Janet Frame
Janet Frame | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Dunedin, 1924ko abuztuaren 28a |
Herrialdea | Zeelanda Berria |
Heriotza | Dunedin, 2004ko urtarrilaren 29a (79 urte) |
Heriotza modua | berezko heriotza: leuzemia |
Hezkuntza | |
Heziketa | University of Otago (en) |
Hizkuntzak | ingelesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | eleberrigilea, saiakeragilea, poeta, idazlea eta ipuingilea |
Enplegatzailea(k) | Yaddo |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
Influentziak | William Styron, William Faulkner eta Virginia Woolf |
Mugimendua | Postmodernitatea |
Genero artistikoa | modernismoa errealismo magikoa |
janetframe.org.nz | |
Janet Frame, izen osoa Janet Paterson Frame Clutha (Dunedin, 1924ko abuztuaren 28a - ib., 2004ko urtarrilaren 29a) Zeelanda Berriko eleberrigilea, ipuingilea eta poeta.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Familia umilan jaioa gazterik errealitatea gertutik ezagutu zuen. Haren aita burdinbideetako langilea zen eta, ondorioz, bizilekuz sarritan aldatu zuen. Maistra izateko ikasi zuen. Garai horretan litetaturarekiko interes handia erakutsi zuen. Arazo psikologikoak izan zituen eta ospitale psikiatriko desberdinetan egon zen; eskizofrenia omen zuela eta, ia lobotomia bat egin zioten baina ihes egitea lortu zuen. Haren lehenengo liburua ipuin bilduma bat izan zen: The Lagoon (1951). Owls Do Cry liburuak bestetik, (1957), prosa eta poesia nahasten zuen; zuhurtziaren eta eromenaren arteko loturei buruzko ausnarketa izan zen.
Balorazioa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Framek narrazio bost liburu eta hamabi eleberri idatzi zituen; azken hauen artean batzuk (Scented Gardens for the Blind (1963) etaThe Carpathians (1988)) maorien kondairetaz oinarritu zen. Bere memorien bigarren liburukia, An Angel at My Table (1984), Jane Campionen eskutik zinemara eramana izan da; Venezian saritua izan zen.
Zeelanda Berrian Frame bigarren emakume idazle garrantzitsuena bezala aztertua izan da, Katherine Mansfield ondoren. Sari asko jaso ditu, besteak beste, Commonwealthekoa, eta Nobel Saria jasotzeko hautagaia izan zen. Arteen eta Letreen Akademia Amerikarraren partaidea izan zen.
Liburuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eleberriak eta narrazioak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1951 The Lagoon and Other Stories. Christchurch: Caxton Press.
- 1957 Owls Do Cry. Christchurch: Pegasus Press.
- 1961 Faces in the Water. Christchurch: Pegasus Press; New York: Braziller.
- 1962 The Edge of the Alphabet. Christchurch: Pegasus Press.
- 1963 Scented Gardens for the Blind. Londres: WH Allen.
- 1963 The Reservoir: Stories and Sketches/Snowman Snowman: Fables and Fantasies. New York: Braziller.
- 1965 The Adaptable Man. Londres: WH Allen.
- 1966 A State of Siege. New York: Braziller.
- 1968 The Rainbirds. Londres: WH Allen.
- 1969 Mona Minim and the Smell of the Sun. New York: Braziller. Libro infantil.
- 1970 Intensive Care. New York: Braziller.
- 1972 Daughter Buffalo. New York: Braziller.
- 1979 Living in the Maniototo. New York: Braziller.
- 1983 You Are Now Entering the Human Heart. Wellington: Victoria University Press. Ipuinak.
- 1989 The Carpathians. New York: Braziller.
- 2007 Towards Another Summer. Auckland: Vintage (hil ondoren argitaratuta).
Poesia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1967 The Pocket Mirror. New York: Braziller.
- 2006 The Goose Bath. Auckland: Random House/Vintage (hil ondoren argitaratuta).
Autobiografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- 1982 To the Is-Land (Autobiography 1). New York: Braziller.
- 1984 An Angel at My Table (Autobiography 2). New York: Braziller.
- 1984 The Envoy From Mirror City (Autobiography 3). Auckland: Century Hutchinson.
- 1989 An Autobiography (ed. osoa). Auckland: Century Hutchinson. An Angel at My Table izenburupean bilduta, Londres: Virago, 2008
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Kanpo loturak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- (Ingelesez):Janet Frame Literary Trust webgune ofiziala.
- (Ingelesez):Letralian argitaratutako artikua, 2008ko urriaren 6.