Yukon (ibaia)
Yukon ibaia (ingelesez: Yukon River) Ipar Amerikako ipar-mendebaldeko 3.185 km-ko ibaia da, Yukongo lurraldetik (Kanada) eta Alaskatik igarotzen dena. Ipar Ameriketako hiru ibai luzeenetako bat da. Fort Selwynb-en jaiotzen da, Lewes eta Pelly ibaiek bat eginik, eta Bering itsasoan isurtzen du ura. Yukon gwich'inez "Ibai handia" esan nahi du. Yupikez, berriz, Kwiguk edo "Korronte handia" du izena.
Iturria Britainiar Kolunbiako Llewellyn glaziarean dago, gero, Kanadako Yukon eta Estatu Batuetako Alaska zeharkatzen du. Goi ibilgua Yukongo lurraldetik igarotzen da, 608–912 m-ko kanoi batetik; behe ibilgua lauagoa du. Bering itsasoan itsasoratzen da, Nortongo Badian, 23.300 km2-ko delta eratzen du, horren aurretik 2,5 km-ko zabalera hartuz, eta ibai ugariren ura hartzen du; White eta Klondike (txikia, baina urre ugari aurkitu zelako ospetsua), Kanadan, eta Porcupine eta Tanana, Alaskan, dira adar nagusiak. Indar hidroelektrikoa sortzeko erabiltzen da Yukon ibaiko ura; garrantzi handiko garraiobidea da, eta izokinen arrantza gune handia da.
Bere uretan, Klondike ibaia eskualdean, 1898 eta 1899 artean urrea agertu zen.
Ibaiadarrak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Takhini ibaia.
- Big Salmon ibaia.
- Little Salmon ibaia.
- Nordenskiold ibaia.
- Teslin ibaia.
- Pelly ibaia.
- Macmillan ibaia.
- Stewart ibaia.
- Nadaleen ibaia.
- Lansing ibaia.
- Hess ibaia.
- McQuesten ibaia.
- White ibaia.
- Donjek ibaia.
- Kluane ibaia.
- Nisling ibaia.
- Beaver ibaia.
- Donjek ibaia.
- Sixtymile ibaia.
- Indian ibaia.
- Klondike ibaia.
- Fortymile ibaia.
- Tatonduk ibaia.
- Seventymile ibaia.
- Nation ibaia.
- Kandik ibaia.
- Charley ibaia.
- Porcupine ibaia.
- (Yukonen daudenak)
- Miner ibaia.
- Fishing ibaiadarra.
- Bell ibaia.
- Eagle ibaia.
- Rock ibaia.
- Driftwood ibaia.
- Old Crow ibaia.
- Bluefish ibaia.
- Miner ibaia.
- (Alaskan daudenak)
- Coleen ibaia.
- Black ibaia.
- Wood ibaia.
- Bear Mountain erreka.
- Mountain erreka.
- Chandalar erreka.
- Sheenjek ibaia.
- Sheenjek ibaiaren ekialdeko adarra.
- Koness ibaia.
- Eskimo erreka
- Christian ibaia.
- Chandalar ibaia.
- Chandalar ibaiaren ekialdeko adarra.
- Junjik ibaia.
- Wind ibaia.
- Chandalar ibaiaren erdialdeko adarra.
- Chandalar ibaiaren iparraldeko adarra.
- Chandalar ibaiaren mendebaldeko adarra.
- Marten erreka.
- Chandalar ibaiaren ekialdeko adarra.
- Birch erreka.
- Hadweenzic ibaia.
- Beaver erreka
- Hodzana ibaia.
- Dall ibaia.
- Ray ibaia.
- Big Salt ibaia.
- Hess erreka.
- Garnet erreka.
- Fish erreka.
- Texas erreka.
- Coal erreka.
- Tanana ibaia.
- Nabesna ibaia.
- Chisana ibaia.
- Tetlin ibaia.
- Goodpaster ibaia.
- Delta ibaia.
- Salcha ibaia.
- Chena ibaia.
- Wood ibaia.
- Nenana ibaia.
- Tolovana ibaia.
- Kantishna ibaia.
- NC erreka.
- Tozitna ibaia.
- Bluebell erreka.
- Dagislakhna erreka.
- Banddana erreka.
- Blind ibaia.
- Bering erreka.
- Nowitna ibaia.
- Sulatna ibaia.
- Big erreka.
- Beaver erreka.
- Glacier erreka.
- Melozitna ibaia.
- Black Sand erreka.
- Little Melozitna ibaia.
- Ruby urmael.
- Yuki ibaia.
- Yuki ibaiaren ekialdeko adarra.
- Kala erreka.
- Kelly erreka.
- Galena erreka.
- Bishop erreka.
- Koyukuk ibaia.
- Workyard erreka.
- Gisasa ibaia.
- Kateel ibaia.
- Dulbi ibaia.
- Huslia ibaia.
- Nulitna ibaia.
- Tom Cook urmael.
- Billy Hawk erreka.
- Cutoff urmael.
- Hogatza ibaia.
- Clear erreka.
- Batza ibaia.
- Matthews urmael.
- Little Indian ibaia.
- Indian ibaia.
- Calamity erreka.
- Pocahontas erreka.
- Kanuti ibaia.
- Discovery erreka.
- Alatna ibaia.
- Siruk erreka.
- Koyokouk ibaiaren hegoaldeko adarra.
- Jim ibaia.
- Jane erreka.
- John ibaia.
- Koyukuk ibaiaren iparraldeko adarra.
- Nulato ibaia.
- Khotol ibaia.
- Anvik ibaia.
- Bonasila ibaia.
- Stuyahok ibaia.
- Innoko ibaia.
- Paimiut urmael.
- Reindeer ibaia.
- Iditarod ibaia.
- Yetna ibaia.
- First Chance erreka.
- Mud ibaia.
- Dishna ibaia.
- Coffee erreka.
- Tolstoi erreka.
- Madison erreka.
- Mastodon erreka.
- Hurst erreka.
- Taft erreka.
- Finland erreka.
- Scandinavian erreka.
- Innoko ibaiaren iparraldeko adarra.
- Tango erreka.
- Innoko ibaiaren mendebaldeko eta iparraldeko adarrak.
- Colorado erreka.
- Paimiut urmael.
- Kako erreka.
- Engineer erreka.
- Reindeer ibaia.
- Atchuelinguk ibaia.
- Andreafsky ibaia.
- Kashunuk ibaia.
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.