Saltu al enhavo

Dinitrogena trioksido

Pending
El Vikipedio, la libera enciklopedio
Dinitrogena trioksido
Plata kemia strukturo de la Dinitrogena trioksido
Tridimensia kemia strukturo de la Dinitrogena trioksido
Johann Rudolph Glauber sintezis dinitrogenan trioksidon en 1649.
Alternativa(j) nomo(j)
  • Dunitrogena trioksido
  • Nitroza oksido
  • Trioksido de dinitrogeno
Kemia formulo
N2O3
CAS-numero-kodo 10544-73-7
ChemSpider kodo 55446
PubChem-kodo 61526
Merck Index 15,3307
Fizikaj proprecoj
Aspekto toksa, eksplodema, forte blua gaso, kun penetranta odoro, solvebla en akvo kaj etero
Molmaso 76,011 g·mol−1
Denseco 1,447g cm−3
Fandpunkto −100 °C
Bolpunkto 3,5 °C
Refrakta indico  1,5184
Solvebleco Akvo:reakcias
Mortiga dozo (LD50) 18 ppm (flare)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj R26 R34
Sekureco S1/2 S9 S26 S28 S36/37/39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero
GHS Damaĝo Piktogramo
03 – Eksplodema 04 – Produkto sub premo
05 – Koroda substanco 06 – Venena substanco
GHS Signalvorto Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj H270, H280, H310+330, H310, H314, H330
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj P220, P244, P260, P262, P264, P270, P271, P280, P284, P301+330+331, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P310, P320, P321, P361, P363, P370+376, P403, P403+233, P405, P410+403, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo
(25 °C kaj 100 kPa)

Dinitrogena trioksidodunitrogena trioksido (ĥemia formulo N2O3) estas neorganika nitrogena kemia komponaĵo de oksigeno, toksa, eksplodema, intense blukobalta gaso (sub malaltaj temperaturoj), kun penetranta odoro, solvebla en akvo kaj etero, uzata en kemiaj sintezoj kiel oksidigagento kaj nitrogenigagento. Sub media temperaturo ĝi formas ekvilibran miksaĵon kun nitrogena dioksido.

La nitrogenatomo de la dinitrogena trioksido estas trivalenta (3+) kaj oksidigas aldehidojn kaj alkoholojn al karboksilataj acidoj. Ĝi estas la sola nitrogena oksido kiu povas ekzisti sub la gasa, likva kaj solidaj formoj (sub malaltegaj temperaturoj, kompreneble)[2]. Dinitrogena trioksido estis unue sintezita en 1648 fare de la germana alkemiisto Johann Rudolf Glauber (1604-1670).

Sintezo 1

[redakti | redakti fonton]

2nitrata acido+arsena trioksido dimero2dunitrogena trioksido+arsena kvinoksido dimero+2akvo

Sintezo 2

[redakti | redakti fonton]
  • Preparado per traktado de nitrata acido sur arsena trioksido en akva medio:

4nitrata acido+arsena trioksido dimero+4akvo2dinitrogena trioksido+4arsenata acido

Sintezo 3

[redakti | redakti fonton]
  • Preparado de dinitrogena trioksido (blukolora substanco en malaltaj temperaturoj) per interagado de nitrata oksido (senkolora substanco)kaj nitrogena dioksido (brunkolora substanco):

nitrata oksido+nitrogena duoksidodunitrogena trioksido

Reakcio 1

[redakti | redakti fonton]
  • Malkomponado de dinitrogena trioksido. Ĉi reakcio estas videble konstatebla pro tio ke blukolora dunitrogena duoksido iĝas en senkoloran nitratan oksidon kaj brunkoloran nitrogenan dioksidon:[3]

dinitrogena trioksidonitrata oksido+nitrogena dioksido

Reakcio 2

[redakti | redakti fonton]
  • Hidrolizo de dinitrogena trioksido:

dinitrogena trioksido+akvo2nitrita acido

Reakcio 3

[redakti | redakti fonton]
  • Preparado de nitrozil-sulfonata acido:

dunitrogena trioksido+2sulfita acido2nitrozilsulfata acido+akvo

Reakcio 4

[redakti | redakti fonton]

dinitrogena trioksido+2natria hidroksido2natria nitrito+akvo

Reakcio 5

[redakti | redakti fonton]
  • Preparado de nitrogena triklorido:

dinitrogena trioksido+6klorida acido2nitrogena triklorido+3akvo

Reakcio 6

[redakti | redakti fonton]

2dunitrogena trioksido+2kloro4nitrozila klorido+oksigeno

Reakcio 7

[redakti | redakti fonton]

2dinitrogena trioksido+8jodo4nitrozila jodido+oksigeno

Reakcio 8

[redakti | redakti fonton]
  • Preparado de nitrozo-dietilamino:

dinitrogena trioksido+dietilaminonitrozoduetilamino+nitrita acido

Reakcio 9

[redakti | redakti fonton]

dinitrogena trioksido+3acetaldehido3acetata acido+nitrogeno

Reakcio 10

[redakti | redakti fonton]
  • Dinitrogena trioksido eksplode reakcias kun hidrazino:

2dunitrogena trioksido+hidrazino2nitrogena duoksido+nitrogeno+2akvo

Reakcio 11

[redakti | redakti fonton]
  • Preparado de nitrozo-benzeno:

6dinitrogena trioksido+2klorobenzenonitrozobenzeno+4nitrogena triklorido

Literaturo

[redakti | redakti fonton]

Referencoj

[redakti | redakti fonton]