Juan Boscán
| Johano Boskano (1492-1542) | ||
|---|---|---|
 Kovrilpaĝo de Las obras de Boscán y algunas de Garcilaso de la Vega repartidas en cuatro libros, Barcelono, Carlos Amorós, 1543.
| ||
| Persona informo | ||
| Naskiĝo | 1492 en Barcelono, Hispanio | |
| Morto | 21-a de Septembro 1542 en Perpinjano, Francio | |
| Lingvoj | hispana • kataluna vd | |
| Loĝloko | Barcelono vd | |
| Ŝtataneco | Kronlando de Aragono  vd
| |
| Familio | ||
| Edz(in)o | Ana Girón de Rebolledo (en)  vd
| |
| Profesio | ||
| Okupo | poeto verkisto tradukisto vd
| |
| vd | Fonto: Vikidatumoj | |
Juan Boscán Almogávar (en kataluna Joan Boscà i Almogàver, en Esperanto Johano Boskano) (Barcelono, 1492 - Perpinjano, 21-a de septembro de 1542), estis hispana poeto kaj tradukisto de la Renesanco. Konata ĉefe ĉar li estis enkondukinta la italaneskan lirikon en la poezion en kastilia lingvo kun Garcilaso de la Vega. Same, li tradukis al la hispana la verkon Il Cortegiano (La kortegano) de Baldassare Castiglione.
Biografio
[redakti | redakti fonton]Li naskiĝis el nobela familio, ricevis humanisman edukadon kaj servis en la Kortego de la Katolikaj Gereĝoj kaj poste en tiu de la imperiestro Karlo la 1-a (Hispanio). Li estis instruisto de Fernando Álvarez de Toledo, futura Granda Duko de Alba. En la Kortego li konis alian grandan poeton kaj amikon, don Diego Hurtado de Mendoza; tiu dediĉis al li la faman Epístola a Boscán. Boskano edziĝis al klera valencia damo, nome doña Ana Girón Rebolledo. Veturis al Italio kiel hispana ambasadoro. Tie li renkontis kun Garcilaso de la Vega, kun kiu li faris grandan amikecon; certe la aprezo kiun Boskano sentis al la verko de la valencia poeto Ausiàs March rilatas al ties influo sur kelkaj el la komponoj de la toleda poeto Garcilaso.
Boskano, kiu estis kultivinta antaŭe la konceptecan kaj kortegan kantaran lirikon, enkondukis la verson dekunusilaban kaj la italdevenajn strofojn (nome soneto, okverso, ĉenaj tercetoj, ktp), same kiel poemon en blankaj dekunusilaboj kaj la temaron kaj strukturojn de la Petrarkismo en la hispana poezio. Li persvadiĝis al tio post parolado en 1526 kun sia amiko, la ambasadoro venecia kaj humanisto Andrea Navagero, en Granado, kiel li mem rakontis, kaj same konvinkis al tiu novaĵo al siaj amikoj Garcilaso de la Vega kaj Diego Hurtado de Mendoza kaj verkis manifeston de la nova stetiko italeca de la Renesanco.