Ŝlomo Sand
| Ŝlomo Sand | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Persona informo | |||||
| Naskiĝo | 10-an de septembro 1946 (78-jaraĝa) en Linz,  Aŭstrio
| ||||
| Lingvoj | hebrea vd | ||||
| Ŝtataneco | Francio (2022–) Israelo  vd
| ||||
| Alma mater | Universitato je Tel-Avivo - Bakalaŭro de Artoj (–1975) Lernejo por Altaj Studoj en Sciencoj Sociaj - Doktoro (–1982) Universitato de Parizo - Magistro de Artoj vd
| ||||
| Profesio | |||||
| Okupo | historiisto universitata instruisto aktivulo vd
| ||||
| Laborkampo | Historio, politika historio kaj naciismo vd
| ||||
| Doktoreca konsilisto | Madeleine Rebérioux vd | ||||
| Verkado | |||||
| Verkoj | The Invention of the Jewish People ❦ The Invention of the Land of Israel vd | ||||
| |||||
| |||||
| En TTT | Oficiala retejo vd | ||||
| vd | Fonto: Vikidatumoj | ||||
Ŝlomo Sand, Ŝlomo Zand, aŭ Shlomo Sand (en hebrea: שלמה זנד) (naskiĝinta la 10an de septembro 1946 en Linz, Aŭstrio) estas profesoro pri historio en Telaviva Universitato kaj verkinto de la kontestata libro The Invention of the Jewish People (La inventaĵo de la juda popolo, Verso Books, 2009). Liaj ĉefaj temoj de intereso estas naciismo, filmo kiel historio, kaj franca intelektulara historio.[1]
Biografio
[redakti | redakti fonton]Sand naskiĝis en Linz, Aŭstrio, al polaj judaj survivantoj de la holokaŭsto. Liaj gepatroj havis komunistajn kaj kontraŭ-imperiismajn sentojn kaj rifuzis ricevi kompensojn el Germanio pro sia sufero dum la Dua Mondmilito. Sand pasigis siajn fruajn jarojn en kampadejoj por rifuĝintoj, kaj moviĝis kun sia familio al Jafo en 1948. Li estis forpelita de mezlernejo en la aĝo de dek ses, kaj nur kompletigis sian oficialan gradiĝon post sia militservo.[2] Li poste forlasis la Union de Israela Komunista Juneco (Banki) kaj aliĝis al la pli radikala, kaj al kontraŭ-cionisma, Matzpen en 1968. Sand eliris de Matzpen en 1970 pro sia seniluziiĝo rilate al la organizo.[3][4]
Li malakceptis proponon de la israela Komunista Partio de Alberto Rakah por esti sendita fari kinostudojn en Pollando, kaj en 1975 Sand studentiĝis kun BA en Historio ĉe Telaviva Universitato. De 1975 ĝis 1985, post ricevo de stipendio, li studis kaj poste instruis en Parizo, ricevante MA en franca historio kaj FD pro sia tezo[5] pri "Georges Sorel kaj Marksismo". Ekde 1982, Sand instruis en Telaviva Universitato same kiel ĉe la Universitato de Kalifornio ĉe Berkeley kaj la École des hautes études en sciences sociales en Parizo.
La Invento de la juda popolo
[redakti | redakti fonton]La plejbone konata libro de Sand en la angla estas The Invention of the Jewish People (La Invento de la Juda Popolo), origine publikigita en la hebrea (Resling, 2008) kiel Matai ve'eiĉ humca ha'am hajehudi? (Kiam kaj kiel estis la juda popolo inventita?) kaj poste tradukita en la angla la sekvantan jaron (Verson, 2009). Recenzante la libron por Haaretz, Ofri Ilani skribis ke la laboro de Sablo estas provo "pruvi ke la juda popolo neniam ekzistis kiel "nacia-raso" kun komuna origino, sed prefere estas bunta miksaĵo de grupoj kiuj en diversaj stadioj en historio adoptis la judan religion. Li asertas per tio, ke ĉe kelkaj cionismaj ideologoj, la mita percepto de la judoj kiel malnovega popolo kondukis al vere rasisma pensado.""[6]
Kompono de la argumento de Sand estas ke homoj kiuj estis la originaj judoj vivantaj en Israelo, ne ekziliĝis sekvante la ribelo Bar Kokxba. Li sugestis ke multe de la aktuala tutmonda juda populacio estas individuoj, kaj grupoj, kiuj konvertis al judismo ĉe pli postaj periodoj. Plie, li sugestas ke la rakonto de la ekzilo estis mito reklamita fare de fruaj kristanoj por rekruti judojn al la nova kredo. Sand skribas ke "Kristanoj volis pli postajn generaciojn de Judoj por kredigi, ke ties prauloj estis ekzilitaj kiel puno el Dio."[7] Sand argumentas ke la plej multaj el la judoj ne estis ekzilitaj fare de la romianoj, kaj estis permesitaj resti en la lando. Li metas la nombron da tiuj ekzilitaj ĉe dekoj da miloj maksimume. Li plue kverelas ke plej multaj el la judoj konvertiĝis al Islamo sekve de la araba konkero, kaj estis asimilitaj inter la konkerintoj. Li finas ke la prapatroj de la Palestinanoj estis judoj.
La klarigo de Sand pri la naskiĝo de la mito de judoj kiel grupo kun komuna, etna origino estis resumita jene:" je certa scenejo ĉe la 19-a-jarcentaj intelektuloj de juda origino en Germanio, influite de la popola karaktero de la germana naciismo, ili prenis sur ili mem la taskon inventadi popolon "retrospektive", el soifo por krei modernan judan popolon. De historiisto Heinrich Graetz antaŭen, judaj historiistoj komencis desegni la historion de judismo kiel la historio de nacio kiu estis regno, iĝis vaganta popolo kaj finfine elturniĝis kaj iris reen al sia naskiĝloko."[8]
La fako de Sand por sia profesia kompetenteco estas la historio de moderna Francio kaj Eŭropo, kaj ne de antikvo,[6] kaj en respondo al israela kritikaro ke li verkis pri juda, prefere al eŭropa historio, li respondis ke, "libro tia bezonis historiiston kiu konas la normajn konceptojn de historia enketado uzita fare de akademiularo en la resto de la mondo." [6]
Publikiga historio
[redakti | redakti fonton]La libro estis en la furorlisto en Israelo dum 19 semajnoj kaj rapide iris al 3 eldonoj kiam publikigite en la franca.[7] En Francio ĝi ricevis la "Premion Aujourd'hui", la premion de ĵurnalistoj por supra faka literaturo politika aŭ historia laboro.
En oktobro 2009 ĝi estis publikigita en la angla fare de Verso.
En marto 2010 ĝi estis publikigita en la rusa fare de Eksmo.
En aprilo 2010 ĝi estis publikigita en la germana fare de Propyläen Verlag.
En 2010 hungara traduko ekaperis de Kairosz Kiadó Arkivigite je 2011-08-19 per la retarkivo Wayback Machine.
En aŭgusto 2011 ĝi estis publikigita en la pola fare de Wydawnictwo Akademickie Dialog.
En aprilo 2012, daŭrigo, nome The Invention of the Land of Israel (La Invento de la Tero de Israelo), estis publikigita en la hebrea fare de Kinneret Zmora-Bitan Dvir.[9]
En decembro 2012 ĝi estis publikigita en la greka fare de Pandora Books.
Kritikaro
[redakti | redakti fonton]La plej parto de la israela kritikistaro konsideras la libron senfundamenta, manka de serioza traktado de la fontoj, sensaciisma kaj nekohera; ekzemple, Israel Bartal, de la Beletra Fakultato de la Universitato Hebrea de Jerusalemo. Krome Sand estis akuzita el nenaivaj tialoj, kiel asertas ekzemple Jeffrey Goldberg, kies hipotezo indikas argumentojn el la Konspira teorio.
Polemiko pri ADN
[redakti | redakti fonton]En junio de 2010, artikolo de la gazeto Newsweek titole “"The DNA Of Abraham's Children" montris rezultojn de studo pri la origino genetika de la judoj. Laŭ tiu publikaĵo, la studo kontraŭas la aserton de Sand ke la judaj eŭropanoj estus, parte, posteuloj de la Ĥazaroj, nome etna grupo turka: ADN parolis kaj la respondo estis: Ne. La genetikaj analizoj ne nur implicus, ke la hipotezo estus falsa, sed ankaŭ ke la juda popolo en siaj diversaj branĉoj originiĝis en Mezoriento.[10] Artikolo de New York Times pri la menciita studo indikas ke tiu neus la sugeston fare de la historiisto Ŝlomo Sand en sia libro La invento de la juda popolo. Tamen la genetikisto Noah Rosenberg de la Universitato de Miĉigano, Ann Arbor, indikas en artikolo en la gazeto Science ke kvankam la studo ŝajne ne apogas la hipotezon pri Ĥazaroj, ankaŭ ne forigas ĝin komplete.[11]
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ CV on the Tel Aviv University website. Arkivita el la originalo je 2009-03-28. Alirita 2013-03-09 .
- ↑ History as Film Arkivigite je 2007-09-27 per la retarkivo Wayback Machine, Shiur Hofshi (Free Period) no 67, Junio 2005, Israela Instruita Unio (en hebrea)
- ↑ Matzpen retejo. Arkivita el la originalo je 2009-05-06. Alirita 2013-03-09 .
- ↑ Konversacio kun Ŝlomo Sand Arkivigite je 2009-03-15 per la retarkivo Wayback Machine, de Asaf Shor, Me'asef, 10a Decembro 2004 (hebree)
- ↑ FD Tezo: Georges Sorel et le marxisme. Rencontre et crise 1893-1902. Arkivigite je 2012-05-23 per la retarkivo Wayback Machine (Georges Sorel kaj Marksismo. Renkonto kaj krizo 1893-1902), École des hautes études en sciences sociales, Paris, France, 1982.
- ↑ 6,0 6,1 6,2 Shattering a 'national mythology' de Ofri Ilani, Haaretz, Marto 2008
- ↑ 7,0 7,1 Idea of a Jewish people invented, says historian Revizio fare de Jonathan Cook ĉe MediaMonitors. 17 Okt 2007. Konsultita la 12a Dec 2008.
- ↑ Segev, Tom, "An invention called 'the Jewish people'", Haaretz, 1a de Marto 2008. Kontrolita 13a de Decembro 2008.
- ↑ "ספרים חדשים (New Books)", 4a Aprilo 2012. Kontrolita 28a Aprilo 2012.
- ↑ http://www.newsweek.com/2010/06/03/the-dna-of-abraham-s-children.html, The DNA Of Abraham's Children, Sharon, Begley, 3 de junio de 2010, Newsweek, Konsultita la 10an de junio de 2010
- ↑ http://news.sciencemag.org/sciencenow/2010/06/tracing-the-roots-of-jewishness.html Arkivigite je 2010-06-06 per la retarkivo Wayback Machine, Tracing the roots of Jewishness, Michael, Balter, 3 de junio de 2010, Science, Konsultita la 6an de oktobro de 2010
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- L'Illusion du politique: Georges Sorel et le débat intellectuel 1900, Paris, La Découverte, 1984
- Georges Sorel en son temps, kun Jacques Julliard (eds), Paris, Seuil, 1985
- Intellectuals, Truth and Power: From the Dreyfus Affair to the Gulf War, Tel Aviv, Am Oved, 2000 (Hebree)
- Le XXe siècle à l' écran, Paris, Seuil, 2004 — ankaŭ kiel Film as History – Imagining and Screening the Twentieth Century, Tel Aviv, Am Oved & Open University Press, 2002 (Hebree)
- Cinema and Memory – A Dangerous Relationship?, kun Haim Bresheeth & Moshe Zimmerman (eds), Jerusalem, The Zalman Shazar Center for Jewish History, 2004 (Hebree)
- Historians, Time and Imagination, From the “Annales” School to the Postzionist Assassin, Tel Aviv, Am Oved, 2004 (Hebree)
- Les Mots et la terre - Les intellectuels en Israël, Paris, Fayard, 2006—Also as The Words and the Land: Israeli Intellectuals and the Nationalist Myth, trans. Ames Hodge, Cambridge, Semiotext(e)/Active Agents, 2011.
- La invento de la juda popolo, Tel Aviv, Resling, 2008 (Hebree) — ankaŭ kiel Comment le peuple juif fut inventé - De la Bible au sionisme, Paris, Fayard, 2008, kaj The Invention of the Jewish People, New York, Verso 2009.
- La invento de la tero de Israelo, Tel Aviv, Kinneret Zmora-Bitan Dvir, 2012 (Hebree). Publikita en angla traduko fare de Verso (2012).
- Comment j'ai cessé d'être juif, Paris, Flammarion, 2013 ((ISBN 978-2-0812-7836-3).
- Crépuscule de l'Histoire, Paris, Flammarion, 2015(ISBN 978-2-0813-1011-7).
- La Fin de l'intellectuel français ?, Paris, La Découverte, 2016 (ISBN 978-2-7071-8939-4).
- La mort du Khazar rouge (roman), Paris, Le Seuil, 2019 (ISBN 978-2021414011).
- Une race imaginaire - Courte histoire de la judéophobie, Paris (Seuil), 2020, 173 pages (ISBN 978-2-02-145336-2).
- Une brève histoire mondiale de la gauche, La Découverte, 2022, 307 pages (ISBN 978-2348072277).
- Deux peuples, un État ? Relire l’histoire du sionisme, Seuil, 2024 (ISBN 9782021541663).