب‌ها برای کاهش دمای بدنشان تا این حد از عمل تعریق استفاده کنند.[۸]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Mosher HH (1933). "Simultaneous Study of Constituents of Urine and Perspiration" (PDF). The Journal of Biological Chemistry. 99: 781–790. Archived from the original (PDF) on 18 September 2019. Retrieved 21 July 2010.
  2. Wyart, Claire; Webster, Wallace W.; Chen, Jonathan H.; Wilson, Sarah R.; McClary, Andrew; Khan, Rehan M.; Sobel, Noam (2007-02-07). "Smelling a single component of male sweat alters levels of cortisol in women". The Journal of Neuroscience: The Official Journal of the Society for Neuroscience. 27 (6): 1261–1265. doi:10.1523/JNEUROSCI.4430-06.2007. ISSN 1529-2401. PMC 6673596. PMID 17287500.
  3. Woolston، Chris (۲۰۰۸-۰۱-۲۸). «You sweat, but toxins likely stay». Los Angeles Times (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۰۲.
  4. «فواید عرق کردن هنگام ورزش». پایگاه خبر رزم آور. ۲۰۱۸-۰۵-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۷.
  5. بررسی دلایل تعریق زیاد و راه‌های مقابله با آن (۲۰۲۲-۰۱-۲۴). «پد ضد عرق». کوال. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  6. Goglia, G. (Winter 1953). "[Further research on the branched sweat glands in some mammals (Cavia cobaya, Sus scrofa, Equus caballus)]". Bollettino Della Societa Italiana Di Biologia Sperimentale. 29 (1): 58–60. ISSN 0037-8771. PMID 13066656.
  7. Robertshaw D, Taylor CR (1969). "Sweat gland function of the donkey (Equus asinus)". The Journal of Physiology. 205 (1): 79–89. PMC 1348626. PMID 5347721.
  8. McDonald, Rhona E.; Fleming, Rachel I.; Beeley, John G.; Bovell, Douglas L.; Lu, Jian R.; Zhao, Xiubo; Cooper, Alan; Kennedy, Malcolm W. (2009-05-29). "Latherin: a surfactant protein of horse sweat and saliva". PloS One. 4 (5): e5726. doi:10.1371/journal.pone.0005726. ISSN 1932-6203. PMC 2684629. PMID 19478940.

برای مطالعه بیشتر

[ویرایش]