Tema4 2

Descargar como pdf o txt
Descargar como pdf o txt
Está en la página 1de 10

Tema 4

Cálculo de primitivas

Carmen Quinteiro Sandomingo

Universidade de Vigo

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Cálculo de primitivas

Método de cambio de variable (substitución)


Sexan g : [a, b] −→ R unha función con derivada continua en [a, b] e f : R −→ R
continua en g([a, b]). Se F é unha primitiva de f en g([a, b]), entón:
Z
f (g(x))g′ (x)dx = F(g(x))

En particular,
Z g(b) Z b
f (u)du = f (g(x))g′ (x)dx
g(a) a

Exemplo
x3
Z
Para calcular I = √
5 4
dx facemos o cambio x4 + 2 = t, co cal 4x3 dx = dt e, polo
x +2
tanto,
−1
dt t 5 +1 5 4
Z
I= √5
= −1 = t 5 +C.
4 t 4( 5 + 1) 16
Desfacendo o cambio: p
5 5 (x4 + 2)4
I= +C.
16

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Cálculo de primitivas

Método de integración por partes


Se h(x) = f (x) · g(x), ′ ′ ′
Z h (x) = fZ(x) · g (x) + f (x)Z· g(x) e
f (x)g(x) = h(x) = h′ (x)dx = f (x)g′ (x)dx + f ′ (x)g(x)dx, polo que,
Z Z
f (x)g′ (x)dx = f (x) · g(x) − f ′ (x)g(x)dx

Observación
Adóitase poñer u = f (x) e v = g(x), polo que du = f ′ (x)dx e dv = g′ (x)dx, resultando a
expresión Z Z
u dv = uv − v du.

Exemplo
Z
I= x ex dx calcúlase considerando u = x e dv = ex dx (entón du = dx e v = ex ).
Daquela,
Z
I = xex − ex dx = ex (x − 1) +C.

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Cálculo de primitivas

Integrais racionais
P(x)
Z
Para resolver a integral dx , onde P(x) e Q(x) son polinomios, podemos
Q(x)
supoñer que o grao do polinomio P(x) é menor có grao de Q(x). Segundo sexan as
raı́ces de Q(x), distinguiremos varios casos:
1 As raı́ces de Q(x) son todas reais simples
2 As raı́ces Q(x) son todas reais e algunhas son múltiples
3 Q(x) ten raı́ces complexas simples

Observación
Se o grao do polinomio P é maior có grao do polinomio Q, dividimos P(x) entre Q(x),
P(x) R(x)
resultando P(x) = C(x) · Q(x) + R(x) e = C(x) + . Daquela,
Q(x) Q(x)
Z  
P(x) R(x) R(x)
Z Z Z
dx = C(x) + dx = C(x) dx + dx,
Q(x) Q(x) Q(x)

onde xa o grado de R(x) é menor có grao de Q(x).

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Cálculo de primitivas

Integrais racionais (raı́ces reais simples)


Se Q(x) = (x − a1 )(x − a2 ) · · · (x − an ), onde ai ∈ R son distintos, podemos descompoñer
P(x)
da forma
Q(x)
P(x) A1 A2 An
= + +···+
Q(x) x − a1 x − a2 x − an
de xeito que, unha vez determinadas as constantes Ai , a integral de partida é a suma
de n integrais inmediatas:
Z  
P(x) A1 A2 An
Z
dx = + +···+ dx =
Q(x) x − a1 x − a2 x − an
= A1 ln(|x − a1 |) + A2 ln(|x − a2 |) + · · · + An ln(|x − an |).

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Cálculo de primitivas

Exemplo
x4 − 3x + 1 7x2 − 9x + 1
Como = x+3+ 3 , temos que
x3 − 3x2 + 2x x − 3x2 + 2x
x4 − 3x + 1 7x2 − 9x + 1
Z Z
dx = (x + 3 + 3 ) dx.
x3 − 3x2 + 2x x − 3x2 + 2x
O denominador ten como raı́ces x = 0, 1, 2, polo que

7x2 − 9x + 1 A B C
= + +
x3 − 3x2 + 2x x x−1 x−2
A(x − 1)(x − 2) + Bx(x − 2) +Cx(x − 1)
=
x3 − 3x2 + 2x
Como os numeradores do primeiro e terceiro membro son iguais, cando x = 0
temos que −2A = 1 e A = 21 ; se x = 1 entón B = 1 e se x = 2, temos que 11 = 2C,
polo que C = 11
2 .
Finalmente,
x4 − 3x + 1 x2 1    11 
Z  
dx = + 3x + ln |x| + ln |x − 1| + ln |x − 2| +C
x3 − 3x2 + 2x 2 2 2

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Cálculo de primitivas

Integrais racionais (raı́ces reais múltiples)


Se Q(x) = (x − a)m (x − b1 )(x − b2 ) · · · (x − bn ), a descomposición do cociente resulta

P(x) A1 A2 Am B1 B2 Bn
= + +···+ + + +···+
Q(x) x − a (x − a)2 (x − a)m x − b1 x − b2 x − bn

Exemplo
2x
Z
Para calcular dx, primeiro buscamos as raı́ces de x3 − 7x2 + 15x − 9.
x3 − 7x2 + 15x − 9
Estas resultan ser x = 1 (simple), e x = 3 (dobre).

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Cálculo de primitivas

Exemplo
Daquela,

2x A B C
= + +
x3 − 7x2 + 15x − 9 x − 1 x − 3 (x − 3)2
A(x − 3)2 + B(x − 1)(x − 3) +C(x − 1)
=
(x − 1)(x − 3)2
(A +C)x2 + (−4A + B − 6C)x + 3A − B + 9C
=
(x − 1)(x − 3)2

Igualando os coeficientes dos polinomios do numerador obtemos A = 21 , B = − 21 e


C = 3.
Finalmente,
1
2x − 21 3
Z Z  
2
dx = + + dx
x3 − 7x2 + 15x − 9 x − 1 x − 3 (x − 3) 2

1   1   3
= ln |x − 1| − ln |x − 3| − +C
2 2 x−3

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Cálculo de primitivas

Integrais racionais (raı́ces complexas simples)


Se Q(x) = (x − a)m (x − b1 )(x − b2 ) · · · (x − bn )(x2 + ax + b) de xeito que x2 + ax + b non ten
raı́ces reais, descompoñemos
P(x) A1 A2 Am B1 B2 Bn Cx + D
= + +···+ + + +···+ +
Q(x) x − a (x − a)2 (x − a)m x − b1 x − b2 x − bn x2 + ax + b

Exemplo

2x + 5 2x + 2 − 2 + 5
Z Z
dx = dx
x2 + 2x + 2 x2 + 2x + 2
2x + 2 3
Z Z
= dx + dx
x2 + 2x + 2 (x + 1)2 + 1
= ln(x2 + 2x + 2) + 3 arctan(x + 1) +C

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas


Integrais reducibles a racionais

Integrais reducibles a racionais


Se R(sen(x),
Z cos(x)) é unha función racional en sen(x) e cos(x), podemos
Z transformar a
integral R(sen(x), cos(x))dx , nunha integral racional en t do tipo
r(t)dt, onde r(t) é
x
unha función racional en t, sen máis que realizar o cambio de variable tan = t.
2

x

Cambio de variable tan 2 =t
x 1 − t2 2t 2
Se tan = t, entón cos(x) = , sen(x) = , dx = dt.
2 1 + t2 1 + t2 1 + t2

Cambio de variable tan(x) = t


1 t2 1
Se tan(x) = t, entón cos2 (x) = 2
, sen2 (x) = , dx = dt
1+t 1 + t2 1 + t2

Carmen Quinteiro Sandomingo Cálculo de primitivas

También podría gustarte