Nacia poeto
Nacia poeto estas poeto konsiderita de la tradicio kiel populara reprezentanto de la identeco, kredoj kaj principoj de partikulara nacia kulturo.[1] La nacia poeto kiel kultura heroo estas longdaŭra simbolo, distingebla el sinsekvaj tenantoj de burokrate nomumitaj al poetokronita posteno. La ideo kaj honoro de naciaj poetoj aperis ĉefe dum Romantismo, kiel figuro kiu helpis la plifirmigon de naciŝtatoj, ĉar ĝi havigas validigon de ties etno-lingvaj grupoj.[1]
Plej naciaj poetoj estas historiaj figuroj, kvankam ankaŭ kelkaj nuntempaj verkistoj kiu verkas por relative novaj aŭ renovigitaj naciaj literaturoj estas konsiderataj "naciaj poetoj." Kelkaj nacioj povas havi pli ol unu nacia poeto; la ideo de unusola estas ĉiam simpligo. Oni argumentis ke nacia poeto "devas verki poezion kiu forte identiĝas kun la nacia defendo – aŭ tio estas supozita",[2] kun aldona supozo "ke nacia poeto devas verki en nacia lingvo".[3]
Sekve estas listo de nacioj, kun ties asociaj naciaj poetoj. Ĝi ne estas listo de suverenaj ŝtatoj aŭ landoj, kvankam multaj el la nacioj listigitaj povas esti ankaŭ tio. La terminoj "nacio" (kiel kultura koncepto), "lando" (kiel geografia koncepto) kaj "ŝtato" (kiel politika koncepto) ne estas sinonimaj.
Afriko
[redakti | redakti fonton]- Alĝerio - Si Mohand
- Angolo - Agostinho Neto
- Egipto - Ahmed Ŝaŭki
- Etiopio - Tsegaye Gabre-Medhin
- Malio - Fily Dabo Sissoko
- Maroko - Mohammed Aŭzal
- Niĝerio - Chinua Achebe
- Senegalo - Léopold Sédar Senghor
- Somalio - Hadraŭi
- Sudafriko - Mazisi Kunene
- Sudano - Geli Abdel Rahman
- Tanzanio - Ŝaaban bin Robert[4]
- Tunizio - Abu al-Kasim Aŝabbi
Azio
[redakti | redakti fonton]- Afganio - Ĥuŝal Ĥattak,[5] Ferdousio
- Azerbajĝano - Fuzuli, Imadaddin Nasimi, Samad Vurgun
- Bangladeŝo - Kazi Nazrul Islam[6]
- Ĉinio - Du Fu, Li Bai, Lu Xun
- Kamboĝo - Preah Botumthera Som
- Barato - Rabindranath Tagore [7]
- Indonezio - Ĉairil Anŭar
- Irano - Ferdousio, Ĝalal-ed-din Mohammad Rumi, Hafizo, Rudaki, Nezami Ganjavi, Sadio, Omar Ĥajam, Naser Ĥosro
- Irako - Maruf Al Rasafi
- Israelo - Ĥajim Nahman Bialik
- Japanio - Lafcadio Hearn, Murasaki Shikibu
- Jordanio - Mustafa Ŭahbi al-Tal
- Kazaĥio - Abaj Kunanbajev
- Koreio - Kim Soŭol, Ko Un
- Kurdio - Ĥana Kubadi
- Kirgizio - Toktogul Satilganov
- Libano - Ĝibran Ĥalil Ĝibran, Said Akl
- Malajzio - Usman Aŭang
- Mongolio - Daŝdorjiin Nacagdorj, Rinĉen Yöngsiyebu Bjambyn
- Birmo - Min Thu Wun
- Nepalo - Laxmi Prasad Devkota, Motiram Bhatta
- Pakistano - Muhammad Ikbal
- Palestino - Mahmud Darŭiŝ
- Filipinoj - Francisco Balagtas
- Sauda Arabio - Ghazi Abdul Rahman Al Gosaibi
- Srilanko - Ananda Samarakoon
- Sirio - Nizar Qabbani
- Taĝikio - Rudaki, Ferdousio, Sadio, Molavi, Naser Ĥosro, Sadriddin Ajni
- Tajlando - Sunthorn Phu
- Turkmenio - Magtimguli Piragi
- Uzbekio - Abdulla Oripov, Erkin Vohidov, Gafur Gulom
- Vietnamio - Nguyễn Du
- Jemeno - Abdullah Al-Baraduni
Eŭropo
[redakti | redakti fonton]- Albanio - Gjergj Fishta, Naim Frashëri
- Andoro - Albert Salvadó
- Armenio - Hovhannes Tumanjan, Sayat-Nova, Jeghiŝe Ĉarenc
- Aŭstrio - Franz Grillparzer, Peter Rosegger, Johann Nestroy
- Belorusio - Janka Kupala, Jakub Kolas
- Belgio - Emile Verhaeren, Maurice Maeterlinck
- Bosnio kaj Hercegovino - Izet Sarajlić
- Respubliko Serba - Aleksa Šantić
- Bulgario - Hristo Botev,[8] Ivan Vazov
- Kroatio - Marko Marulić, Miroslav Krleža
- Kipro - Vasilis Michaelides
- Ĉeĥio - Karel Hynek Mácha, Božena Němcová, Jan Neruda
- Danio - Adam Oehlenschläger
- Anglio - William Shakespeare[9]
- Estonio - Lydia Koidula, Friedrich Reinhold Kreutzwald
- Finnlando - Johan Ludvig Runeberg, Elias Lönnrot
- Francio - Victor Hugo, Charles Baudelaire
- Kartvelio - Shota Rustaveli
- Germanio - Johann Wolfgang von Goethe, Friedrich Schiller
- Grekio - Homero, Dionisios Solomos
- Hungario - Sándor Petőfi, János Arany
- Islando - Jónas Hallgrímsson, Hallgrímur Pétursson, Halldór Laxness
- Irlando - Thomas Moore, William Butler Yeats
- Italio - Dante Alighieri (konata kiel, Dante), Giosuè Carducci, Giacomo Leopardi, Ugo Foscolo, Gabriele D'Annunzio
- Latvio - Rainis, Andrejs Pumpurs
- Liĥtenstejno - Peter Kaiser
- Litovio - Kristijonas Donelaitis, Maironis
- Luksemburgio - Edmond de la Fontaine (konata kiel Dicks), Michel Rodange, Michel Lentz
- Nord-Makedonio - Koĉo Racin, Georgi Pulevski kaj Kole Nedelkovski
- Malto - Dun Karm Psaila
- Moldavio - Mihai Eminescu, Grigore Vieru
- Montenegro - Petar la 2-a Petroviĉ-Njegoŝ
- Nederlando - Joost van den Vondel, Jacob Cats
- Norvegio - Henrik Wergeland
- Pollando - la Tri Bardoj: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki, Zygmunt Krasiński; Jan Kochanowski
- Portugalio - Luís de Camões, Fernando Pessoa
- Rumanio - Mihai Eminescu
- Rusio - Aleksandr Puŝkin
- Skotlando - Robert Burns, Hugh MacDiarmid, John Barbour, Edwin Morgan
- Serbio - Petar la 2-a Petroviĉ-Njegoŝ, Vladislav Petković Dis, Oskar Davičo, Desanka Maksimović (Jugoslavio, Serbio kaj Montenegro)[10]
- Kosovo - Din Mehmeti, Ali Podrimja
- Slovakio - Pavol Országh Hviezdoslav
- Slovenio - France Prešeren
- Hispanio - Miguel de Cervantes, Lope de Vega,[1] Federico García Lorca
- Svedio - Carl Michael Bellman, Gustaf Fröding, Verner von Heidenstam, Esaias Tegnér
- Svisio - Gottfried Keller, Carl Spitteler
- Turkio - Mehmet Akif Ersoy
- Ukrainio - Taras Ŝevĉenko
- Kimrio - Dylan Thomas, Dafydd ap Gwilym
Norda Ameriko
[redakti | redakti fonton]- Kanado - Pauline Johnson
- Kebekio - Émile Nelligan, Gaston Miron, Gilles Vigneault, Félix Leclerc
- Kubo - José Martí
- Dominga Respubliko - Pedro Mir
- Gvatemalo - Miguel Ángel Asturias
- Haitio - Jacques Roumain
- Meksiko - Ramón López Velarde, Alfonso Reyes, Octavio Paz, Elena Garro, Rosario Castellanos, Sor Juana Inés de la Cruz
- Nikaragvo - Rubén Darío
- Panamo - Ricardo Miró[11]
- Sankta Lucio - Derek Walcott
- Usono - Walt Whitman, Edgar Allan Poe, Emily Dickinson, Robert Frost, Carl Sandburg, Maya Angelou
Oceanio
[redakti | redakti fonton]- Aŭstralio - Henry Lawson, Adam Lindsay Gordon, A. B. "Banjo" Paterson
- Novzelando - Katherine Mansfield, Janet Frame
Sudameriko
[redakti | redakti fonton]- Argentino - José Hernández,[12] Jorge Luis Borges, Leopoldo Lugones, Macedonio Fernández
- Brazilo - Gonçalves Dias, Olavo Bilac, Carlos Drummond de Andrade, Machado de Assis
- Ĉilio - Pablo Neruda, Gabriela Mistral
- Kolombio - Rafael Pombo
- Ekvadoro - José Joaquín de Olmedo, Jorge Enrique Adoum
- Peruo - César Vallejo
- Urugvajo - Juan Zorrilla de San Martín
- Venezuelo - Rómulo Gallegos, Andrés Eloy Blanco
Bibliografio
[redakti | redakti fonton]- Marcel Cornis-Pope kaj John Neubauer, eld., Figures of National Poets (2004)
- Edward Whitley, American Bards: Walt Whitman and Other Unlikely Candidates for National Poet (2010)
- Michael Dobson, The Making of the National Poet (1992)
- Josep R. Llobera, Foundations of National Identity (2004)
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ 1,0 1,1 1,2 Nemoianu, Virgil. (2002) Esterhammer, Angela: "'National Poets’ in the Romantic Age: Emergence and Importance." Romantic Poetry. John Benjamins Publishing, p. 537. ISBN 9789027234506.
- ↑ John Neubauer, "Figures of National Poets", in Marcel Cornis-Pope and John Neubauer, eld., Figures of National Poets (2004), p. 11.
- ↑ Michael Baron, Language and Relationship in Wordsworth's Writing (1995), p. 13.
- ↑ (17a de Majo 2014) Society, Schools and Progress in Tanzania: The Commonwealth and International Library: Education and Educational Research. Elsevier Science, p. 57–. ISBN 978-1-4831-5914-0.
- ↑ Morgenstierne, G. (1960). “Khushhal Khan—the national poet of the Afghans”, Journal of the Royal Central Asian Society 47, p. 49–57. doi:10.1080/03068376008731684.
- ↑ Aparna Chatterjee, Kaazi Nazrul Islam; The National Poet of Bangladesh : A Profile Study Arkivigite je 2010-02-18 per la retarkivo Wayback Machine on The Literary Shelf, Boloji.com. Alirita la 9an de Marto 2007.
- ↑ Ramdhari singh Dinkar
- ↑ Hristo Botev’s birth anniversary, Radio Bulgaria History and Religion, 6a de Januaro, 2007, ĝisdatigita la 12an de Januaro, 2007, alirita la 9an de Marto 2007
- ↑ Michael Dobson (17a de Novembro 1994), The Making of the National Poet - Shakespeare, Adaptation and Authorship, 1660-1769, Clarendon Press, (ISBN 978-0-19-818323-5)
- ↑ Balazsr2=Michal Kopecek. (2006-11-01) National Romanticism: The Formation of National Movements. Central European University Press, p. 431. ISBN 978-963-7326-60-8. “Characteristically, although Njegoš saw himself as a definitely Serbian poet, his epic came to be later canonized as the most important work of 'Yugoslav' literature [...]”.
- ↑ Daniel Balderston, Mike. (2004) Encyclopedia of Latin American and Caribbean Literature, 1900-2003. Routledge, p. 666. ISBN 0-415-30687-6.
- ↑ James Woodall, Borges: A Life, Basic Books (1996). ISBN 0-465-04361-5. Grava resumo disponebla ĉe New York Times retejo, alirita la 9an de Marto 2007.