Kim Young-sam
- Hau korear izena da, abizena Kim du.
Kim Young-sam (Hangul: 김영삼; Hanja: 金泳三; RR: Gim Yeongsam; MR: Kim Yŏngsam; ki.mjʌŋ.sam edo kim jʌŋ.sam ahoskatua; Geoje, Korea, 1927ko abenduaren 20a - Seul, 2015eko azaroaren 22a) hegokorear politikaria izan zen, Hego Koreako presidentea 1993-1998 bitartean.
Bizitza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Seulgo Unibertsitatean egin zituen ikasketak. Bi urte geroago Legebiltzarreko kide hautatu zuten. Erreforma politiko demokratikoen alde egin zuen Park Chung-hee jeneralak aginpidea indarrez hartu zuenetik (1961). 1979an, Legebiltzarretik bota zuten Parken gobernua kritikatzeagatik, eta hura erail zutenean aginpidea hartu zuen erregimenaren pean ere etxean atxilotuta eduki zuten bi urtez.
1987an, ikasleen eta erdiko mailako klasearen etengabeko protestei aurre eginez, Chun Doo-hwanen gobernuak erreforma demokratikoak bultzatzea erabaki zuen. Kimek (Bateratze Demokratikoaren Alderdiko buruzagi nagusi) lehendakaritzarako hauteskundeetara aurkeztu zuen bere burua 1987an, baina Roh Tae-wook lortu zuen garaipena, Justizia Demokratikoaren Alderdiaren izenean. 1990ean, Kim Young-samek eta Roh Tae-wook Alderdi Demokratiko Liberala sortu zuten, bien alderdiak batuta, eta beste batzuen laguntzaz. Kimek erreforma ekonomikoa eta politikoa pixkanaka egitea eskatu zuen, herriaren parte handi baten babesaz. Roh Tae-woo ez baitzen aurkeztu, berak irabazi zituen hurrengo hauteskunde orokorrak; oposizioko buru Kim Dae-jungen aurretik geldituta, 1993ko otsailean hartu zuen aginpidea.
Ustelkeriaren aurka borrokatu zen, eta ekonomiaren liberalizazioa bultzatu zuen, herrialdearen hazkuntza-tasa handiari eutsi ahal izateko. Ipar Koreako buruzagi Kim Il-sungen heriotzaren ondoren, bi herrialdeen arteko harremanek hobera egin zuten. Kim Young-samen ahaleginik handiena, baina, Hego Koreako agintaritza zibilen eskuetan uztea izan zen. 1997ko abenduan Ipar eta Hego Koreako ordezkariak New Yorken elkartu ziren, lehenengo aldiz 1953. urteaz geroztik. 1998ko otsailean, Kim Dae-jungek, oposizioko buruzagi historikoak, irabazi zituen hauteskundeak.
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Kim Young-sam |
- (Koreeraz) Kim Young-sam Democratic center, kyscd.org
- (Koreeraz) Kim Young-sam Memorial Museum, kysarchives.or.kr
Aurrekoa Roh Tae-woo |
Hego Koreako lehendakaria 1993-1999 |
Ondorengoa Kim Dae-jung |