پرش به محتوا

اروپامحوری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
مفهوم اروپامحوری برای نخستین بار در دهه ۱۹۷۰ توسط سمیر امین، نظریه‌پرداز مصری، بیان شد

اروپامحوری یا اروپاکانونی (به انگلیسی: Eurocentrism) به این مفهوم است که اروپا و اروپایی‌تباران به‌طور ماهوی از سایر ملل و قوم‌ها متمایز و برترند.[۱] منشأ این تمایز؛ تاریخ، ویژگی‌های فرهنگی، نهادهای ویژهٔ سیاسی، اقتصادی و اجتماعی این کشورهاست که منحصربه‌فردند. سمیر امین، نظریه‌پرداز مصری-فرانسوی، مفهوم اروپامحوری را برای نخستین بار در دهه ۱۹۷۰ بیان کرد.

برخی این مفهوم را حاکی از وجود برخی گرایش‌های نژادپرستانه در میان اروپایی‌تباران، و برخی دیگر نیز آن را ناشی از برتری‌جویی و امپراتورمآبی قدرت‌های غربی در طی دوران استعمار انگاشته‌اند.[۲][۳][۴][۵]

دیدگاه‌ها

[ویرایش]

ابراهیم متقی استاد علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه تهران گفتمان اروپامداری را تلاشی در جهت مرکز قرار دادن جهان غرب در الگوی عام نظام جهانی دانسته و معتقد است ارزیابی انتقادی دربارهٔ مفاهیمی همانند خاور دور، خاور نزدیک و خاورمیانه را باید به‌عنوان یکی از نشانه‌های نقد اروپامداری در نظام جهانی دانست.[۶]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Diane Fraser. Professional Studies for Midwifery Practice. 2000 ISBN 0-443-06114-9 ص۴۷
  2. "[Eurocentrism] is a form of racism, therefore, in which certain people and their cultures are perceived to be superior to others, which will always be inferior." Carol Tator, Frances Henry, Winston Mattis. Challenging Racism in the Arts: Case Studies of Controversy and Conflict. انتشارات دانشگاه تورنتو. شابک ‎۰−۸۰۲۰−۷۱۷۰−۸ ۱۹۹۸ ص۲۹
  3. "This explanation is Eurocentrism, which is said to be an expression of racism." Dinesh D'Souza. The End of Racism: Principles for a Multiracial Society 1995 p.337
  4. "Because Eurocentrism inherently values some people over others on the basis of ethnicity and race, racism accompanies Eurocentrism." Family Nursing as Relational Inquiry: Developing Health-promoting Practice. Gweneth Hartrick Doane, Colleen Varcoe. 2004 ISBN 0-7817-4841-0 p.143
  5. "Eurocentrism is linked with racism or imperialism and with rendering others invisible or demonizing them." The Color of Words. Philip Herbst. 1997 ISBN 1-877864-97-8 page81
  6. ابراهیم متقی (۱۸ آذر ۱۳۹۲). «اروپامداری؛ چرا غرب آسیا خاورمیانه نامیده شد؟». پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای.