Galaad
Galaad | |
---|---|
Datu orokorrak | |
Garaiera | 1.250 m |
Mota | eskualde geografiko |
Geografia | |
Koordenatuak | 32°33′N 35°51′E / 32.55°N 35.85°E |
Honen parte da | Rift Haran Handia Greater Israel (en) Jordania |
Galaad (hebreeraz: גִּלְעָד, Gilʿāḏ; arabieraz: جلعاد, Ǧalʻād, Jalaad) Hebrear Biblian aipatzen den toponimoa da. Berez Transjordaniako iparraldeko eskualde menditsua da.[1] Mendebaldean Jordan ibaia, iparraldean Yarmuk ibaia eta Baxan eskualdea eta hego-mendebaldean Moabeko ordokiak zituen. Puntu geografikoei, tribuen izenei eta pertsonaiei egiten die erreferentzia. Genesian erabiltzen dute lehen aldiz,[2] eta testu horretatik aurrera ere Bibliaren hainbat zatitan erabiltzen dute izena.
Biblia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Hebrear Bibliaren arabera, Jakobek 21 urtez bere osaba Labanentzat lan egin ondoren, eta Labanen alaba Rakel eta Learekin ezkondu ondoren, honek, Jainkoak bultzatuta,[3] Paddan Aramdik irtetea erabakitzen du, emazteekin Kanaanen bizitza libre bat jarraitzeko eta, gainera, bere aita Isaak eta ama Rebeka bisitatzeko. Orduan bere aitaginarrebak, jakitean, amorruz beterik, jazarri egiten du Jakobi min emateko asmoz, mendeku gisa ez abisatzeagatik, baina jazarpenaren azken fasean jada (Galaadeko mendietan harrapatu zuenean, Jainkoa agertu eta Jakobi minik ez egiteko ohartarazten dio).[4] Laban Jakob dagoen aldera doa, eta eztabaida sutsu baten eta Labanek Jakoben aurka egindako salaketen ondoren, elkarri enbarazurik ez egiteko akordio batera iritsi dira. Jarraian, itun horren oroitzapena hilezkortu dute, harri batzuk elkartuz eta horiekin pilo bat eginez,[5] "Testigantzaren Piloa" deitzen diotena, hau da, Galaad/Jegar sahadutha. Antzinako ohitura zen hori, herri semitikoek beren jainkoak ohoratzeko erabiltzen zutena.[6]
Neo-asiriar probintzia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Tiglath-Pileser III.a asiriar erregeak k.a. 733an Gal'azu (Gilead) probintzia ezarri zuen.[7]
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ Easton's Bible Dictionary, Galeed
- ↑ Has 31:20
- ↑ Has 30:17
- ↑ Has 31:22 eta Has 31:23
- ↑ Has 31:47-48
- ↑ Bible Atlas, Jegar-sahadutha (Ramoth-gilead).
- ↑ Gilead | ancient region, Palestine | Britannica. .