Obi
El ríu Obi (en russu, Река Обь, 'Reka Obi'; en janti, As, Yag, Kolta i Yema; en samoyeu, Kolta o Kuai; en tártaru, Umar o Omass) es un ríu dela Russia asiática o Siberia que naci nel macizu d'Altai, a Mongolia, i frui pal norti, en passandu por mé de cidais endustrialis comu Novossibirsk ('Nueva Siberia'), Ekaterimburgu i Omsk, ata abocal-si nel mari de Kara del oceanu Árticu. Tien una largol de 3.650 km, peru si agarramus tamién los sus afruentis i los ajuntamus nel sistema Obi-Irtish, alcança los 5.410 km, queandu comu'l sétimu ríu más longu'l mundu, diendu tras del Amazonas, el Nilu, el Yangzi, el Mississipi-Missuri, el Yenissei-Angará i el ríu Amarillu.
El su cussu es tranquilu en general. Alo primeru discurri huendu un ríu mu chicu que vai creciendu sigún se ván uñendu otrus ríus, ata llegal a hazel el su valli 5-10 km d'anchol quandu quea atrás Novossibirsk i passa polos bosquis d'abeúlis i áramus. Ena zona meya'l ríu s'ajunta col Irtish, el su afruenti más emportanti. En quanti se topa col Vasiugán entra ena región siberiana dela taiga, andi se güelvi un pocu más hondu i, sobritó, más anchu. Velaquí'l su valli alcança los 30-50 km d'anchol i sufri barcunás considerablis ena temporá de crecías del ríu. Ena parti acabera'l Obi, la correntera discurri sin priessa, desseparandu-si aliquandu en dos o tres ríus que golverán a ajuntal-si. Dispués de passal por mé delas típicas plaeras de tundra siberiana allega al su delta i s'aboca nel mari de Kara.
L'Obi es un ríu mu emportanti pala economía russa. Alo largu'l su cussu pinga las orillas d'angunas delas cidais prencipalis del giganti eslavu i no namás brinda enormis cantidais d'agua, mesmu se puein cultival cerealis nel su valli i dessacal materias valerosas comu'l gas, el petróliu o el carbón. No estanti, l'esplotiju económicu moernu l'á convertíu nun ríu mu contaminau i estu agina i enfada alos afiantis del ambienti.