Yamagata
Yamagata 山形市 山形市 | |||
---|---|---|---|
core city of Japan (en) | |||
Administrazioa | |||
Herrialdea | Japonia | ||
Uhartea Eskualdea Prefektura | Honshu Tohoku Yamagata | ||
Alkatea | Takahiro Satō (en) | ||
Izen ofiziala | 山形市 | ||
Jatorrizko izena | 山形市 | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 38°15′20″N 140°20′23″E / 38.25542°N 140.33961°E | ||
Azalera | 381,34 km² | ||
Mugakideak | Tendo (en) , Kaminoyama (en) , Higashine (en) , Nanyo (en) , Yamanobe (en) , Nakayama (en) , Sendai eta Kawasaki (en) | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 247.234 (2021eko martxoaren 1a) −6.598 (2015) | ||
Dentsitatea | 665 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
Sorrera | 1889ko apirilaren 1a | ||
Ordu eremua | UTC+09:00 | ||
Hiri senidetuak | Kitzbühel, Tainan, Ulan-Ude, Kami (en) , Swan Hill (en) , Oshima (en) , Jilin Hiria eta Boulder | ||
http://www.city.yamagata.yamagata.jp/ www.city.yamagata.yamagata.jp |
Yamagata (japonieraz: 山形市 Yamagata-shi ) Japoniako Honshu uharteko Tōhoku eskualdeko hiri bat da, izen bereko prefeturako hiriburua. 2014ko erroldaren arabera 253.406 biztanle ditu.
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Aintzina Dewa probintziaren barnean egon zen. 860 urtean Ennin monjeak Yama-dera tenplua sortu zuen. XIV mendean Shiba Kaneyorik Yamagata gaztelua eraiki zuen eta Mogami leinua bihurtu zen gazteluko agintari. Ordukoa da Konpon-chūdō tenplua ere. 1592an gaztelua gotortu eta zabaldu egin zuten harresi berriak eta hainbat yagura ezarriz. Gazteluak ez zuen sekula donjon dorre nagusirik izan.
Sekigaharako Borroka galdu ondoren Tokugawa shogunerriaren barnean gelditu zen eta ordutik aurrera hainbat eskutatik pasa zen gaztelua. Inguruan herria eratuz joan zen bitartean.
Udalerria bera 1889ko apirilaren 1ean sortu zen Yamagata prefeturaren hiriburu izateko. Hiri estatusa berriz 2001ean lortu zuen.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Yamagata prefeturaren ekialdean dago, ingurune menditsuan. Zaō mendiaren oinean dago eta Mogami ibaiak zeharkatzen du hiria.
Klima
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Datu klimatikoak (Yamagata, Yamagata) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 18.1 | 17.3 | 23.7 | 33.3 | 33.4 | 35.6 | 40.8 | 38.9 | 36.1 | 32.3 | 26.9 | 20.1 | 40.8 |
Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 2.7 | 3.6 | 7.6 | 15.7 | 21.6 | 25.1 | 28.5 | 30.1 | 25.0 | 18.5 | 12.0 | 5.6 | 16.3 |
Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | −4.8 | −4.6 | −1.8 | 3.5 | 8.9 | 14.3 | 18.9 | 19.9 | 15.3 | 8.2 | 2.4 | −1.8 | 6.5 |
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | −20.0 | −19.0 | −15.5 | −7.3 | −1.8 | 3.0 | 6.7 | 8.4 | 3.0 | −2.4 | −7.2 | −15.0 | −20.0 |
Pilatutako prezipitazioa (mm) | 92.2 | 72.6 | 71.1 | 70.8 | 75.9 | 103.1 | 152.7 | 142.4 | 132.6 | 96.7 | 84.3 | 105.7 | 1200.1 |
Prezipitazio egunak (≥ 0.5 mm) | 18.8 | 15.6 | 14.9 | 11.1 | 10.4 | 11.3 | 13.9 | 10.8 | 12.6 | 12.3 | 14.3 | 17.0 | 163 |
Elur egunak (≥ 1 mm) | 27.8 | 26.0 | 14.4 | 1.0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.4 | 14.8 | 86.4 |
Eguzki orduak | 87.9 | 103.9 | 150.1 | 187.4 | 204.4 | 173.5 | 164.1 | 191.9 | 136.9 | 133.0 | 105.5 | 79.6 | 1718.2 |
Hezetasuna (%) | 83 | 80 | 74 | 67 | 67 | 75 | 79 | 78 | 80 | 81 | 80 | 83 | 77.3 |
Iturria: Japan Meteorological Agency, 平年値(年・月ごとの値) (snow and precipitation days), 観測史上1~10位の値(年間を通じての値) (records) |
Kirolak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kashiwado Tsuyoshi sumo borrokalari handia bertan jaioa da. Yokozuna titulua eskuratu eta 47 borroka jokatu zituen 1961 eta 1969 artean.
Ondasun nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Yama-dera tenplua.
- Yamagatako gaztelua.
- Zaō mendia.
Iruditegia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Yama-dera tenplua.
-
Yamagatako gaztelua.
-
Kajō parkea.
-
Yamagata inguruko paisaia.
-
Omoshiroyama ur-jauzia.
Hiri senidetuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Kitzbühel (Austria) (1963)
- Izu Ōshima (Japonia) (1978)
- Swan Hill (Australia) (1980)
- Jilin Hiria (Txina) (1983)
- Kami (Miyagi) (Japonia) (1989)
- Ulan-Ude (Errusia) (1991)
- Boulder (Colorado) (AEB) (1994)
- Khorramabad (Iran) (2009)
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Japonieraz) Yamagatako udalaren webgunea