Ikaztegieta
Ikaztegieta | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gipuzkoa, Euskal Herria | |||||||||||
Ikaztegietaren ikuspegia | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Gipuzkoa | ||||||||||
Eskualdea | Tolosaldea | ||||||||||
Izen ofiziala | Ikaztegieta | ||||||||||
Alkatea | Iker Otamendi Ibarguren | ||||||||||
Posta kodea | 20267 | ||||||||||
INE kodea | 20044 | ||||||||||
Herritarra | ikaztegietar | ||||||||||
Ezizena | madril txikik | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 43°05′41″N 2°07′31″W / 43.09472°N 2.12528°W | ||||||||||
Azalera | 2 km² | ||||||||||
Garaiera | 110 m | ||||||||||
Distantzia | 32 km Donostiara | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 487 (2023) 4 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 243,5 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | % 20,21 | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 18,88 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 9,8 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 83,61 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % 7,56 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 8,14 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[1] | % 88,83 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [2] | % 76,8 (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera[3] | % 66.89 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera | 1988 (juliotar egutegia) | ||||||||||
Webgunea | http://www.ikaztegieta.com/ |
Ikaztegieta Gipuzkoako erdialdeko udalerri bat da, Tolosaldekoa. Oriako ibarrean dago kokatua, Donostiatik 32 kilometro hego-mendebaldera. 2 kilometro koadro ditu, eta 484 biztanle zituen
2016. urtean.
Geografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Oria ibaiak udalerria zeharkatzen du. Ikaztegieta ondo komunikaturik dago, N-1 errepideari eta Madril-Irun trenbideko geltokiari esker.
Mugakideak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Legorreta eta Tolosa | Tolosa eta Alegia | Alegia | ||
Legorreta | Orendain | |||
| ||||
Legorreta | Legorreta, Baliarrain eta Orendain | Orendain |
Historia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1374an Tolosara erantsi zen udalerria. 1615ean bere autonomia berreskuratu zuen Tolosarekin haserretu ostean. 1967 eta 1988 urteen artean, Orendain eta Baliarrain udalerriekin batera, Iruerrieta udalerria sortu zuten.[4]
Demografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2019an herriak zituen 506 biztanleetatik %20,16ak 65 urte edo gehiago zituen eta atzerrian jaiotakoak %14,62 ziren.[5]
Ikaztegietako biztanleria |
---|
Datu-iturria: www.ine.es |
Ekonomia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak herrian: Lehen sektorea BEGaren %0,5. Bigarren sektorea BEGaren %34,9. Hirugarren sektorea BEGaren %63,4. Eraikuntza %1,2.[5]
Politika
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2011ko udal hauteskundeak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz, Ikaztegietako alkatea Bilduko Iker Otamendi Ibarguren izan zen.[6]
Ikaztegietako udalbatza | |||||
Alderdia |
2011ko maiatzaren 22 | ||||
Zinegotziak | Boto kopurua | ||||
Bildu | 4 / 7 |
||||
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 3 / 7 |
||||
Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE)) | 0 / 7 |
||||
Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.net webgunean |
2015eko udal hauteskundeak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2015eko hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 130 boto lortu zituen. EAJk, 110 boto. PSE-EEk bi. PPk bat. Bakarne Otegi (EH Bildu) izendatu zuten alkate.[7]
2019ko udal hauteskundeak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2019ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 150 boto. EAJk 115 boto. PSE-EEk 3 boto.[8] Bakarne Otegi aukeratu zuten alkate berriro.[9]
2023ko udal hauteskundeak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]2023ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 154 boto. EAJk 75 boto.[10] Alba Garmendia aukeratu zuten alkate.
Alkateak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hauek izan dira Ikaztegietako azken alkateak:
Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia[11] | |
1988 a | 1991 | |||
1991 | 1993 b | Independenteak | ||
1993 | 1995 | Independenteak | ||
1995 | 1999 | Herri Batasuna | ||
1999 | 2003 | Ados Hauteskunde Elkartea | ||
2003 | 2007 | Euzko Alderdi Jeltzalea-Eusko Alkartasuna | ||
2007 | 2009 c | Eusko Abertzale Ekintza | ||
2009 | 2011 | Ez esleituak | ||
Iker Otamendi Ibarguren[6] | 2011 | 2015 | Bildu | |
Bakarne Otegi Jauregi[7] | 2015 | 2019 | Euskal Herria Bildu | |
Bakarne Otegi Jauregi[9] | 2019 | 2023 | Euskal Herria Bildu | |
Alba Garmendia Castaños[12] | 2023 | Jardunean | Euskal Herria Bildu |
a 1988. urtean Ikaztegieta, Baliarrain eta Orendain udalerri bihurtu ziren, aurreko Iruerrieta udalerriaren desegitearen ondorioz.
b Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.
c Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu, Eusko Abertzale Ekintzaren hautagai bezala.
Azpiegiturak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Liburutegia[13]
- KZ gunea[14]
- Kiroldegia. Bertan daude gimnasioa eta frontoia.[15]
- Ikaztegietako Herri Eskola[16]
- Ikaztegietako Haur Eskola[17]
Euskara
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ikaztegietan[21] euskalduna da biztanleriaren %88.83, eta euskararen erabilera %73.5 da. Ikaztegietako euskara gipuzkeran[22] katalogaturik dago, zehatzago, erdiguneko gipuzkeraren[23] parte den Tolosaldeko euskaran[24]. Azpieuskalki hau Beterriko hizkerek eta Tolosaldekoek osatzen dute. 2016an herritarren %78,26 euskalduna zen.[5]
Kultura
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Jaiak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ikaztegietako jaiak abuztuaren 10ean ospatzen dira, San Lorentzo egunean.
Ondasun nabarmenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- San Lorentzo eliza: Herriaren erdialdean kokatua dago. XVI. mendean sortua, XVII. mendean birmoldatua[25] eta XX. mendean berriztatua.
- Erretoretxea. 1864koa. Eguzkii erlojua dauka.[25]
- Pilarreko Andra Mari baseliza: Herriaren kanpoaldean, XIX. mendean parroko batek eginarazia.[25]
- Ikaztegietako udaletxea: Udalaren egoitza.
Ikaztegietar ospetsuak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Martin Zelaieta Lizartza, Leongo gotzaina XVIII. mendean.
- Martin Iturbe (1932-), apaiza eta idazlea.
- Ildefonso Olaberria (1940-2018), elizgizon, idazle eta itzultzailea.
- Juan Jose Olaberria (1945-), Euskadiko Ezkerra alderdiko kide ohia, Eusko Legebiltzarreko legebiltzarkidea 1980–1984 bitartean.
- Iñaki Zubeldia (1945-), pedagogoa eta idazlea.
- José Ramón Eizmendi (1960-), futbolaria.
- Leire Olaberria (1977-), pistako txirrindularia.
- Maialen Zubeldia (1978-), idazlea.
- Beñat Urretabizkaia (1992-), esku huskako pilotaria.
- Alba Garmendia Castaños (1992-), filosofo, ikertzaile eta politikaria.
Argazki galeria
[aldatu | aldatu iturburu kodea]-
Udaletxea
-
Argazki historiko bat
-
San Lorentzo elizaren kanpandorrea
-
Pilareko Andra Mariaren ermita
-
Olazabal zubia
-
San Lorentzo eliza 1930ean
Ikus, gainera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Historia» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ a b c «Web Eustat. Ikaztegietako datu estatistikoak» eu.eustat.eus (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ a b «Iker Otamendi: "Ikaztegieta herri txiki, atsegin eta polita da" - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ a b «Bakarne Otegi, Ikaztegietan alkate - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ a b «"Herritarren ongizatea bilatuko dugu" - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Alba Garmendiarentzat Ikaztegietako aginte makila - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2023-08-31).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::» www.mptfp.gob.es (Noiz kontsultatua: 2021-05-13).
- ↑ «Alba Garmendiarentzat Ikaztegietako aginte makila - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2023-08-31).
- ↑ «Liburutegia» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «KZgunea» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Kiroldegia» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Eskola» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Haurreskola» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Amundarain Esnaola, Rosario - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Eskolakoa esperientzia txarra izan zen - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Ikaztegieta - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-06).
- ↑ «Erdialdekoa - Gipuzkera - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-06).
- ↑ «Erdigunekoa (G) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-06).
- ↑ «Tolosaldekoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-06).
- ↑ a b c «Ondare kulturala» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
Kanpo estekak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Gipuzkoa |