Kroniko de Fredegar
Fredegar (ankaŭ Fredegarius Scholasticus, Fredegaro la klerulo) estas la tradicia sed ne kontrolita nomo de verkinto de frumezepoka latina kroniko el la dua duono de la 7-a jarcento. La kroniko de Fredegar estas, kune kun la same latina kroniko Liber Historiae Francorum ("libro pri la historio de la frankoj"), kiu estis verkita sendepende komence de la 8-a jarcento, ĉefa fonto por la historio de la frankoj en la 7-a jarcento.
La kroniko estis la temo de esplordiskutoj ekde la 19-a jarcento. La fokuso de intereso estas sur la demando de aŭtoreco kaj la lingvo de la kroniko.[1]
Pri la verkinto
[redakti | redakti fonton]La aŭtora nomo Fredegar aperas nur en la 16-a jarcento, unue uzata de la historiisto Claude Fauchet (1530-1602) en la verkaĵo Recueil des antiquitez gauloises et françoises (Parizo 1579). Ankaŭ estas neklare kiom da homoj fakte kaŝas sin malantaŭ ĉi tiu nomo. Bruno Krusch (1857-1940), kiu ankaŭ publikigis la aŭtoritatan tekst-eldonon, supozis tri verkistojn kiuj verkis aŭ daŭrigintus la kronikon en stadioj, kun la lasta aŭtoro reviziante la pli malnovajn teksterojn kaj donante al la kroniko ĝian nunan formon [2] Ĉi tiu tezo trovis kaj defendantojn kaj kontraŭulojn. John Michael Wallace-Hadrill (1916 -1985) kaj aliaj esploristoj modifis la tezon de Krusch kaj supozis du verkintojn. Tamen, plej lastatempaj esploroj supozas ke ekzistis nur unu aŭtoro, kiu verkis la verkon baldaŭ post 659, kiam okazis la lasta priskribita evento.[3] Oni ĝenerale supozas ankaŭ, ke la aŭtoro venis de aristokrataj rondoj, kiel klaraj la tekstoj en la medioj sugestas la reĝajn interesojn en la administrado. Ĉu li estis laiko, kiel Wallace-Hadrill suspektis, restas ankoraŭ klarenda.
Plejparte oni supozas, ke la aŭtoro devenas el Burgundio post la falo de la Reĝlando Burgundio - Bruno Krusch ankaŭ supozis en sia tezo, ke du el la tri aŭtoroj, kiujn li suspektis, devenas el Merovida Burgundio - sed poste translokiĝis al la franka parto de Aŭstrazio. La laboro estis verŝajne destinita por la aŭstrazia publiko. Tre verŝajne estas la supozo, ke ĝi estis specife intencita por servi la interesojn de la Pipinidoj, kiuj devis elteni la falon de la potenca majordomo Grimoald la pli maljuna en tiu ĉi tempo.
Pri la kroniko
[redakti | redakti fonton]
La kroniko de la tiel nomata Fredegaro estas monda kroniko kiu finiĝas abrupte en 642; tamen, individuaj deklaroj iras ĝis 659 de nia erao (IV 81). Ĉar tiuj pli postaj okazaĵoj okazis en la Bizanca Oriento, la kroniko ne povas estinti kompletigita antaŭ la jaro 660. La unuaj kvin kronikoj (Libroj I-III) konstruatas sur pli malnovaj verkoj. Inter aliaj, Hipolito de Romo (pli precize reviziita latina traduko de lia greka kroniko, la tielnomita Liber Generationis), Isidoro de Sevilo, Hieronimo el Stridono, Hidacio (Hydatius de Aquae Flaviae) kaj Gregorio de Tours servis kiel fonto de la kroniko. Do la historiisto Roger Collins (n. en 1949) supozas, ke la kroniko estis verkita ĉirkaŭ 660 kaj estas historiografa kolekto de "mondhistorio", kiel bazo de kiu servis la kronikoj de la malfrua antikveco kaj la unuaj ses libroj de la historio de Gregorio de Tours.
Aparte gravas la kvara kaj lasta libro de la kroniko, kiu, malgraŭ multaj problemoj, estas la centra fonto por la historio de la Franka Imperio en la 7-a jarcento.
La aŭtoro interesiĝis ĉefe pri la regantoj, kies malfortojn li klare (kaj foje verŝajne troige) emfazis. Mezumo por juĝi reganton estas lia respondeco por la disvastigo de kristanismo, kiel fondinto de monaĥejoj kaj iniciatinto de la organizo de la eklezio kaj estas do esprimo de la kristanigo de la tuta vivkoncepto. La sekulara komponanto de lia regado estas same neglektita kiel lia militema pretendo je gvidado.[4] Li estas plejparte, sed ne ĝenerale, malamika al la influo de virinoj en registaraj aferoj.[5] Prefere, li simpatias kun la laikaj granduloj, gvidaj nobeloj kiuj agis kontraŭ la centra potenco de la reĝaj merovidoj. La kroniko dediĉas grandan spacon al la aristokrataro. En la kroniko oni unuafoje tuŝas la hipotezan devenon de la frankoj de la Trojanoj. La informoj ne ĉiam estas fidindaj.
La kroniko enhavas unu el la plej fruaj eŭropaj atestoj pri la arabaj konkeroj de la islama ekspansio en Eŭropo.
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Ian N. Wood: Fredegar's Fables ("la fabloj de Fredegar") En: Anton Scharer, Georg Scheibelreiter (red.): Historiographie im frühen Mittelalter ("Historiografio en la frua Mezepoko"). 1994, p. 363 kaj 959 ĉi tie.
- ↑ 247-351, 421-51 6 diĝite.
- ↑ Komparu Ian N. Wood: Fredegar's Fables. En: Anton Scharer, Georg Scheibelreiter (eld.): Historiografio en la Frua Mezepoko. 1994, paĝoj 359-366, ĉi tie paĝoj 359 kaj sekvaj; vidu precipe: Walter Goffart: The Fredegar Problem Reconsidered, en: Walter Goffart (red.): Romes Fall and after ("la falo de Romo kaj poste"), Londono 1989, paĝoj 319-354.
- ↑ Georg Scheibelreiter: Die barbarische Gesellschaft. Darmstadt 1999, p. 66.
- ↑ Komparu Ian N. Wood: Fredegar's Fables. En: Anton Scharer, Georg Scheibelreiter (eld.): Historiographie im Frühmittelalter. 1994, paĝoj 359-366, ĉi tie paĝoj 361 kaj sekvaj.