Amilamia

Amilamia
Euskal Herriko mitologia
Ezaugarriak
Sexua	emakumezkoa

Amilamia euskal mitologiako irelu edo jeinua da, Agurain aldekoa. Entziako mendilerroko Lezao haitzuloan bizi omen zen. Ile horia zeukan ("urrea bezalakoa") eta izaeraz zintzo eta eskuzabala zen.

Batzuetan ikusi omen dute haitzuloaren alboko putzua ispilutzat hartuta urrezko orrazi batekin bere ilea orrazten. Adatsa lurreraino heltzen zitzaion. Ilea orrazten zuen bitartean hizkuntza ezezagun batean abesten omen zuen eta sarritan egun guztia ematen zuen lantegi hartan.

Sekretu eta tresna miresgarri askoren jabe zenː esate baterako, galbahe huts batetik irina ateratzeko gai zen.

Jende txiroaren laguntzailea zen.

Laminarekin berdintasun asko ditu. Batzuetan Amilamia euskal mitologiaren aparteko pertsonaiatzat azaltzen da eta bestetan Amilamiak pertsonaia-multzoa bezala.

Amilamiaren kondaira

Egun batean Aguraingo plazan zenbait mutil bildu ziren. Honetaz eta hartaz hitz egiten Lezaoko Damaren kontua atera zen. Zenbaitzuen arabera horiek zaharren kontuak besterik ez ziren, batzuek berriz dama hori amilamia bat zela esaten zuten.

Bibliografia

• Jose Migel Barandiaran: Jose Miguel de Barandiaran, obras completas. La Gran Enciclopedia Vasca argitaletxea. Bilbo, 1976.
• Federico Baraibar: Palabras alavesas. Gasteiz, 1907.

Kanpoko loturak

• (Gaztelaniaz) Amilamiaren kondaira
• Amilamiari buruzko antzerki eta jaia

Kanpo estekak

• Datuak: Q12253363