Koronalo
Lokoj de artikulacio | |
Labialo | |
Bilabialo | |
Labial-velaro | |
Labial-alveolaro | |
Labial-dentalo | |
Koronalo | |
Lango-labialo | |
Interdentalo | |
Dentalo | |
Alveolaro | |
Apeksa konsonanto | |
Laminalo | |
Postalveolaro | |
Alveolo-palatalo | |
Retroflekso | |
Dorsalo | |
Palatalo | |
Labial-palatalo | |
Velsono | |
Uvularo | |
Uvular-epiglotalo | |
Radikalo | |
Faringalo | |
Epigloto-faringalo | |
Epiglotalo | |
Glotalo | |
Ĉi tiu paĝo entenas fonetikan informon en la IFA, kiu povas ne ĝuste montriĝi per iuj retumiloj. | |
[Helpon!] | |
Koronaloj (aŭ koronalaj konsonantoj) artikulaciiĝas per la fleksebla antaŭa parto de la lango. Nur la koronalaj konsonantoj divideblas en apikalan (uzante la langan pinton), laminalan (uzante la langan klingon), kupolan (per la lango buligita), aŭ subapikalon (per la lango kurbita retroen), aldone al kelkaj malpli oftaj lango-formoj, ĉar nur la antaŭo de la lango havas tian lertecon, tian malplumpecon. Koronaloj ankaŭ havas alian dimension, sulkecan, per kio oni faras siblantojn en kombinaĵo kun la supraj lango-formoj.
Koronalaj lokoj de artikulacio inkluzivas la dentalajn konsonantojn ĉe la supraj dentoj, la alveolarajn konsonantojn ĉe la supra gingivo (la alveolara kresto), la diversajn postalveolarajn konsonantojn (kupolan palato-alveolaran, laminala alveolo-palatalan, kaj apikalan retrofleksan) tuj malantaŭ la gingive kovritaj alveoloj, kaj la verajn retrofleksajn konsonantojn kurbigitajn retroen kontraŭ la malmola palato.
(Al la suba listo mankas langolabialaj, alveolo-palatalaj kaj retrofleksaj konsonantoj)
IFA | Priskribo | Ekzemplo | |||
---|---|---|---|---|---|
Lingvo | Ortografio | IFA | Signifo | ||
z | Voĉa alveolara frikativo | Angla | zoo | /zuː/ | zoo |
s | Senvoĉa alveolara frikativo | Angla | sea | /siː/ | maro |
ð | Voĉa dentala frikativo | Angla | that | /ðæt/ | tiu, tio, ke |
θ | Senvoĉa dentala frikativo | Angla | thud | /θʌd/ | obtuza batsono |
ʒ | Voĉa postalveolara frikativo | Angla | vision | /vɪʒən/ | vidpovo, vizio |
ʃ | Senvoĉa postalveolara frikativo | Angla | she | /ʃiː/ | ŝi |
n | Alveolara nazalo | Angla | name | /neɪm/ | nomo |
d | Voĉa alveolara plozivo | Angla | day | /deɪ/ | tago |
t | Senvoĉa alveolara plozivo | Angla | tea | /tiː/ | teo |
ɹ | Alveolara alproksimanto | Angla | reef | /ɹiːf/ | rifo |
l | Laterala alveolara alproksimanto | Angla | lift | /lɪft/ | levi |
r | Alveolara trilo | Hispana | perro | /pero/ | hundo |
ɾ | Alveolara bateto | Hispana | pero | /peɾo/ | sed |