Edukira joan

Binil kloruro

Wikipedia, Entziklopedia askea
Binil kloruro
Formula kimikoaC2H3Cl
SMILES kanonikoa2D eredua
MolView3D eredua
Konposizioakarbono eta kloro
Motakonposatu kimiko
Ezaugarriak
Errefrakzio indiziea1,37 (20 ℃)
Disolbagarritasuna0,1 g/100 g (ur, 25 ℃)
Momentu dipolarra1,45 D
Fusio-puntua−160 ℃
−153,79 ℃
Irakite-puntua−14 ℃ (760 Torr)
−13,37 ℃ (101,325 kPa)
Fusio-entalpia1,45 D
Formazio entalpia estandarra−37,26 kJ/mol
Lurrun-presioa3,3 atm (20 ℃)
Masa molekularra61,992 Da
Erabilera
Rolakantzerigeno eta occupational carcinogen (en) Itzuli
Arriskuak
NFPA 704
4
3
2
Lehergarritasunaren beheko muga3,6 % (V/V)
Lehergarritasunaren goiko muga33 % (V/V)
Denboran ponderatutako esposizio muga2,56 mg/m³ (8 h, Ameriketako Estatu Batuak)
Esposizioaren goiko muga12,8 mg/m³ (Ameriketako Estatu Batuak)
0 mg/m³ (baliorik ez)
Eragin dezakevinyl chloride exposure (en) Itzuli
Identifikatzaileak
InChlKeyBZHJMEDXRYGGRV-UHFFFAOYSA-N
CAS zenbakia75-01-4
ChemSpider6098
PubChem6338
Reaxys1731576
Gmelin28509
ChEBI100541
ChEMBLCHEMBL2311071
RTECS zenbakiaKU9625000
ZVG13290
DSSTox zenbakiaKU9625000
EC zenbakia200-831-0
ECHA100.000.756
CosIng90183
MeSHD014752
Human Metabolome DatabaseHMDB0259823
UNIIWD06X94M2D
KEGGC06793

Binil kloruroa edo kloroetenoa (IUPACen arabera) konposatu organiko kloratua da industria kimikoan sekulako garrantzia duena poli(binil kloruro) (PVC) plastiko ezaguna fabrikatzeko baliatzen baita[1]. Giro tenperaturan gas kolorge, sukoi eta toxikoa da. Disolbatzaile organiko ohikoenetan disolbatzen da.

Hasiera batean binil kloruroa prestatzen zen azetilenoa azido klorhidrikoz tratatuz. Alabaina, azetilenoa oso konposatu sukoia eta lehergarria denez, XX. mendearen hasieran azetilenoa etilenoz ordeztu zen prozesu industrialetan ia mundu osoan. Egun Txinan bakarrik jarraitzen zaio azetilenoaren bideari[1].

Ohiko prozesua bi pausotakoa da. Lehenengoan, etilenotik 1,2-dikloroetanoa prestatzen da halogenazio elektroizale baten bidez. Hasiera batean etilenoa kloro hutsa baliatuz kloratzen zen, baina kloroa lortzeko prozesuak energia-behar handiak dituenez eta ondorioz garestia denez, hidrogeno kloruroz ordeztu zen geroago. Kobre(II) kloruroa katalizatzaile gisa baliatuta oxiklorazio baten bidez lortzen da 1,2-dikloroetanoa.

Bigarren urratsean 1,2-dikloroetanoaren deshidrohalogenazio termikoz lortzen da binil kloruroa[2].

AEBetako ATSDR (Agency for Toxic Substances and Disease Registry) eta EPA (Environmental Protection Agency) erakundeek ohikoak diren substantzien artean arriskutsuenen zerrendan laugarren tokian sailkatu zuten binil kloruroa 1999an[3]. Izan ere, binil kloruroaren kontzentrazio handiek zorabioa, konortea galtzea eta heriotza ere ekar lezakete. Luzaroan kontzentrazio txikietan arnastuz gero nerbio-sistema kaltetu eta gibeleko minbizia eragin dezake[4].

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b «Vinyl Chloride Monomer (VCM) the big picture.» IHS Markit (Noiz kontsultatua: 2021-04-25).
  2. Vicario Hernando, Jose Luis & Moreno Benitez, Isabel. (2009). Kimika organiko industriala. EHU, 68-69 or. ISBN 978-84-692-7831-4..
  3. Guillermo, Roa Zubia. (2000-02-29). «20 konposatu arriskutsuenak. Produktu arriskutsuenen zerrendak argitara eman dira.» Zientzia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-04-25).
  4. Toxicological Profile for Vinyl Chloride. Agency for Toxic Substances and Disease Registry, https://wwwn.cdc.gov/TSP/ToxProfiles/ToxProfiles.aspx?id=282&tid=51 or..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]