رفتاردرمانی عقلانی هیجانی

رفتاردرمانی عقلانی هیجانی (Rational Emotive Behavior Therapy) توسط آلبرت الیس (Albert Ellis) بر اساس این ایده که بسیاری از اختلال‌های روانی ریشه در باورهای غیرمعقول دارند، در اواسط دهه ۱۹۵۰ میلادی بنیان نهاده شد.

این ایده اولین بار توسط اپیکتت (Epictetus) فیلسوف یونانی در قرن اول میلادی بیان شد که می‌گفت: «برداشت و تعامل مردم از وقایع نتیجه احساس آنان از واقعیت است نه خود واقعیت.»

نظر الیس این است که رفتار، افکار و احساسات ما، نتیجه باورها (Beliefs) و فرض‌های (Assumptions) ما از خودمان، دیگران و کل هستی است و باورهای غیرمعقول، محصول شرایط فلسفی غلط هستند.

سه باور متداول از باورهای غلط به قرار زیر است:

من باید درست کار کنم تا تأیید دیگران را کسب کنم و الا من بی‌ارزشم.

رفتار شما با من باید معقول، باملاحظه و بامحبت باشد والا شما آدم خوبی نیستید.

زندگی باید آسان، بی‌رنج و منصفانه باشد و الا بد است.

ما فقط وقتی می‌توانیم شاد باشیم که باورهای نامعقول که زیرساخت مشکلات عصبی و روانی از قبیل: اضطراب، افسردگی، ناامیدی، خشم و تجاوز است را با باورهای معقول‌تر جایگزین کنیم. برای تغییر این سؤال‌ها را از خود بپرسیم:

آیا مدرکی برای اثبات این باور وجود دارد؟

مدارک علیه این باور کدامند؟

بدترین چیزی که از ترک این باور ممکن است برای من پیش بیاید، چیست؟

بهترین ثمره ترک آن چیست؟