Edukira joan

Handia

Artikulu hau "Kalitatezko 2.000 artikulu 12-16 urteko ikasleentzat" proiektuaren parte da
Wikipedia, Entziklopedia askea

Handia
Jatorria
Argitaratze-data2017
IzenburuaHandia
Jatorrizko hizkuntzaeuskara
Jatorrizko herrialdeaEspainia
Banatze bideaeskatu ahalako bideo
Ezaugarriak
Genero artistikoafilm dramatikoa eta Film biografikoa
Iraupena114 minutu
Grabazio lekua(k)Bilbo, Bidania-Goiatz, Igartubeiti baserri-museoa eta Hondarribia
Zuzendaritza eta gidoia
Zuzendaria(k)Jon Garaño
Aitor Arregi

Gidoigilea(k)Aitor Arregi
Jon Garaño
Jose Maria Goenaga
Andoni de Carlos



Antzezlea(k)
Ekoizpena
EkoizleaIrusoin
Moriarti Produkzioak
Kowalski Films
Xabier Berzosa



EdizioaRaúl López (en) Itzuli
Bestelako lanak
MusikagileaPascal Gaigne
Argazki-zuzendariaJavier Agirre Erauso
Argumentu nagusiaMigel Joakin Eleizegia eta Lehen Karlistaldia

handiafilm.com
IMDB: tt5693136 Filmaffinity: 610629 Allocine: 244692 Rottentomatoes: m/handia Netlix: 80122177Edit the value on Wikidata

Handia, 2017. urtean Jon Garañok eta Aitor Arregik idatzi eta zuzendutako euskal filma da.

Donostiako Zinemaldiaren Sail Ofizialean lehiatu zuen eta hori lortzen zuen hirugarren euskarazko filma da.[1] Euskal Zinemaren Irizar saria eta "Epaimahaiaren Sari Berezia" irabazi zituen 2017ko Zinemaldian.[2] Goya Sarietan 10 sari lortu zituen zeuzkan 13 izendapenetatik. Horien artean aktore berri onenaren saria, ileapaindegi eta makilaje onenaren saria eta musika onenaren saria zeuden. Hala ere ihes egin zuten bi sari potoloek Zuzendari onenaren eta film onenaren sariak alegia.

Takilari dagokionez markak apurtuta, euskarazko filmik ikusiena izan zen, 150.000 pertsonatik gorakoa. 2022an Iratik kendu zion postu hori. Filmak XIX. mendean bizi izan zen Altzoko Handiaren historia kontatzen du. 2018ko martxotik, ikusgai dago Netflix streaming plataforman, AEBetan eta Frantzian salbu.[3]

Filma errealitatean oinarritzen da. 1818an Altzon jaio zen Migel Joakin Eleizegiren istorioa da zehazki. 20 urterekin akromegalia gaixotasunaren ondorioz berriro hazten hasi eta hil zen arte ez zen gelditu. Altzo-ko handiaren istorioa gaur egun arte iritsi da.

Lehen Karlistaldian borrokatu ostean, Martin Gipuzkoa-ko bere etxera itzuliko da, eta han, harrituta, bere anaia Joakin ohi baino askoz ere handiagoa dela aurkituko du. Mundu osoak Lurreko gizon handiena ikusteko ordaindu nahi izango duelakoan, bi anaiek bidaia luze bati ekingo diote, Europan zehar. Bidean, anbizioak, diruak eta ospeak betiko aldatuko dute familiaren patua. Benetako gertakarietan oinarritutako istorio bat.

Filmaketan zehar Aundiya izenburua erabili zen, baina 2017ko uztailean behin betiko izenburua Handia izatera pasatu zen.[4] Filmaren produkzio lana ere handia izan zen, eta pertsona asko ibili ziren bertan. Filma XIX.mendean kokatzen da, gerra baten erdian. 4 herrialde ezberdinetan kokatzen da istorioa, eta ia eszena guztiak Euskal Herrian filmatu ziren, elurretako eszenak ezik, horiek Arango haranan grabatu baitziren.[5] Haien aurreko filmarekin alderatuz (Loreak, film intimista) oso ezberdina da Handiaren produkzioa.

Filma ekoizteko hiru ekoiztetxe batu dira Irusion, Kowaski films eta Moriarti. Handia da euskaraz eginiko film garestiena. Ekoiztetxeko kideen esanetan, 2014. urteko Loreak filmak ahalbidetu zuen Handia finantzatzea.[6]

Filmak Gipuzkoako Aldundia-ren, Eusko Jaurlaritzaren eta ICAAren subentzioak jaso ditu. Telebisten arloan, RTVEek, EiTBk eta Euskaltelek ere lagundu dute filma finantzatzen. Guztira 3,5 milioi euro balio izan ditu. Arduradunen esanetan, filma finantzatzea errazagoa izan zen Loreakekin baino, aurreko film horrek ateak ireki zizkielako. Hala ere, adituek diote filmaren kalitaterako eta produkzioaren tamainarako, aurrekontua oso mugatua zela.

Aktoreak eta pertsonaiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aktore nagusiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aktore sekundarioak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Talde teknikoa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Zuzendaritza Aitor Arregi eta Jon Garaño
Gidoia Andoni de Carlos, Jose Mari Goenaga, Aitor Arregi eta Jon Garaño
Ekoizle eragileak Fernando Larrondo (Aundiya Film, AIE), Jose Mari Goenaga (Moriarti Produkzioak, S.L.), Nerea Rodríguez (Irusoin S.A.) eta Koldo Zuazua (Kowalski Films S.L.)
Ekoizleak Xabier Berzosa, Iñaki Gómez, Iñigo Obeso
Musika Pascal Gaigne
Argazki zuzendaritza Javi Agirre Erauso
Edizioa Laurent Dufreche eta Raúl López
Zuzeneko soinua Iñaki Díez
Soinu diseinu eta edizioa Xanti Salvador
Zuzendari artistikoa Mikel Serrano
Jantziak Saioa Lara
Ile-apainketa eta makilajea Ainhoa Eskisabel eta Olga Cruz
Zuzendari laguntzaileak Telmo Esnal eta Aitor Vitoria
Efektu bereziak Drama FX eta User T38

Euskarazko filma izanik, banaketan zailtasunak izan ditu, izan ere, hizkuntza bera oztopo da kasu honetan. Euskaraz soilik, azpitituluekin eta itzulia ikusteko aukera egon da zineman. Datuen arabera euskarazko bertsioak izan du arrakasta handiena. 10 astez egon zen Espainiako zinemetan ikusgai, eta Goya sari sortaren ostean berriz itzuli zen zinemetara. 2018ko martxoan Netflix streaming plataforman ikusgai dago. Oraingoz euskarazko audioarekin soilik ikus daiteke; azpitituluak arabieraz, errumanieraz, ingelesez, alemanez edota gazteleraz jarri daitezke. Gerora itzulita ikusteko aukera ere egongo da.

Kritikak orokorrean oso positiboak izan dira. Eta zuzendariak oso pozik agertu ziren emaitzekin. Ikusleei eta bildutako diruari dagokienez, ICAAk zituen datuen arabera filmak guztira 82.486 ikusle izan zituen 2017an aretoetan, eta guztira 487.474 euro bildu zituen. 2017ko metatutako ikusleen zerrendan 26. postuan kokatu zen. Bere aurretik zituen El autor eta Inside. Atzetik, aldiz, Promesa eta Piel fría filmak daude. Loreak filmarekin alderatuz, honek 45.177 ikusle gehiago izan zituen hasiera batean. Zifra horiek ez dira ICAAk emandako zifra ofizialak, baizik eta ICAAK ComScore enpresarekin ateratako behin-behineko datuak. Datuei erreparatuz jada Handia filma euskaraz egindako filmik ikusiena dela esan daiteke. Euskal Herrian izan du harrerarik onena Handiak. Probintziaka, Gipuzkoa izan da filmari harrera onena egin diona. Espainiako Estatuaren mailan 2018rako 150.000 ikusle izan zituen[7].

2017ko abenduaren 13an 32. Goya Sarien izendapenak jakinarazi zituzten eta Handia izendapen gehien lortu zituen filma izan zen.[8], Hona hemen 2018ko otsailaren 3ko galan lortutako emaitzak.[9]

Saria Izendapena Emaitza
Film onenaren Goya Saria Ez
Zuzendari onenaren Goya Saria Aitor Arregi
Jon Garaño
Ez
Gizonezko aktore berri onena Eneko Sagardoy Bai
Gidoi original onenaren Goya Saria Jon Garaño
Jose Maria Goenaga
Aitor Arregi
Bai
Produkzio zuzendaritza onenaren Goya Saria Ander Sistiaga Bai
Muntaketa onenaren Goya Saria Laurent Dufreche
Raúl López
Bai
Jatorrizko musika onenaren Goya Saria Pascal Gaigne Bai
Argazki zuzendari onenaren Goya Saria Javier Agirre Erauso Bai
Zuzendari artistiko onenaren Goya Saria Mikel Serrano Bai
Jantzi diseinu onenaren Goya Saria Saioa Lara Bai
Makillaje onenaren Goya Saria Ainhoa Eskisabel
Olga Cruz
Gorka Agirre
Bai
Soinu onenaren Goya Saria Iñaki Díez
Xanti Salvador
Ez
Efektu berezi onenen Goya Saria Jon Serrano
David Heras
Bai

Sari kopuru horrekin, Goyen historian sari gehien jaso zituen hirugarren filma bihurtu zen, Mar adentro eta ¡Ay, Carmela!ren atzetik.[10]

Donostiako zinemaldia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Epaimahaiaren sari berezia jaso zuen.

Saria Izendapena Emaitza
Kartel onena Iñaki Villuendas Bai
Musika onena Pascal Gaigne Bai
Film onena Ez
Zuzendaritza onena Aitor Arregi eta Jon Garaño Ez

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. Berria.eus. «'Handia' zinemaldiko Sail Ofizialean lehiatuko da» Berria (Noiz kontsultatua: 2017-07-28).
  2. Berria.eus. «'The disaster artist' filmak irabazi du Urrezko Maskorra» Berria (Noiz kontsultatua: 2017-09-30).
  3. Berria.eus. «'Handia' filma Netflixen ikus daiteke jada, euskaraz» Berria (Noiz kontsultatua: 2018-03-22).
  4. «'Aundiya' filmaren izen ofiziala 'Handia' izango da» Argia (Noiz kontsultatua: 2017-07-28).
  5. «“Efektuak ez nabaritzea da lan on baten emaitza guretzat”» irutxulo.hitza.eus (Noiz kontsultatua: 2018-03-22).
  6. Jon Garaño: “Film honetan dena da Handia”. euskaltel, 1 or..
  7. https://www.argia.eus/argia-astekaria/2735/patxi-bisquert-otanoren-itzala
  8. Berria.eus. «Hamahiru hautagaitza eskuratu ditu 'Handia'-k Goya sarietarako» Berria (Noiz kontsultatua: 2017-12-13).
  9. «Hamar Goya sari eskuratu ditu 'Handia'-k» Berria 2018-2-4 (Noiz kontsultatua: 2018-2-4).
  10. EiTB. (2018/02/04). 'Handia' izan da nagusi Goya sarietan. (Noiz kontsultatua: 2018-2-4).

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Handia