Plácido Domingo

Plácido Domingo
	; (2019) Irudi gehiago
UNESCO Goodwill Ambassador (en)	; 2012ko azaroa -
UNESCO Goodwill Ambassador (en)
Bizitza
Jaiotza	Madril, 1941eko urtarrilaren 21a (83 urte)
Herrialdea	Espainia
Bizilekua	Manhattan; Acapulco; Madril; Bartzelona
Lehen hizkuntza	gaztelania
Familia
Aita	Plácido Domingo Ferrer
Ama	Pepita Enbil
Ezkontidea(k)	Marta Domingo (1962ko abuztuaren 1a -
Seme-alabak	ikusi Plácido Domingo Domingo;
Hezkuntza
Heziketa	National Conservatory of Music of Mexico (en)
Hizkuntzak	gaztelania
Irakaslea(k)	Igor Markevitx
Jarduerak
Jarduerak	opera abeslaria, orkestra zuzendaria eta aktorea
Jasotako sariak	ikusi Britainiar Inperioko Ordenaren zaldun komendadorea ; Elisabet Katolikoaren Ordenaren Gurutze Handia (2011) ; Ring of Honour of the City of Vienna ; Askatasunaren Domina Presidentziala (1991) ; Grand Decoration of Honour in Gold for services to the State of Vienna ; Great Silver Medal of Honour for Services to the Republic of Austria ; Arteetako Asturiasko Printzesa saria (1991) ; Praemium Imperiale (2013) ; Order of Friendship (2011) ; Royal Philharmonic Society Gold Medal (1999) ; Meritu Zibileko Ordenaren Gurutze Handia (2002) ; Kennedy Center Honors (2000) ; Dearest Son of Madrid (2013) ; Ohorezko Legioko komandantea (2002ko martxoa) ; Knight Grand Cross of the Order of Merit of the Italian Republic (1997ko apirilaren 2a) ; Grand Cross of the Order of Prince Henry (1998ko uztailaren 1a) ; Austrian Decoration for Science and Art ; Arte eta letren komendadorea ; Order of the Aztec Eagle ; Knight of the National Order of the Cedar ; Madrilgo Complutense Unibertsitateko honoris causa doktoregoa (1989) ; Grand Cross of the Order of the Sun of Peru‎ (2009) ; Alfontso X.a Jakitunaren Ordenako Gurutze Handia (2016) ; honorary doctorate of the University of Murcia (2014) ; honorary doctor of Harvard University (2011) ; Commander of the Order of Cultural Merit (1999ko azaroaren 18a) ; Grand Cross of the Order of Public Instruction (2018ko abuztuaren 31) ; Lo Nuestro Excellence Award (1991) ; Latin Recording Academy Person of the Year (2010) ; Golden Medal for Merit to Culture (2005eko urriaren 21a) ; Birgit Nilsson Prize (2009) ; Izarra Hollywoodeko Ospearen pasealekuan (1993ko irailaren 2a) ; Gold Medal for Tourism Merit (1987) ; Medaille für Kunst und Wissenschaft (Hamburg) (1992) ; honorary doctorate of the University of Salamanca (2015) ; Galardón Camino Real (2012) ; Elisabet Katolikoaren Ordena ; Meritu Zibileko Ordena ; Alfontso X.a Jakitunaren Ordena ; Order of Prince Henry ; Ohorezko Legioko ofiziala ; Ohorezko Legioko zalduna ; Ordre des Arts et des Lettres ; Decoration of Honour for Services to the Republic of Austria ; Britainiar Inperioko Ordena ; Order of Cultural Merit ; National Order of the Cedar ; Order of Public Instruction ; Medal for Merit to Culture ; Dostyk Order of grade II ; Asturiasko Printzea Sariak ; Classic Brit Awards ;
Kidetza	San Fernandoko Arte Ederren Errege Akademia; Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia; Espainiako Arte Eszenikoen Akademia; The Three Tenors (en)
Genero artistikoa	opera
Ahots mota	Heldentenor (en) ; baritonoa; tenorra
Musika instrumentua	ahotsa
Diskoetxea	EMI Classics
	placidodomingo.com

Plácido Domingo Embil (Madril, Espainia, 1941eko urtarrilaren 21a) XX. mendearen bigarren erdiko tenorrik ospetsuenetakoa da. Ahots ozenaz gainera, antzerkirako dohaina ere badu. Hiru Tenorrak delako hirukoteko partaide izan zen, Josep Carrerasekin eta Luciano Pavarottirekin batera.

Bizitza

Ama, Pepita Enbil, euskalduna zuen, Getariako (Gipuzkoa) Enbildarren etxean jaioa. Aita Plácido Domingo Ferrer kantaria zen ere bai. Mexikon piano ikasketak egin zituen. 1961ean abestu zuen lehenengo opera. 1962tik 1965era bitartean, Tel Aviveko Opera Nazionaleko abeslaria izan zen. 1965ean, New Yorkeko Operan abestu zuen; eta 1968an, New Yorkeko Metropolitan Opera's House antzokian (harrezkero, hango abeslari izan zen). Milango Scala antzokian 1969an abestu zuen lehenengoz.

Disko asko argitaratu ditu, eta opera filmetan parte hartu du; era berean, operako zuzendaritza lanetan jardun du.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011-12-27 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Ikus, gainera

Musika klasikoa

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Plácido Domingo

(Ingelesez) Plácido Domingoren webgune ofiziala

Datuak: Q130853
Multimedia: Plácido Domingo / Q130853

i e a Arteetako Wolf Saridunak
Arkitektura	Ralph Erskine (1983/4) Fumihiko Maki / Giancarlo De Carlo (1988) Frank Gehry / Jørn Utzon / Denys Lasdun (1992) Frei Otto / Aldo van Eyck (1996/7) Álvaro Siza Vieira (2001) Jean Nouvel (2005) David Chipperfield / Peter Eisenman (2010) Eduardo Souto de Moura (2013) Phyllis Lambert (2016)
Musika	Vladimir Horowitz / Olivier Messiaen / Josef Tal (1982) Isaac Stern / Krzysztof Penderecki (1987) Yehudi Menuhin / Luciano Berio (1991) Zubin Mehta / György Ligeti (1995/6) Pierre Boulez / Riccardo Muti (2000) Mstislav Rostropovitx / Daniel Barenboim (2004) Giya Kancheli / Claudio Abbado (2008) Plácido Domingo / Simon Rattle (2012) Jessye Norman / Murray Perahia (2015)
Margolaritza	Marc Chagall / Antoni Tàpies (1981) Jasper Johns (1986) Anselm Kiefer (1990) Gerhard Richter (1994/5) Louise Bourgeois (2002/3) Michelangelo Pistoletto (2006/7) Rosemarie Trockel (2011)
Eskultura	Eduardo Chillida (1984/5) Claes Oldenburg (1989) Bruce Nauman (1993) James Turrell (1998) Louise Bourgeois (2002/3) Michelangelo Pistoletto (2006/7) Olafur Eliasson (2014)