Ravenna

Ravenna; Ravenna
	Italiako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Italia
Eskualdea	Emilia-Romagna
Probintzia	Ravennako probintzia
Alkatea	Michele De Pascale (en)
Izen ofiziala	Ravenna
Jatorrizko izena	Ravenna
Posta kodea	48121–48125
ISTAT kodea	039014
Geografia
Koordenatuak	44°24′58″N 12°12′06″E / 44.4161°N 12.2017°E
Azalera	653,82 km²
Altuera	4 m
Mugakideak	Argenta, Bagnacavallo, Bertinoro, Cervia, Cesena, Comacchio, Forlì, Russi, Alfonsine eta Forlì-Cesenako probintzia
Demografia
Biztanleria	155.751 (2023ko urtarrilaren 1a); −3.364 (2018)
Dentsitatea	238 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	0544
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Spira, Posadas, Chartres, Chichester eta Dubrovnik
Katastro kodea	H199
Sailkapen sismikoa	3 (Txikia)
Matrikula	RA
Hizkuntza ofiziala	italiera
	comune.ravenna.it

Ravenna^[1] (italieraz: Ravenna, raˈvɛnna edo raˈvenna ahoskatua; emilieraz: Ravêna) Italia iparraldeko herria da, Emilia-Romagna eskualdean kokatua, Adriatiko itsasotik gertu. Izen bereko probintziaren hiriburua ere bada.

Ravenna oso ospetsua da bertan aurkitzen diren bizantziar eta paleokristau jatorriko monumentuengatik, zeinek antzinako jatorria eta italiar garapenean izan zuen paper historikoa adierazten duten. Hiritik 36 kilometrora, lidi ravennati izeneko hondartza itzelak zabaltzen dira, eskualdeko kostaldearen berdean.

Hiri hontan, Dante Alighieri idazle ospetsua dago lurperatuta.

Geografia eta biztanleria

Herria itsasoaren mailatik lau metrora dago. Herriaren hedadura, 652,83 kilometro karratukoa da, eta, 2.005. urtean eginiko azken erroldaren arabera, bere biztanleria, 149.084 biztanlekoa da.

Herri mugakideak

Historia

Hiri honen jatorria, V. mendearen inguruan dago. Erromatar garaian, garrantzi estrategiko handia izan zuen, mugatik gertu zegoenez. Portu bat eraiki zen Classe izeneko herrian, Ravennatik gertu.

V. mendean zehar, Mendebaldeko Erromatar Inperioko hiriburu izan zen, hasiera-hasieratik. Honorio enperadoreak, hara pasa zuen inperioko hiriburutza. Ondoren, Italiako erresuma germaniarraren hiriburu ere izan zen. Baita Konstantinoplatik bidalitako exarkaren hiriburu ere. Denbora pasa ahala, geroz eta garrantzi gehiago hartzen joan zen. Teodoriko eta Odoakroren erreinu erromatar-barbaroetan eta, ia laurogei urte geroago, baita Justiniano I.a bizantziar enperadorearekin ere.

752. urtean lombardiarren errege Astolfok inbaditu zuen Ravenna, baina Pepin Laburraren eskuetara igaro zen gero (756). 1297-1441 urteetan gibelinoen esku egon zen baina independentzia galdu zuen eta Veneziako hiriaren mende geratu zen 1449an. 1509an Romagnako hiriburu bilakatu zen eta 1797-1815 bitartean Frantziak okupatu zuen. 1860. urtean Italiako erresumaren barne zen.^[2]

Ondasun nabarmenak

Ravennako Monumentu Kristau Goiztiarrak¹ UNESCOren gizateriaren ondarea
Teodorikoren hilobia
Mota	Kulturala
Irizpideak	i, ii, iii, iv, v, vi
Erreferentzia	788
Kokalekua	Italia
Eskualdea²	Europa eta Ipar Amerika
Izen ematea	1996 (XX. bilkura)
¹ UNESCOk jarritako izen ofiziala (euskaratua) ² UNESCOren sailkapena

Monumentu ugari gorde dira Ravennako hirian, Lehen eta Bigarren Mundu Gerretan asko eta asko hondatu baziren ere. Aipagarriak dira erromatarren garaiko anfiteatroa, harresiak, Claudioren Porta Aurea atea eta Trajanoren akueduktua, bizantziar garaiko Ursiana basilika (IV-V. m.), gerora katedral bihurtu zena (XVIII. mendean berritua), San Joan Ebanjelistaren eliza (424. urtean eraikia), Teodorikoren jauregia (VI. m.), Izpiritu Santuaren eliza, San Apolinarren basilika, Santa Maria in Porto Fuori eliza (1096), Santa Klara eliza (XIII. m.), XV. mendeko udaletxea, Santa Agata nagusia eliza (XVI. m.), eta Danteren hilobia.^[3]

Ortodoxoen bataiategia, Teodoriko errege ostrogodoak eraikia V. mende bukaeran, Gala Plazidiaren hilobia eta Teodorikoren hilobia ikustekoak dira.