Saltu al enhavo

вата

El Vikivortaro
La paĝo enhavas artikolojn
pri kelkaj lingvoj.

Signifoj

[redakti]
1 vato, kotono kombita kaj premita en molajn tavolojn.
  • ◆ Ни таза, ни шариков ваты, ни зондов, ни порядочных ножниц, ни даже воды в достаточном количестве. А. П. Чехов, « Остров Сахалин.», 1893–1895 j.
  • Nek pelvo, nek globetoj de vato, nek sondiloj, nek bonaj tondiloj, nek eĉ akvo en sufiĉa kvanto. Anton Ĉeĥov. Insulo Saĥaleno. 1893–1895.
  • ◆ Как у ней хорошо — дом деревянный, лежанка, в окнах вата, покрытая разными шерстинками, а за окном зима… К. А. Коровин, «Детство.», 1930–1938 j.
  • Kiel estas ĉe ŝi bone — domo ligna, kuŝejo, en la fenestroj vato, kovrita je diversaj lanaĵoj, kaj malantaŭ la fenestro estas vintro... K. A. korovin. Infaneco. 1930–1938.
2 figursenca io kio aspektas kiel vato.
  • ◆ Время тянулось, всё было то же, и всё та же густая чёрная вата, глотающая голоса и звуки. А. С. Серафимович, «У холодного моря.», 1909 j.
  • Tempo pasis malrapide, ĉio estis la sama kaj daŭris la sama densa nigra vato, absorbanta voĉojn kaj sonojn. A. S. Serafimoviĉ. Ĉe malvarma maro. 1909.
  • ◆ Пошатываясь, он прошлёпал по тёмной избе и приник к окошку; всё струилось, всё обволоклось мокрой ватой облаков. Борис Хазанов, «Далёкое зрелище лесов.», 1998 j.
  • Ŝanceliĝante li ekmarŝis brue laŭ malhela dometo kaj premiĝis al fenestro; ĉio fluis, ĉio estis ĉirkaŭvolvita je malseka vato de nuboj. Boris Ĥazanov. Malproksima vido de arbaroj. 1998.
3 minerala lano ks, fibreca senforma materialo, uzata en konstruado, kemia industrio ktp.
  • ◆ Из расплавленных шлаков делают минеральную вату и литые конструкции ― фундаментные блоки и дорожные плиты. Николай Малетин, « Потребительская корзина для мусора // «Деловой квартал» (Екатеринбург).», 2003.02.10 j.
  • El fanditaj ŝlakoj oni faras mineralan vaton [lanon] kaj fanditajn konstrukciojn ― blokojn por fundamento kaj vojplatojn. Nikolaj Maletin. Konsumista skatolo por rubaĵoj // "Komerca kvartalo" (Ekaterinburgo). 2003.02.10.
4 ĵar. (politiko) ĝeneraligo: same kiel ватник (en la senco: rusa patrioto).
  • ◆ В Украине есть вата — проросийская, которая увлеклась лозунгами о счастливой жизни без Киева, и примером Крыма. Senseisekai, «Вата, ватники — кто это?», 2018 j.
  • En Ukrainio estas vato — la porrusia, kiu emociiĝis je sloganoj pri feliĉa vivo sen kievo kaj je ekzemplo de Krimeo. Senseisekai. Vato, vatjakuloj — kio ili estas? 2018.

Atributoj

[redakti]
fleksio de vorto вата
laŭ tipo 1a
kazo sing. plur.
nom. ва́та ва́ты
gen. ва́ты ва́т
dat. ва́те ва́там
akuz. ва́ту ва́ты
inst. ва́той
ва́тою
ва́тами
prep. ва́те ва́тах


Substantivo, neanima, ina genro, 1-a deklinacio (tipo de deklinacio 1a laŭ klasifikado de A.A. Zaliznjak).

Prononco
singularo: IFA /ˈvatə/ , pluralo: IFA /ˈvatɨ/ 
Elparolo
singularo:
Sono :(lingvo -ru-)
(dosiero)
, pluralo:
Sono :(lingvo -ru-)
(dosiero)
[1] Хлопковая вата [Kotona vato].
[2] Вата из облаков [Vato el nuboj].
[2] Сахарная вата [Sukera vato].
[3] Минеральная вата [Minerala vato].
Hiperonimoj
материал
Derivaĵoj
Deveno
Ĝi devenas de nekonata formo, supozeble de la araba wáḍḍabatin (subŝtofo). Al kelkaj eŭropaj lingvoj ĝi estis verŝajne pruntita pere de la hispana bata (hejma mantelo). Al la rusa ĝi venis de la germana Watte.

Max Julius Friedrich Fasmer. Russisches etymologisches Wörterbuch (Rusa etimologia vortaro)

Esprimoj (parolturnoj)

Proverboj

Liter-reordigoj
1 vato, kotono kombita kaj premita en molajn tavolojn.

makedona

[redakti]

Substantivo

[redakti]
1 vato, kotono kombita kaj premita en molajn tavolojn.

nanaja

[redakti]

Substantivo

[redakti]
1 ondo, arkoforma akvomaso, kiu leviĝas kaj refalas ĉe la supraĵo de maro, lago, ks, sub la blovo de la vento.
Prononco
  • singularo: IFA /tɐmˈpon/ 
  • pluralo: IFA /tɐmˈponɨ/ 
  • Sono :(lingvo -uk-)
    (dosiero)
    (singularo)

Signifoj

[redakti]
1 vato, kotono kombita kaj premita en molajn tavolojn.
2 figursenca io kio aspektas kiel vato.
3 minerala lano ks, fibreca senforma materialo, uzata en konstruado, kemia industrio ktp.
4 ĵar. (politiko) ĝeneraligo: same kiel ватник (en la senco: rusa patrioto).