Edukira joan

Ahmadismo

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ahmadismo
Datuak
Motaerakundea
HerrialdeaPunjab, Britainiar Raj eta India
Historia
Sorrera1889
Sortzailea
webgune ofiziala

Ahmadismoa Islamaren adarra da, Mirza Ghulam Ahmadek 1889ko martxoaren 23an Britainiar Rajen sortu zuena.[1] Bere doktrina-elementuek bere sortzailearen adierazpen polemikoak jasotzen dituzte, hala nola, bera erlijio monoteistek profetizatutako Mesias zela (Emanuel judua, Kristoren bigarren etorrera eta Mahdi islamiarra) eta Jesus ez zela gurutzean hil eta ez zela berpiztu, baizik eta bizirik iraun zuela eta predikatzen jarraitu zuela Israelgo tribu galduen bila Indiara iritsi eta budisten artean predikatu zuen. Haren hilobia Kaxmirren dagoela zioen.

Ahmadiek islamaren barruko mugimendu erreformatzaile bat osatzen dute, erlijio horren funtsari buruz hausnartuz. Ahmadiak talde militante eta fundamentalistetatik argi eta garbi bereizten dira, kredo islamiarraren elementu baketsu eta toleranteak nabarmenduz. Hala ere, musulman gehienek uste dute ahmadismoa "apostata" eta "heretikoa" dela eta ez dela islamaren parte. Munduko Islamiar Ligak 1974ko urteroko biltzarrean ahmadiak ez zirela musulmanak adierazi zuen.

Islamaren adar hau 1914an zatitu zen Ahmadiyya Muslim Yama'at (AMJ) eta Lahore Ahmadiyya (Ahmadiyya Anjuman Ishaat-i-Islam Lahore, AAIIL). Azken frakzio hori, Lahore Ahmadiyya, arrakastarik izan ez eta nabarmen murriztu zen. Korronte horretako kideen % 80k bandoz aldatu eta gaur egun AMJk 10 milioi afiliatu ditu 200 herrialde baino gehiagotan.[2]

AMJko buruzagi gorena (kalifa) Mirza Masroor Ahmad da 2003ko apirilaren 22tik.

Ahmadek azken egunetatik itxarondako "erreformatzailea" zela esan zuen, munduko komunitate erlijioso guztiek "itxaroten zuena", "Mahdi"a eta "Mesias"a.[3] Hasi zuen mugimendua islamaren adiskidetze-mezuaren laburpen bat da: bakea, anaitasun unibertsala eta Alaren borondateari men egitea, bere jatorrizko garbitasunean.[1] Ahmadek bera agindutako Mesias zela esan zuen,[4] eta musulman gehienen akatsak aipatu zituen, baita islamaren benetako irakaspenetatik nola urrundu ziren ere; horregatik, musulman gehienek heretikotzat hartzen dituzte ahmadiak, eta ez musulmantzat.

Beste jarrera eztabaidagarria Ahmadek eta bere jarraitzaileek Jesus ez zela gurutzean hil eta ez zela berpiztu uste dutelarena da. Haien ustez, predikatzeko eginkizunarekin jarraitu zuen, Israelgo tribu galduen bila, Itun Zaharreko profeziek adierazten zuten bezala. Tribu horietako azkena Kaxmirren zegoen, egungo India eta Pakistan artean, eta monje budista asko juduak zirela ziurtatu zuen. Ahmadek bere adierazpenetarako Ebanjelioen, Koranaren eta testu budisten ikerketetan oinarritu zela argudiatu zuen, Jesusen hilobia (bere arabera 120 urterekin hil zena) Kaxmirren dagoela adieraziz.

Ahmadismoaren parte da, halaber, Apokalipsian aipatutako Gog eta Magog tribuak kristau modernoak eta musulman fundamentalista modernoak direla.

Komunitate hau ezin da islamaren adar handien partetzat hartu xiitak edo sunitak diren bezala, eta gainerakoak, haien artean alde handiak egon arren, aho batez uste baitute ez dagoela beste profetarik Mahomaren ondoren, eta, ahmadiek uste duten bezala, ez dela beste profetarik espero.

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. a b (Ingelesez) Valentine, Simon. (2008). Islam and the Ahmadiyya jamaʻat: History, belief, practice. Columbia University Press, xv or. ISBN 978-0-231-70094-8..
  2. (Ingelesez) Knipp, Kersten. (2019-07-07). «Who are the Ahmadiyya Muslim Jamaat?» Deutsche Welle.
  3. (Ingelesez) Lathan, Andrea. (2008). «The relativity of categorizing in the context of the Aḥmadiyya» Die Welt des Islams 48 (3/4): 376.  doi:10.1163/157006008X364749..
  4. (Alemanez) Rink, Steffen. (1997). Religionen feiern: Feste und Feiertage religiöser Gemeinschaften in Deutschland. Diagonal-Verlag, 137 or. ISBN 9783927165342..

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]