Saltu al enhavo

3-a de decembro: Malsamoj inter versioj

El Vikipedio, la libera enciklopedio
[kontrolita revizio][kontrolita revizio]
Enhavo forigita Enhavo aldonita
→‎Eventoj: 1973-kompletigo
pokalegoj
 
(46 mezaj versioj de 12 uzantoj ne montriĝas)
Linio 9: Linio 9:
* [[915]]: [[Berengaro el Friulo]] estis kronita de papo [[Johano la 10-a]] kiel [[Sankta Romia Imperiestro]]
* [[915]]: [[Berengaro el Friulo]] estis kronita de papo [[Johano la 10-a]] kiel [[Sankta Romia Imperiestro]]
* [[1170]]: [[Ĉefepiskopo de Canterbury]] [[Thomas Becket]] revenis al [[Anglio]] post ses jaroj da [[ekzilo]] en [[Francio]]
* [[1170]]: [[Ĉefepiskopo de Canterbury]] [[Thomas Becket]] revenis al [[Anglio]] post ses jaroj da [[ekzilo]] en [[Francio]]
* [[1310]]: Nova elektita ĉeĥa reĝo [[Johano de Luksemburgo]] okupis [[Prago]]n, defendatan de soldatoj lojalaj al lia filo [[Henriko de Karintio]], kiun forigis de la [[Praga burgo]]
* [[1310]]: Nova elektita ĉeĥa reĝo [[Johano de Luksemburgo]] okupis [[Prago]]n, defendatan de soldatoj lojalaj al lia filo [[Henriko de Karintio]]
* [[1425]]: [[Pollando]]: ĉeĥaj [[husanoj]] bruligis du [[preĝejo]]jn en [[Bardo (regiono Dolnośląskie)|Bardo]] kaj prirabis [[monaĥejo]]n de [[cistercianoj]] en [[distrikto Ząbkowice]]
* [[1425]]: [[Pollando]]: ĉeĥaj [[husanoj]] bruligis du [[preĝejo]]jn en [[Bardo (regiono Dolnośląskie)|Bardo]] kaj prirabis [[monaĥejo]]n de [[cistercianoj]] en [[distrikto Ząbkowice]]
* [[1469]]: [[Lorenzo de Mediĉo]] iĝis reganto de [[Florenco]], anstataŭante sian [[patro]]n
* [[1469]]: [[Lorenzo de Mediĉo]] iĝis reganto de [[Florenco]]
* [[1634]]: [[Pirato]]j murdis loĝantojn kaj bruligis urbon Ogmok sur filipina insulo [[Lejteo]]
* [[1634]]: [[Pirato]]j murdis loĝantojn kaj bruligis urbon Ogmok sur filipina insulo [[Lejteo]]
* [[1740]]: Papo [[Benedikto la 14-a]] eldonis unuan en la historio [[encikliko]]n ''Ubi primum''
* [[1740]]: Papo [[Benedikto la 14-a]] eldonis unuan en la historio [[encikliko]]n ''Ubi primum''
Linio 22: Linio 22:
* [[1825]]: [[Tasmanio]] fariĝis memstara [[kolonio]] - pli frue estis parto de [[Novsudkimrio]]
* [[1825]]: [[Tasmanio]] fariĝis memstara [[kolonio]] - pli frue estis parto de [[Novsudkimrio]]
* [[1829]]: Oni kontraktis union inter [[Okcidenta Prusio]] kaj [[Orienta Prusio]], kiu kaŭzis unuiĝon de ambaŭ provincoj sub la nomo [[Prusio]]
* [[1829]]: Oni kontraktis union inter [[Okcidenta Prusio]] kaj [[Orienta Prusio]], kiu kaŭzis unuiĝon de ambaŭ provincoj sub la nomo [[Prusio]]
* [[1830]]: [[Kongresa Pollando]]: dum la [[Novembra ribelo]] kontraŭ la [[Rusia Imperio]] en [[Varsovio]] fondiĝis la Provizora Registaro gvidata de princo [[Adam Jerzy Czartoryski]], ĉefkomandanto estis nomumita [[Józef Chłopicki]]
* [[1830]]: [[Kongresa Pollando]]: dum la [[Novembra ribelo]] kontraŭ la [[Rusia Imperio]] en [[Varsovio]] fondiĝis Provizora Registaro gvidata de princo [[Adam Jerzy Czartoryski]], ĉefkomandanto estis nomumita [[Józef Chłopicki]]
* [[1839]]: Papo [[Gregorio la 16-a]] kondamnis [[sklaveco]]n
* [[1839]]: Papo [[Gregorio la 16-a]] kondamnis [[sklaveco]]n
* [[1868]]: En Britio ekfunkciis unua registaro de [[William Ewart Gladstone]]
* [[1868]]: En Britio ekfunkciis unua registaro de [[William Ewart Gladstone]]
Linio 30: Linio 30:
* [[1910]]: Freda Du Faur iĝis unua virino, kiu grimpis al [[Aoraki]], la plej altan pinton de [[Nov-Zelando]]
* [[1910]]: Freda Du Faur iĝis unua virino, kiu grimpis al [[Aoraki]], la plej altan pinton de [[Nov-Zelando]]
* [[1910]]: [[Parizo]]: apud enirejo al [[Granda Palaco (Parizo)|Granda Palaco]], kie okazis [[aŭtomobilo|aŭtomobila]] [[ekspozicio]], unuafoje oni uzis por lumigo [[neono|neonajn]] [[Gas-ŝargiga lampo|gas-ŝarĝigajn lampojn]]
* [[1910]]: [[Parizo]]: apud enirejo al [[Granda Palaco (Parizo)|Granda Palaco]], kie okazis [[aŭtomobilo|aŭtomobila]] [[ekspozicio]], unuafoje oni uzis por lumigo [[neono|neonajn]] [[Gas-ŝargiga lampo|gas-ŝarĝigajn lampojn]]
* [[1912]]: [[Balkanaj militoj|La unua balkana milito]]: [[Balkana Ligo]] subskribis armisticon kun [[Otomana Imperio]]; [[Grekio]] daŭre militadis
* [[1912]]: [[Balkanaj militoj|Unua balkana milito]]: [[Balkana Ligo]] subskribis armisticon kun [[Otomana Imperio]]; [[Grekio]] daŭre militadis
* [[Unua Mondmilito]]
* [[Unua Mondmilito]]
** [[1916]]: Venko de germana-bulgara armeo super la rumana en tritaga batalo de [[Argeș (rivero)|Argeș]], proksime al [[Bukareŝto]]
** [[1916]]: Venko de germana-bulgara armeo super la rumana en tritaga batalo de [[Argeș (rivero)|Argeș]], proksime al [[Bukareŝto]]
** [[1917]]: En [[Bresto (Belorusio)|Litova Bresto]] komenciĝis interparoloj pri [[armistico]] kun partopreno de [[Sovetunio|Soveta Rusio]] kaj la [[Centraj Potencoj]] (Germanio, Aŭstrio-Hungario), kiuj alkondukis al la [[Traktato de Brest-Litovsk]]
** [[1917]]: En [[Bresto (Belorusio)|Litova Bresto]] komenciĝis interparoloj pri [[armistico]] kun partopreno de [[Sovetunio|Soveta Rusio]] kaj la [[Centraj Potencoj]] (Germanio, Aŭstrio-Hungario), kiuj kondukis al la [[Traktato de Brest-Litovsk]]
* [[Postmilito]] ([[1918]])
* [[Postmilito]] ([[1918]])
** [[Pogromo]] en la juda [[geto]] en [[Holešov]], dum kiu Heřman Grünbaum kaj Hugo Gretzer estis pafmortigitaj de [[Ĉeĥoslovaka armeo|ĉeĥoslovakaj armesoldatoj]], hazarde iliaj iamaj kunbatalantoj, kiuj nur lastatempe revenis de la milita batalado
** [[Pogromo]] en la juda [[geto]] en [[Holešov]], dum kiu Heřman Grünbaum kaj Hugo Gretzer estis pafmortigitaj de [[Ĉeĥoslovaka armeo|ĉeĥoslovakaj armesoldatoj]], hazarde iliaj iamaj kunbatalantoj, kiuj nur lastatempe revenis de la milita batalado
** Post la milito [[Kongreso]] de aliancanoj en [[Londono]] finiĝis - oni decidis, ke [[Germanio]] pagos militajn [[reparacio]]jn
** Post la milito [[Kongreso]] de aliancanoj en [[Londono]] finiĝis - oni decidis, ke [[Germanio]] pagos militajn [[reparacio]]jn
** En [[Poznań]] komenciĝis - pro [[Novembra Revolucio (Germanio)|revolucia malordo]] en la [[dispartigoj de Pollando|prusa aneksaĵo]] - tritaga kunsido de Pola Regiona [[Sejmo (Pollando)|Sejmo]], kiu voĉdonis fondon de Supera Popola Konsilio kiel unusola kaj laŭleĝa estra regopovo de [[Asocio de Poloj en Germanio|poloj en Germanio]]
** En [[Poznań]] komenciĝis tritaga kunsido de Pola Regiona [[Sejmo (Pollando)|Sejmo]], kiu voĉdonis fondon de Supera Popola Konsilio kiel unusola kaj laŭleĝa estra regopovo de [[Asocio de Poloj en Germanio|poloj en Germanio]]
** Konsilio kaj Registaro de [[Belorusa Popola Respubliko]] forlasis [[Minsko]]n
** Konsilio kaj Registaro de [[Belorusa Popola Respubliko]] forlasis [[Minsko]]n
** Franca [[subkolonelo]] Fernand Vix prezentis peton al hungara ĉefministro [[Mihály Károlyi]] pri rapida liberigo de la teritorio, kiu transiris al [[Ĉeĥoslovakio]]
** Franca [[subkolonelo]] Fernand Vix prezentis peton al hungara ĉefministro [[Mihály Károlyi]] pri rapida liberigo de la teritorio, kiu transiris al [[Ĉeĥoslovakio]]
Linio 47: Linio 47:
* [[1941]]: [[Ĉina Radio Internacia]] fondiĝis
* [[1941]]: [[Ĉina Radio Internacia]] fondiĝis
* [[Dua Mondmilito]]
* [[Dua Mondmilito]]
** [[1939]]: [[Germana okupado de Pollando]]: de [[Lublin]] al [[koncentrejo]] [[Oranienburg|Sachsenhausen]] foriris transporto kun 13 polaj [[kleriko]]j kune kun du [[episkopo]]j; [[germanoj]] [[ekziligo|ekziligis]] ĉirkaŭ 4000 [[judoj]]n de [[Nasielsk]]; de [[Francio]] fornavigis unua transporto de polaj [[piloto]]j, kiuj partoprenos la [[Batalo de Anglio|batalon de Anglio]]; brita [[bombaviadilo]] unuan fojon aeratakis teritorion de Germanio faligante bombon sur la insulon [[Helgoland]]; spure de la [[pola ekzila registaro]] ankaŭ prezidento [[Władysław Raczkiewicz]] translokiĝas de [[Parizo]] al [[Angers]], ricevante por rezidejo la [[kastelo]]n Pignerolles
** [[1939]]: [[Germana okupado de Pollando]]: de [[Lublin]] al [[koncentrejo]] [[Oranienburg|Sachsenhausen]] foriris transporto kun 13 polaj [[kleriko]]j (i.a. du [[episkopo]]j); [[germanoj]] [[ekziligo|ekziligis]] ĉirkaŭ 4000 [[judoj]]n de [[Nasielsk]]; de [[Francio]] fornavigis unua transporto de polaj [[piloto]]j, kiuj partoprenos la [[Batalo de Anglio|batalon de Anglio]]; brita [[bombaviadilo]] unuan fojon aeratakis teritorion de Germanio faligante bombon sur la insulon [[Helgoland]]; post la [[pola ekzila registaro]] ankaŭ prezidento [[Władysław Raczkiewicz]] translokiĝas de [[Parizo]] al [[Angers]], ricevante por rezidejo la [[kastelo]]n Pignerolles
** [[1940]]: [[Gestapo]] en [[Inowrocław]] permesis nur germanlingvajn [[prediko]]jn en la distrikto; [[Britio]] kaj la [[pola ekzila registaro]] subskribis protokolon pri luo al Pollando de britaj [[ŝipo]]j; ĉefministro de Pola Respubliko en [[Ekzilo]] generalo [[Władysław Sikorski]] nomumis Cyryl Ratajski Landa Delegito de Registaro sur teritorio de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] - poste por la tuta Lando, Ratajski kreis civilan subteran [[administracio]]n
** [[1940]]: [[Gestapo]] en [[Inowrocław]] permesis nur germanlingvajn [[prediko]]jn en la distrikto; [[Britio]] kaj la [[pola ekzila registaro]] subskribis protokolon pri luo al Pollando de britaj [[ŝipo]]j; ĉefministro de Pola Respubliko en [[Ekzilo]] generalo [[Władysław Sikorski]] nomumis Cyryl Ratajski Landa Delegito de Registaro sur teritorio de [[Ĉefgubernio|Ĝenerala Gubernio]] - poste por la tuta Lando, Ratajski kreis civilan subteran [[administracio]]n
** [[1941]]: Post [[soveta invado en Pollandon]] kaj [[anekso]] de [[Orientaj Limregionoj]] [[Josif Stalin]] dum renkonto kun polaj generaloj [[Władysław Sikorski]] kaj [[Władysław Anders]] deklaris moke ke en sovetaj [[gulago]]j ne plu estas polaj [[oficiro]]j, ke ili ŝajne fuĝis al [[Manĉurio]], mensogante pri la [[masakro de Katin]]; [[Władysław Sikorski|Sikorski]] atingis interkonsenton pri altigo de la nombro de polaj soldatoj en [[Pola Armeo en Sovetunio]] ĝis 96 mil personoj, pri kresko de [[divizio]]j ĝis 6, krom tio Stalin konsentis por ke 25 mil polaj soldatoj forlasu [[Sovetunio]]n direkte al [[Irano]] escepte de [[piloto]]j kaj [[maristo]]j, kiuj irus al [[Britio]]; estro de soveta [[NKVD]] statistike raportis pri 130 242 polaj [[militkaptito]]j
** [[1941]]: [[Władysław Sikorski|Sikorski]] atingis interkonsenton pri altigo de la nombro de polaj soldatoj en [[Pola Armeo en Sovetunio]] ĝis 96 mil personoj, pri kresko de [[divizio]]j ĝis 6, krom tio Stalin konsentis por ke 25 mil polaj soldatoj forlasu [[Sovetunio]]n direkte al [[Irano]] escepte de [[piloto]]j kaj [[maristo]]j, kiuj irus al [[Britio]]
** [[1942]]: [[Militkrimo]]j: [[Gestapo]] [[ekzekuto|ekzekutis]] en malliberejo de [[Katowice]] 12 [[poloj]]n kaj en la urbo [[pendumo|pendumis]] 10; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Ruĝa Armeo]] konfirmis planon ekataki apud meza [[Don (rivero)|Don]] por frakasi italan 8-an Armeon, rumanan 3-an Armeon kaj germanan grupiĝon; unua numero de la gazeto "Vostanik" de la [[Ligo de Komunistoj de Jugoslavio]] por la teritorio de [[Nord-Makedonio]] sub la itala okupado estas publikigita en Tetovo - ĝi aperadis ĝis februaro 1943
** [[1942]]: [[Militkrimo]]j: [[Gestapo]] [[ekzekuto|ekzekutis]] en malliberejo de [[Katowice]] 12 [[poloj]]n kaj en la urbo [[pendumo|pendumis]] 10; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: [[Ruĝa Armeo]] konfirmis planon ekataki apud meza [[Don (rivero)|Don]] por frakasi italan 8-an Armeon, rumanan 3-an Armeon kaj germanan grupiĝon; unua numero de la gazeto "Vostanik" de la [[Ligo de Komunistoj de Jugoslavio]] por la teritorio de [[Nord-Makedonio]] sub la itala okupado estas publikigita en Tetovo - ĝi aperadis ĝis februaro 1943
** [[1943]]: [[Militkrimo]]j: [[Ordnungspolizei|germana polico]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Varsovio]] ĉe str. Puławska 112 polojn, enprizonigitojn de [[Pawiak]], en tio profesoron [[Stefan Bryła]] kaj 100 laboristojn de Urba Komunikada Entrepreno; en [[Łomża]] germanoj pafkzekutis 12 personojn pro preparado de forkuro de [[malliberejo]], kaj en ĉirkaŭaĵo de [[Końskie]] kaj [[Opoczno]] 12 personojn, en [[Wieliczka]] 10 enprizonigitojn de [[Krakovo]], en Gościniec 10 personojn kaj en Niedary 7 judojn; [[Eksterordinara Ekstermiga Agado]]: [[Gestapo]] [[murdo|murdis]] en Varsovio pro sekreta instruado profesoron [[Stefan Bryła]], kune kun lia familio; en Varsovio estis arestita de [[Gestapo]] [[pastro]] Leon Więckiewicz, akuzita pri [[preĝo]] super pafmortigataj [[poloj]] kaj helpo al [[judoj]] - pro senfortiĝo mortis en [[Gross-Rosen]]
** [[1943]]: [[Militkrimo]]j: [[Ordnungspolizei|germana polico]] [[pafekzekutado|pafekzekutis]] en [[Varsovio]] 112 polojn, enprizonigitojn de [[Pawiak]]; en [[Łomża]] germanoj pafkzekutis 12 personojn pro preparado de forkuro de [[malliberejo]], kaj en ĉirkaŭaĵo de [[Końskie]] kaj [[Opoczno]] 12 personojn, en [[Wieliczka]] 10 enprizonigitojn de [[Krakovo]], en Gościniec 10 personojn kaj en Niedary 7 judojn; [[Eksterordinara Ekstermiga Agado]]: [[Gestapo]] [[murdo|murdis]] en Varsovio pro sekreta instruado profesoron [[Stefan Bryła]], kune kun lia familio; en Varsovio estis arestita de [[Gestapo]] [[pastro]] Leon Więckiewicz, akuzita pri [[preĝo]] super pafmortigataj [[poloj]] kaj helpo al [[judoj]] - pro senfortiĝo mortis en [[Gross-Rosen]]
** [[1944]]: [[Militkrimo]]j: germana polico pafmortigis en Mnichów 16 membrojn de la pola [[Pola Partizana Ŝtato|rezista movado]], kaj en Graby 5 personojn; [[Pola Rezistomovado]]: 11-membra taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] de "Ranger" estis frakasita de germanoj; la alia de "Wicher" (Vento) sukcese atakis patrolon de Ostlegion (volontula [[kunlaborismo|kunlaborisma]] Orienta Legio de sovetiaj, sed nerusaj soldatoj) kun gravaj perdoj; [[SS (organizo)|SS]] translokigis 15 [[gravedeco|gravedajn]] kaj malsanajn polinojn de [[koncentrejo]] en [[Buchenwald]] al [[koncentrejo Ravensbrück]]; en [[Tria Regno]] restis ĉirkaŭ 70 mil polaj [[militkaptito]]j, en tio 16 866 soldatoj de la [[ribelo de Varsovio]]; [[Gestapo]] sendis al koncentrejo 10 polinojn laborantaj en monto [[Harco]], soldatinojn de [[Pola Enlanda Armeo]], pro rifuzo akcepti statuson de trudlaboristo; [[Balkana kampanjo]]: post fino de la germana okupado de Grekio sekvis [[Greka Enlanda Milito]] inter [[monarkio]] kaj [[komunismo|komunistoj]]: [[masakro]] de ne malpli ol 15 maldekstrulaj manifestaciantoj en la [[Dekemvriana|batalo pri Ateno]] kaŭzis eksplodon de 35-tagaj [[batalo]]j en la urbo inter antaŭe aktiva maldekstra [[Grekpopola Liberiga Armeo]] kaj la brit-apogitaj fortoj de la nova registaro - pereis ĝis dekkelkaj mil personoj; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: en [[Hungario]] trupoj de 4-a Ukraina Fronto liberigis [[Satoraljaujhely]], de la 2-a - [[Miskolc]], kaj de la 3-a - [[Dunaföldvár]], [[Tamási]] kaj [[Szentlőrinc]]; 4-a aviada atako de [[B-29]] al [[Tokio]]
** [[1944]]: [[Militkrimo]]j: germana polico pafmortigis en Mnichów 16 membrojn de la pola [[Pola Partizana Ŝtato|rezista movado]], kaj en Graby 5 personojn; [[Pola Rezistomovado]]: 11-membra taĉmento de [[Pola Enlanda Armeo]] de "Ranger" estis frakasita de germanoj; la alia de "Wicher" (Vento) sukcese atakis patrolon de Ostlegion (volontula [[kunlaborismo|kunlaborisma]] Orienta Legio de sovetiaj, sed nerusaj soldatoj) kun gravaj perdoj; [[SS (organizo)|SS]] translokigis 15 [[gravedeco|gravedajn]] kaj malsanajn polinojn de [[koncentrejo]] en [[Buchenwald]] al [[koncentrejo Ravensbrück]]; [[Gestapo]] sendis al koncentrejo 10 polinojn laborantaj en monto [[Harco]], soldatinojn de [[Pola Enlanda Armeo]], pro rifuzo akcepti statuson de trudlaboristo; [[Balkana kampanjo]]: post fino de la germana okupado de Grekio sekvis [[Greka Enlanda Milito]] inter [[monarkio]] kaj [[komunismo|komunistoj]]: [[masakro]] de ne malpli ol 15 maldekstrulaj manifestaciantoj en la [[Dekemvriana|batalo pri Ateno]] kaŭzis eksplodon de 35-tagaj [[batalo]]j en la urbo inter antaŭe aktiva maldekstra [[Grekpopola Liberiga Armeo]] kaj la brit-apogitaj fortoj de la nova registaro; [[Orienta Fronto (Dua mondmilito)|Orienta Fronto]]: en [[Hungario]] trupoj de 4-a Ukraina Fronto liberigis [[Satoraljaujhely]], de la 2-a - [[Miskolc]], kaj de la 3-a - [[Dunaföldvár]], [[Tamási]] kaj [[Szentlőrinc]]; 4-a aviada atako de [[B-29]] al [[Tokio]]
* [[1947]]: Dua [[soveta okupado de Pollando]]: en [[Varsovio]] komenciĝis [[proceso parodia|montra proceso]] kontraŭ Tria Estraro de [[Libero kaj Sendependo]] kaj aktivuloj de la Interkonsenta Komitato de Organizaĵo de [[Pola Partizana Ŝtato|Subtera Pollando]]
* [[1947]]: En [[Varsovio]] komenciĝis [[proceso parodia|montra proceso]] kontraŭ Tria Estraro de [[Libero kaj Sendependo]] kaj aktivuloj de la Interkonsenta Komitato de Organizaĵo de [[Pola Partizana Ŝtato|Subtera Pollando]]
* [[1950]]: Unua postmilita [[popolnombrado]] en [[Jalta konferenco|postjalta]] Pollando evidentigis 25 milionojn de [[poloj]] kun 61% de [[Vilaĝo|vilaĝanoj]]. Por komparo la [[censo]] en la [[Dua Pola Respubliko]] en 1931 donis la nombron de 32 mln de personoj. Oni tamen ne povas konkludi la militperdojn rilate al homoj, ĉar [[Orientaj Limregionoj|duono de la lando]] estis rabita de [[Sovetunio]], okazis [[deporto]]j kaj [[migrado]].
* [[1950]]: Unua postmilita [[popolnombrado]] en Pollando evidentigis 25 milionojn de [[poloj]]
* [[1951]]: En [[Turkio]] estis enkondukita [[mortpuno]] pro [[komunismo|komunisma]] agado.
* [[1951]]: En [[Turkio]] estis enkondukita [[mortpuno]] pro [[komunismo|komunisma]] agado
* [[1956]]: Francaj kaj britaj [[trupo (armeo)|trupoj]] retiriĝis de [[Egiptio]]
* [[1956]]: Francaj kaj britaj [[trupo (armeo)|trupoj]] retiriĝis de [[Egiptio]]
* [[1959]]: [[Flago de Singapuro]] kaj [[Flago de Ebur-Bordo]] oficialiĝis
* [[1959]]: [[Flago de Singapuro]] kaj [[Flago de Ebur-Bordo]] oficialiĝis
* [[1960]]: En Teatro Thalia en [[Hamburgo]] okazis premiero de la [[dramo]] ''[[Sankta Johana (dramo)|Sankta Johana]]''
* [[1960]]: En Teatro Thalia en [[Hamburgo]] okazis premiero de la [[dramo]] ''[[Sankta Johana (dramo)|Sankta Johana]]''
* [[1961]]: Nesukcesa bomba [[atenco]] en [[Sosnowiec]] kontraŭ komunista ŝtatestro de Pollando [[Władysław Gomułka]] — la atencinto elektrikisto Stanisław Jaros estis mortkondamnita dum kaŝa proceso kaj pendumita
* [[1961]]: Nesukcesa bomba [[atenco]] en [[Sosnowiec]] kontraŭ ŝtatestro de Pollando [[Władysław Gomułka]] — la atencinto elektrikisto Stanisław Jaros estis mortkondamnita dum kaŝa proceso kaj pendumita
* [[1965]]: Brita rokgrupo [[The Beatles]] eldonis albumon ''[[Rubber Soul]]''
* [[1965]]: Brita rokgrupo [[The Beatles]] eldonis albumon ''[[Rubber Soul]]''
* [[1966]]: Solena reentombigo de la restaĵoj de [[Nekonata Soldato]] en konstruata [[Tombo de Nekonata Soldato en Moskvo]] apud [[Moskva Kremlo]]
* [[1966]]: Solena reentombigo de la restaĵoj de [[Nekonata Soldato]] en konstruata [[Tombo de Nekonata Soldato en Moskvo]] apud [[Moskva Kremlo]]
Linio 71: Linio 71:
* [[1980]]: Prezidento de Usono [[Jimmy Carter]] en [[depeŝo]] al gvidanto de Sovetunio [[Leonid Breĵnev]] postulis por ke Pollando mem solvu siajn malfacilaĵojn kaj avertis antaŭ postsekvoj de fortuzo flanke de Sovetunio
* [[1980]]: Prezidento de Usono [[Jimmy Carter]] en [[depeŝo]] al gvidanto de Sovetunio [[Leonid Breĵnev]] postulis por ke Pollando mem solvu siajn malfacilaĵojn kaj avertis antaŭ postsekvoj de fortuzo flanke de Sovetunio
* [[1984]]: [[Madhja-Pradeŝo]]: [[Bhopala tragedio|kemia katastrofo]] pro liko de [[metila izocianato]] en fabriko Union Carbide de [[pesticido]]j en [[Bhopal]] mortigis pli ol 3800 homojn, kun 358 000 vunditoj - unu el la plej teruraj [[industrio|industriaj]] katastrofoj en la historio
* [[1984]]: [[Madhja-Pradeŝo]]: [[Bhopala tragedio|kemia katastrofo]] pro liko de [[metila izocianato]] en fabriko Union Carbide de [[pesticido]]j en [[Bhopal]] mortigis pli ol 3800 homojn, kun 358 000 vunditoj - unu el la plej teruraj [[industrio|industriaj]] katastrofoj en la historio
* [[1984]]: [[Pollando]]: [[lernanto]]j de profesiaj lernejoj en [[Włoszczowa]] komencis okupacian [[striko]]n, daŭrintan 2 semajnojn, defende de [[kruco]]j, kiuj estis forigitaj de [[klasĉambro]]j
* Komunistaj [[reprezalio]]j:
* [[1985]]: En [[Krakovo]] estis brutale batita, ligita kun [[Solidareco (Pollando)|''Solidareco'']], pastro [[Tadeusz Isakowicz-Zaleski]]
** [[1984]]: [[Pollando]]: [[lernanto]]j de profesiaj lernejoj en [[Włoszczowa]] komencis okupacian [[striko]]n, daŭrintan 2 semajnojn, defende de [[kruco]]j, kiuj estis forigitaj de [[klasĉambro]]j
** [[1985]]: En [[Krakovo]] estis brutale batita, ligita kun [[Solidareco (Pollando)|''Solidareco'']], pastro [[Tadeusz Isakowicz-Zaleski]]
* [[1986]]: [[Usona prezidanto]] [[Ronald Reagan]] malkaŝis unuan [[buĝeto]]n - [[biliono]] da [[usona dolaro|usonaj dolaroj]]
* [[1986]]: [[Usona prezidanto]] [[Ronald Reagan]] malkaŝis unuan [[buĝeto]]n - [[biliono]] da [[usona dolaro|usonaj dolaroj]]
* [[1991]]: Malfermo de [[Litovio|Litova]] [[Ambasado]] en [[Germanio]]
* [[1991]]: Malfermo de [[Litovio|Litova]] [[Ambasado]] en [[Germanio]]
Linio 92: Linio 91:
* [[2013]]: [[Eŭromajdano]]: dum voĉdonado en [[Verĥovna Rada]] [[opozicio (politiko)|opozicio]] ne sukcesigis [[mocio de demisio|mocion de demisio]] kontraŭ la registaro
* [[2013]]: [[Eŭromajdano]]: dum voĉdonado en [[Verĥovna Rada]] [[opozicio (politiko)|opozicio]] ne sukcesigis [[mocio de demisio|mocion de demisio]] kontraŭ la registaro
* [[2014]]: Pollando: [[Muzeo]] de [[Fajro]] fondiĝis en [[Żory]]
* [[2014]]: Pollando: [[Muzeo]] de [[Fajro]] fondiĝis en [[Żory]]
* [[2016]]: En Mond-[[Pokalo (konkurso)|Pokalo]] pri [[teamo|teama]] [[skisaltado]] en [[Klingenthal]] (Germanio) la unuan fojon decide venkis [[nacia teamo]] de [[poloj]] kune kun [[Kamil Stoch]]
* [[2016]]: En Mondpokalo pri teama [[skisaltado]] en [[Klingenthal]] (Germanio) la unuan fojon decide venkis [[nacia teamo]] de [[poloj]] (i.a. [[Kamil Stoch]])
* [[2019]]: En [[Varsovio]] [[Instituto pri Nacia Memoro]] enmanigis al familioj notojn kun identigo de 16 viktimoj de [[komunista krimo|komunistaj krimoj]]
* [[2019]]: En [[Varsovio]] [[Instituto pri Nacia Memoro]] enmanigis al familioj notojn kun identigo de 16 viktimoj de [[komunista krimo|komunistaj krimoj]]
* [[2021]]: [[Gazetara komuniko|Gazetara Centro]] establiĝis apud [[Sokółka]] ĉe la pola-belorusa [[ŝtatlimo]], laŭ kiu troviĝas 183 [[vilaĝo]]j kaj urbetoj, por raporti pri la hibridaj atakoj de [[migrado|migrantoj]], organizataj de la komunista reĝimo de diktatoro [[Aljaksandar Lukaŝenka]] - samtempe alvenis [[kompanio]] de soldatoj-[[inĝeniero]]j el [[Britio]] kaj subtaĉmento el [[Estonio]] por protekti la landlimon de [[Eŭropa Unio]] kaj [[NATO]]. Tagon pli frue ekvalidis laŭvicaj sankcioj de [[EU]], kaj de [[Usono]], [[Kanado]] kaj [[Britio]] kontraŭ [[Belorusio]], kie pli ol 900 personoj estas [[politika malliberulo|politikaj malliberuloj]]
* [[2021]]: [[Gazetara komuniko|Gazetara Centro]] establiĝis apud [[Sokółka]] ĉe la pola-belorusa [[ŝtatlimo]] por raporti pri la hibridaj atakoj organizataj de la reĝimo de [[Aljaksandar Lukaŝenka]] - samtempe alvenis [[kompanio]] de soldatoj-[[inĝeniero]]j el [[Britio]] kaj subtaĉmento el [[Estonio]] por protekti la landlimon de [[Eŭropa Unio]] kaj [[NATO]]. Tagon pli frue ekvalidis sankcioj de [[EU]], [[Usono]], [[Kanado]] kaj [[Britio]] kontraŭ [[Belorusio]]
* [[2022]]: [[Invado de Rusio en Ukrainion (2022)|Invado de Rusio en Ukrainion]]:
** laŭ Ĝenerala [[Stabo]] de [[Militfortoj]] de Ukrainio pasinttage rusoj perdis ĉ. 510 soldatojn; akceptita pasinttage prezlimo por rusa [[nafto]] sur la nivelo de 60 dolaroj kontraŭ [[barelo]] devus esti malaltigita ĝis 30 dolarojn por pli rapide detrui la ekonomion de Rusio — konstatis ĉefo de la kabineto de prezidento [[Volodimir Zelenskij]]; ukrainaj soldatoj de landlimgardantoj paffaligis apud [[Baĥmut]] rusan [[bombaviadilo]]n Su-34; ukraina juĝejo kondamnis [[kunlaborismo|kunlaboriston]] al 15 jaroj da mallibero (el ĉ. 700 por[[Moskva Kremlo|kremlaj]] kunlaboristoj 53 jam aŭdis verdiktojn)
** ukraina ambasadoro ĉe [[Vatikano]] diris, ke lia domo estis profanita; [[Kanado]] disvastigis [[sankcio]]jn kontraŭ [[Irano]] pro senpilotaj aviadiloj; [[litovoj]] riparis du [[haŭbizo]]kanonojn kaj redonis ilin al Ukrainio kun kroma [[municio]] — ĉeĥa firmao modernigas 90 [[tanko]]jn [[T-72]] por Ukrainio; [[Usona Sekretario de Defendo]] akuzas [[Rusio]]n pri intencita brutaleco kontraŭ civiluloj


== Naskiĝoj ==
== Naskiĝoj ==
* [[1368]]: [[Karlo la 6-a (Francio)|Karlo la 6-a]], reĝo de Francio el dinastio [[Kapetidoj]] (m. [[1422]])
* [[1368]]: [[Karlo la 6-a (Francio)|Karlo la 6-a]], reĝo de Francio (m. [[1422]])
* [[1483]]: [[Nikolaus von Amsdorf]], germana teologo kaj reformisto (m. [[1565]])
* [[1483]]: [[Nikolaus von Amsdorf]], germana teologo kaj reformisto (m. [[1565]])
* [[1560]]: [[Janus Gruterus]], flandra filologo, [[humanismo|humanisto]], bibliotekisto, antikvaĵisto, poeto (m. [[1627]])
* [[1560]]: [[Janus Gruterus]], flandra filologo, [[humanismo|humanisto]], bibliotekisto, antikvaĵisto, poeto (m. [[1627]])
* [[1621]]: [[Bohuslav Balbín]], ĉeĥa historiisto, jezuito, verkanta latine (m. [[1688]])
* [[1621]]: [[Bohuslav Balbín]], ĉeĥa historiisto, jezuito (m. [[1688]])
* [[1684]]: [[Ludvig Holberg]], dana verkisto norvegdevena, kreinto de [[literatura lingvo]], fondinto de la [[dana]] kaj [[norveglingva literaturo]] (m. [[1754]])
* [[1684]]: [[Ludvig Holberg]], dana verkisto, kreinto de [[literatura lingvo]], fondinto de la [[dana]] kaj [[norveglingva literaturo]] (m. [[1754]])
* [[1722]]: [[Hrihorij Skovoroda]], ukraina filozofo kozakdevena, poeto, komponisto kaj pedagogo, studinta en [[Kijiva Mohila Akademio]], esperantigata de pluraj tradukistoj (m. [[1794]])
* [[1722]]: [[Hrihorij Skovoroda]], ukraina filozofo, poeto, komponisto kaj pedagogo (m. [[1794]])
*[[1725]]: [[Johann Martin Mieding]], germana ĉarpentisto
* [[1729]]: [[Antonio Soler]], hispana komponisto kaj klavicenisto (m. [[1783]])
* [[1729]]: [[Antonio Soler]], hispana komponisto kaj klavicenisto (m. [[1783]])
* [[1750]]: [[Johann Martin Miller]], germana verkisto kaj teologo (m. [[1814]])
* [[1753]]: [[Samuel Crompton]], angla [[tekstilindustrio|tekstilindustriisto]], inventinto de [[ŝpinilmulo]], pioniro de [[ŝpinado|ŝpinindustrio]] (m. [[1827]])
* [[1753]]: [[Samuel Crompton]], angla [[tekstilindustrio|tekstilindustriisto]], inventinto de [[ŝpinilmulo]], pioniro de [[ŝpinado|ŝpinindustrio]] (m. [[1827]])
* [[1764]]: [[Friedrich Wilhelm Facius]], germana gliptikisto kaj medalisto (m. [[1843]])
* [[1777]]: [[Juliette Récamier]], franca gvidantino de [[literatura salono]] (m. [[1849]])
* [[1777]]: [[Juliette Récamier]], franca gvidantino de [[literatura salono]] (m. [[1849]])
* [[1781]]: [[Franc Ksaver Lušin]], aŭstra episkopo slovendevena (m. [[1854]])
* [[1781]]: [[Franc Ksaver Lušin]], aŭstra episkopo (m. [[1854]])
* [[1797]]: [[Andrew Smith (zoologo)|Andrew Smith]], skota [[etnologio|etnologo]], zoologo kaj kuracisto, esploristo de [[Sudafriko]] (m. [[1872]])
* [[1797]]: [[Andrew Smith (zoologo)|Andrew Smith]], skota [[etnologio|etnologo]], zoologo kaj kuracisto, esploristo de [[Sudafriko]] (m. [[1872]])
* [[1800]]: [[France Prešeren]], slovena poeto, aŭtoro de la [[Zdravljica|nacia himno]], enestanta en esperantlingva ''[[El Parnaso de Popoloj]]'' (m. [[1849]])
* [[1800]]: [[France Prešeren]], slovena poeto, aŭtoro de la [[Zdravljica|nacia himno]], enestanta en ''[[El Parnaso de Popoloj]]'' (m. [[1849]])
* [[1812]]: [[József Lugossy]], hungara lingvisto, instruisto de [[sanskrito]], [[orientalisto]] (m. [[1884]])
* [[1812]]: [[József Lugossy]], hungara lingvisto, instruisto de [[sanskrito]], [[orientalisto]] (m. [[1884]])
* [[1820]]: [[Kelemen Mikes (politikisto)|Kelemen Mikes]], hungara politikisto, soldato (m. [[1849]])
* [[1820]]: [[Kelemen Mikes (politikisto)|Kelemen Mikes]], hungara politikisto, soldato (m. [[1849]])
* [[1827]]: [[Fritz Werner]], germana pentristo kaj kuprogravuristo (m. [[1908]])
* [[1827]]: [[Fritz Werner]], germana pentristo kaj kuprogravuristo (m. [[1908]])
* [[1828]]: [[Sándor Veress (inĝeniero)|Sándor Veress]], hungara inĝeniero, patro de [[Endre Veress]] (m. [[1884]])
* [[1828]]: [[Sándor Veress (inĝeniero)|Sándor Veress]], hungara inĝeniero (m. [[1884]])
* [[1829]]: [[Gyula Greguss]], hungara sciencisto, tradukisto, instruisto, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] kaj [[Societo Kisfaludy]], frato de [[Ágost Greguss]], filo de [[Mihály Greguss]] (m. [[1869]])
* [[1829]]: [[Gyula Greguss]], hungara sciencisto, tradukisto, instruisto (m. [[1869]])
* [[1833]]: [[Carlos Juan Finlay]], kuba kuracisto, pioniro pri esplorado de [[flava febro]] (m. [[1915]])
* [[1833]]: [[Carlos Juan Finlay]], kuba kuracisto, pioniro pri esplorado de [[flava febro]] (m. [[1915]])
*[[1842]]: [[Matthias Paul Kramer]], germana pedagogo kaj biologo
* [[1850]]: [[Franz Myrbach-Rheinfelden]], aŭstra financfakulo kaj profesoro universitata (m. [[1919]])
* [[1850]]: [[Franz Myrbach-Rheinfelden]], aŭstra financfakulo kaj profesoro universitata (m. [[1919]])
* [[1857]]: [[Joseph Conrad]], pola-brita [[maristo]] kaj aŭtoro de [[romano]]j verkanta en la [[angla lingvo]] kiel ''[[Lord Jim]]'' kaj filmigita [[Apocalypse Now|''Apokalipso nun'']] (m. [[1924]])
* [[1857]]: [[Joseph Conrad]], pola-brita [[maristo]] kaj verkisto (m. [[1924]])
* [[1862]]: [[Gyula Zolnai]], hungara lingvisto kaj tradukisto de la [[finna lingvo]], profesoro (m. [[1949]])
* [[1862]]: [[Gyula Zolnai]], hungara lingvisto kaj tradukisto, profesoro (m. [[1949]])
* [[1864]]: [[Herman Heijermans]], nederlandlingva verkisto juddevena (m. [[1924]])
* [[1864]]: [[Herman Heijermans]], nederlanda verkisto (m. [[1924]])
* [[1867]]: [[Fran Milčinski]], slovena advokato, juristo, verkisto kaj dramaturgo, esperantigata (m. [[1932]])
* [[1867]]: [[Fran Milčinski]], slovena advokato, juristo, verkisto kaj dramaturgo (m. [[1932]])
* [[1867]]: [[Jakab Singer]], hungara-juda verkisto, [[rabeno]], poligloto, orientalisto (m. [[1939]])
* [[1867]]: [[Jakab Singer]], hungara-juda verkisto, [[rabeno]], poligloto, orientalisto (m. [[1939]])
* [[1879]]: [[Lajos Kreybig]], hungara agrikulturisto, agrokemiisto kaj humesploristo (m. [[1956]])
* [[1879]]: [[Lajos Kreybig]], hungara agrikulturisto, agrokemiisto kaj humesploristo (m. [[1956]])
* [[1880]]: [[Imre Botár]], hungara historiisto, gimnazia instruisto (m. [[1959]])
* [[1880]]: [[Imre Botár]], hungara historiisto, gimnazia instruisto (m. [[1959]])
* [[1883]]: [[Anton Webern]], aŭstria komponisto de klasika muziko (m. [[1945]])
* [[1883]]: [[Anton Webern]], aŭstria komponisto (m. [[1945]])
* [[1884]]: [[Ilma Draskóczy]], rumania hungara ĵurnalistino, poetino (m. [[1945]])
* [[1884]]: [[Ilma Draskóczy]], rumania hungara ĵurnalistino, poetino (m. [[1945]])
* [[1884]]: [[Géza Laczkó]], hungara verkisto kaj teatrokritikisto, filo de [[Aranka Laczkó]] (m. [[1953]])
* [[1884]]: [[Géza Laczkó]], hungara verkisto kaj teatrokritikisto (m. [[1953]])
* [[1886]]: [[Manne Siegbahn]], sveda Nobelpremiita fizikisto okupiĝinta pri [[spektroskopio]] de [[ikso-radioj]] (m. [[1978]])
* [[1886]]: [[Manne Siegbahn]], sveda Nobelpremiita fizikisto okupiĝinta pri [[spektroskopio]] de [[ikso-radioj]] (m. [[1978]])
* [[1895]]: [[Anna Freud]], aŭstra-brita [[psikanalizo|psikanalizistino]], kunlaboranta kun [[Margit Schönberger]] (m. [[1982]])
* [[1895]]: [[Anna Freud]], aŭstra-brita [[psikanalizo|psikanalizistino]] (m. [[1982]])
* [[1903]]: [[László Módis]], hungara bibliotekisto, profesoro pri [[teologio]] (m. [[1972]])
* [[1903]]: [[László Módis]], hungara bibliotekisto, profesoro pri [[teologio]] (m. [[1972]])
* [[1907]]: [[László Zsigmond]], hungara historiisto, profesoro, membro de [[Hungara Scienca Akademio]] (m. [[1992]])
* [[1907]]: [[László Zsigmond]], hungara historiisto, profesoro (m. [[1992]])
* [[1909]]: [[Géza Bognár]], hungara inĝeniero, profesoro, membro de [[Hungara Scienca Akademio]], ekstera membro de [[Pola Scienca Akademio]] (m. [[1987]])
* [[1909]]: [[Géza Bognár]], hungara inĝeniero, profesoro (m. [[1987]])
* [[1911]]: [[Nino Rota]], itala komponisto de [[filma muziko]] (m. [[1979]])
* [[1911]]: [[Nino Rota]], itala komponisto de [[filma muziko]] (m. [[1979]])
* [[1913]]: [[Nikolaj Rytjkov]], soveta aktoro, anoncisto ĉe [[BBC]], membro de [[Sovetrespublikara Esperantista Unio]], recitanta dum [[Universala Kongreso de Esperanto|Universalaj Kongresoj de Esperanto]] ekde [[UK 1963]] (n. [[1973]])
* [[1913]]: [[Nikolaj Rytjkov]], soveta aktoro, anoncisto ĉe [[BBC]], membro de [[Sovetrespublikara Esperantista Unio]], recitanta dum [[Universala Kongreso de Esperanto|Universalaj Kongresoj de Esperanto]] ekde [[UK 1963]] (n. [[1973]])
* [[1915]]: [[Richard Tesařík (soldato)|Richard Tesařík]], ĉeĥoslovaka generalo, Heroo de Sovetunio (m. [[1967]])
* [[1915]]: [[Richard Tesařík (soldato)|Richard Tesařík]], ĉeĥoslovaka generalo (m. [[1967]])
* [[1917]]: [[Seán Ó Ríordáin]], [[irlanda lingvo|irlandlingva]] poeto, esperantigata de [[Kris Long]] (m. [[1977]])
* [[1917]]: [[Seán Ó Ríordáin]], [[irlanda lingvo|irlandlingva]] poeto (m. [[1977]])
* [[1918]]: [[Bella Sipos]], rumania hungara ĵurnalistino (m. [[2000]])
* [[1918]]: [[Bella Sipos]], rumania hungara ĵurnalistino (m. [[2000]])
* [[1921]]: [[András Dancsuly]], rumania hungara eduksciencisto, universitata profesoro (m. [[2012]])
* [[1921]]: [[András Dancsuly]], rumania hungara eduksciencisto, universitata profesoro (m. [[2012]])
Linio 141: Linio 147:
* [[1926]]: [[László Albert]], rumania hungara pentristo
* [[1926]]: [[László Albert]], rumania hungara pentristo
* [[1928]]: [[Gusztáv Hermann]], hungara lokhistoriisto (m. [[1988]])
* [[1928]]: [[Gusztáv Hermann]], hungara lokhistoriisto (m. [[1988]])
* [[1930]]: [[Jean-Luc Godard]], franca-svisa filmisto, kunkreinto de la [[Franca Nova Ondo]]
* [[1930]]: [[Jean-Luc Godard]], franca-svisa filmisto (m. [[2022]])
* [[1931]]: [[Andrzej Wawrzyniak]], pola [[maristo]]-[[esperantisto]], diplomato, fondinto kaj direktoro de la [[Muzeo pri Azio kaj Pacifiko en Varsovio]], kies [[Galerio Nusantara]] popularigis [[Esperanto]]n (m. [[2020]])
* [[1931]]: [[Andrzej Wawrzyniak]], pola [[maristo]]-[[esperantisto]], diplomato, fondinto kaj direktoro de la [[Muzeo pri Azio kaj Pacifiko en Varsovio]] (m. [[2020]])
* [[1936]]: [[Maciej Popko]], pola [[orientalisto]], [[hitita lingvo|hititologo]], grimpisto, okupiĝanta ĉefe pri [[Malgrandazio]], [[Tatroj|tatristo]] (m. [[2014]])
* [[1936]]: [[Maciej Popko]], pola [[orientalisto]], [[hitita lingvo|hititologo]], grimpisto, [[Tatroj|tatristo]] (m. [[2014]])
* [[1939]]: [[Ferenc Oláh]], rumania hungara instruisto, lingvisto
* [[1939]]: [[Ferenc Oláh]], rumania hungara instruisto, lingvisto
* [[1942]]: [[Károly Antal Tóth]], rumania hungara instruisto, ĵurnalisto
* [[1942]]: [[Károly Antal Tóth]], rumania hungara instruisto, ĵurnalisto
* [[1942]]: [[Alice Schwarzer]], germana ĵurnalistino, verkistino kaj [[feminismo|feministino]]
* [[1942]]: [[Alice Schwarzer]], germana ĵurnalistino, verkistino kaj [[feminismo|feministino]]
*[[1950]]: [[W. Daniel Wilson]], usona filologo, profesoro pri [[germanistiko]]
*[[1950]]: [[W. Daniel Wilson]], usona filologo, profesoro pri [[germanistiko]]
* [[1953]]: [[Roland Schnell]], germana [[blogo|blogisto]], estrarano de [[Esperanto-Ligo Berlin]], aktivulo de [[Motorboato Esperanto]], tradukinto de la libro ''[[Metropoliteno (libro)|Metropoliteno]]'', interesiĝanta pri [[pacismo]] kaj [[esoterismo]]
* [[1953]]: [[Roland Schnell]], germana [[blogo|blogisto]], estrarano de [[Esperanto-Ligo Berlin]], aktivulo de [[Motorboato Esperanto]], tradukinto de ''[[Metropoliteno (libro)|Metropoliteno]]''
* [[1955]]: [[Warren Jeffs]], usona religia gvidanto, [[poligamio|poligamiisto]]
* [[1955]]: [[Warren Jeffs]], usona religia gvidanto, [[poligamio|poligamiisto]]
* [[1956]]: [[Ewa Kopacz]], pola kuracistino, politikistino, marŝalo kaj ĉefministrino
* [[1956]]: [[Ewa Kopacz]], pola kuracistino, politikistino, marŝalo kaj ĉefministrino
Linio 155: Linio 161:
* [[1963]]: [[Terri Schiavo]], usona virino en [[komato|komata]]-[[konscio|konscia]] sanstato (m. [[2005]])
* [[1963]]: [[Terri Schiavo]], usona virino en [[komato|komata]]-[[konscio|konscia]] sanstato (m. [[2005]])
* [[1965]]: [[Katarina Witt]], germana [[arta sketado|artosketistino]]
* [[1965]]: [[Katarina Witt]], germana [[arta sketado|artosketistino]]
* [[1975]]: [[Małgorzata Sadurska]], pola politikistino, parlamentanino, kancelari-estrino ĉe prezidento [[Andrzej Duda]], [[asekuro|asekuristino]]
* [[1975]]: [[Małgorzata Sadurska]], pola politikistino, parlamentanino
* [[1977]]: [[Adam Małysz]], pola [[skisaltado|skisaltisto]], plurfoja individua mondĉampiono
* [[1977]]: [[Adam Małysz]], pola [[skisaltado|skisaltisto]], plurfoja individua mondĉampiono
* [[1981]]: [[David Villa]], hispana futbalisto, membro de la [[hispana nacia teamo de futbalo]]
* [[1981]]: [[David Villa]], hispana futbalisto, membro de la [[hispana nacia teamo de futbalo]]
* [[1982]]: [[Ludwig Blochberger]], germana aktoro, konata de la filmo ''[[La vivo de aliuloj]]''
* [[1982]]: [[Ludwig Blochberger]], germana aktoro


== Mortoj ==
== Mortoj ==
* [[312]]: [[Diokleciano]], romia imperiestro enkondukinta [[monarkio]]n kaj centrigitan [[burokratio]]n (naskiĝis ĉirkaŭ [[240]])
* [[312]]: [[Diokleciano]], romia imperiestro (n. ĉirkaŭ [[240]])
* [[1154]]: [[Anastazio la 4-a]], papo grekdevena, atribuinta novajn [[privilegio]]jn al [[Malta Ordeno]] (naskiĝis ĉirkaŭ [[1080]])
* [[1154]]: [[Anastazio la 4-a]], papo (n. ĉirkaŭ [[1080]])
* [[1533]]: [[Bazilo la 3-a (Rusio)|Bazilo la 3-a]], granda princo de Moskvo el [[Rjurik dinastio]] (n. [[1479]])
* [[1533]]: [[Bazilo la 3-a (Rusio)|Bazilo la 3-a]], granda princo de Moskvo (n. [[1479]])
* [[1552]]: [[Francisco Xavier]], eŭska sanktulo, kunfondinto de [[jezuitoj]], misiisto kaj apostolo de [[Barato]] (n. [[1506]])
* [[1552]]: [[Francisco Xavier]], eŭska sanktulo, kunfondinto de [[jezuitoj]], misiisto kaj apostolo de [[Barato]] (n. [[1506]])
* [[1610]]: [[Honda Tadakatsu]], japana generalo, [[samurajo]] (n. [[1548]])
* [[1610]]: [[Honda Tadakatsu]], japana generalo, [[samurajo]] (n. [[1548]])
* [[1658]]: [[Johannes Micraelius]], germana filozofo, teologo, historiisto kaj pedagogo, enkondukinta la [[termino]]n [[ontologio]] (n. [[1597]])
* [[1658]]: [[Johannes Micraelius]], germana filozofo, teologo, historiisto kaj pedagogo, enkondukinta la [[termino]]n [[ontologio]] (n. [[1597]])
* [[1815]]: [[John Carroll (episkopo)|John Carroll]], usona jezuito, unua ĉefepiskopo de Usono, fondinto de [[Universitato de Georgetown]] kaj [[Paroĥo de S-ta Johano Evangeliisto (Silver Spring)|Paroĥo de S-ta Johano Evangeliisto]] (n. [[1735]])
* [[1815]]: [[John Carroll (episkopo)|John Carroll]], usona jezuito, unua ĉefepiskopo de Usono (n. [[1735]])
* [[1826]]: [[Levin August von Bennigsen]], generalo de la [[Rusia Imperio]], germandevena (n. [[1745]])
* [[1826]]: [[Levin August von Bennigsen]], generalo de la [[Rusia Imperio]] (n. [[1745]])
* [[1839]]: [[Frederiko la 6-a (Danio)|Frederiko la 6-a]], reĝo de [[Danio-Norvegio]], filo de [[Kristiano la 7-a (Danio)|Kristiano la 7-a]] (n. [[1768]])
* [[1839]]: [[Frederiko la 6-a (Danio)|Frederiko la 6-a]], reĝo de [[Danio-Norvegio]] (n. [[1768]])
* [[1854]]: [[Johann Peter Eckermann]], germana verkisto kaj sekretario de Goethe (n. [[1792]])
* [[1854]]: [[Johann Peter Eckermann]], germana verkisto kaj sekretario de Goethe (n. [[1792]])
* [[1857]]: [[Christian Daniel Rauch]], germana [[skulptisto]], konata de la [[monumento]] al [[Frederiko la 2-a (Prusio)]] (n. [[1777]])
* [[1857]]: [[Christian Daniel Rauch]], germana [[skulptisto]] (n. [[1777]])
* [[1860]]: [[Johann Nepomuk von Tschiderer]], aŭstra profesoro pri [[teologio]], episkopo de [[Trento]], beatigita (n. [[1777]])
* [[1860]]: [[Johann Nepomuk von Tschiderer]], aŭstra profesoro pri [[teologio]], episkopo de [[Trento]], beatigita (n. [[1777]])
* [[1876]]: [[Hermann Köchly]], germana filologo kaj politikisto, spertulo i.a. pri [[Heziodo]] (n. [[1815]])
* [[1876]]: [[Hermann Köchly]], germana filologo kaj politikisto (n. [[1815]])
* [[1882]]: [[Bernardo la 2-a (Saksio-Meiningen)]], germana duko (n. [[1800]])
* [[1882]]: [[Bernardo la 2-a (Saksio-Meiningen)]], germana duko (n. [[1800]])
* [[1888]]: [[Carl Zeiß]], germana fizikisto kaj entreprenisto fondinta firmaon [[Carl Zeiss Jena]] (n. [[1816]])
* [[1888]]: [[Carl Zeiß]], germana fizikisto kaj entreprenisto fondinta firmaon [[Carl Zeiss Jena]] (n. [[1816]])
* [[1890]]: [[Hermann Berghaus]], germana kartografo, kunlaboranto de [[Justus Perthes]] (n. [[1828]])
* [[1890]]: [[Hermann Berghaus]], germana kartografo (n. [[1828]])
* [[1892]]: [[Friedrich Wieseler]], germana klasika filologo kaj arĥeologo (n. [[1811]])
* [[1894]]: [[Robert Louis Stevenson]], skota verkisto, poeto, raportisto, vojaĝisto, fine de la vivo loĝinta en [[Samoo]] (n. [[1850]])
* [[1896]]: [[László Erkel]], hungara komponisto kaj dirigento, filo de [[Ferenc Erkel]], instruisto de [[Béla Bartók]] (n. [[1845]])
* [[1894]]: [[Robert Louis Stevenson]], skota verkisto, poeto, raportisto, vojaĝisto (n. [[1850]])
* [[1896]]: [[László Erkel]], hungara komponisto kaj dirigento (n. [[1845]])
* [[1902]]: [[Prudente de Morais]], prezidento de Brazila Respubliko (n. [[1841]])
* [[1902]]: [[Prudente de Morais]], prezidento de Brazila Respubliko (n. [[1841]])
* [[1910]]: [[Lajos Bruck]], hungara pentristo juddevena, frato de [[Miksa Bruck]] (n. [[1846]])
* [[1910]]: [[Lajos Bruck]], hungara pentristo (n. [[1846]])
* [[1919]]: [[Pierre-Auguste Renoir]], franca pentristo de [[impresionismo]] kaj skulptisto (n. [[1841]])
* [[1919]]: [[Pierre-Auguste Renoir]], franca pentristo kaj skulptisto (n. [[1841]])
* [[1926]]: [[Siegfried Jacobsohn]], germana ĵurnalisto juddevena, verkisto kaj teatra kritikisto, fondinto kaj eldoninto de semajna gazeto "[[Die Weltbühne]]" (La Monda scenejo) (n. [[1881]])
* [[1926]]: [[Siegfried Jacobsohn]], germana ĵurnalisto, verkisto kaj teatra kritikisto, fondinto kaj eldoninto de semajna gazeto "[[Die Weltbühne]]" (n. [[1881]])
* [[1928]]: [[Ezra Meeker]], usona verkisto, pioniro de [[Sovaĝa Okcidento]] trapasinta [[Oregona Vojo|Oregonan Vojon]] (n. [[1830]])
* [[1928]]: [[Ezra Meeker]], usona verkisto, pioniro de [[Sovaĝa Okcidento]] (n. [[1830]])
* [[1937]]: [[Attila József]], hungara poeto, aŭtoro de [[pesimismo|pesimismaj]] versaĵoj, sinmortiginto, enestanta en esperantlingvaj ''[[Tutmonda Sonoro]]'' kaj ''[[Hungara Antologio]]'' (n. [[1905]])
* [[1937]]: [[Attila József]], hungara poeto, aŭtoro de [[pesimismo|pesimismaj]] versaĵoj, sinmortiginto, enestanta en ''[[Tutmonda Sonoro]]'' kaj ''[[Hungara Antologio]]'' (n. [[1905]])
* [[1941]]: [[Christian Sinding]], norvega komponisto kaj muzika pedagogo, distingita per [[Ordeno de Sankta Olavo]] (n. [[1856]])
* [[1941]]: [[Christian Sinding]], norvega komponisto kaj muzika pedagogo (n. [[1856]])
* [[1943]]: [[Stefan Bryła]], pola konstru-[[inĝeniero]] kaj pioniro de [[veldado]], profesoro de [[Lviva Politekniko]], murdita dum la germana [[Eksterordinara Ekstermiga Agado]] (n. [[1886]])
* [[1943]]: [[Stefan Bryła]], pola konstru-[[inĝeniero]] kaj pioniro de [[veldado]], profesoro de [[Lviva Politekniko]], murdita (n. [[1886]])
* [[1946]]: [[István Csengery]], hungara pentristo, karikaturisto, [[memlernanto]] (n. [[1887]])
* [[1946]]: [[István Csengery]], hungara pentristo, karikaturisto, [[memlernanto]] (n. [[1887]])
* [[1949]]: [[Elin Pelin]], bulgara verkisto pri vilaĝana vivo, aŭtoro de esperantigita ''[[La familio Gerak]]'' (n. [[1877]])
* [[1949]]: [[Elin Pelin]], bulgara verkisto (n. [[1877]])
* [[1957]]: [[József Tellmann (redaktoro)|József Tellmann]], rumania hungara redaktoro, publicisto (n. [[1893]])
* [[1957]]: [[József Tellmann (redaktoro)|József Tellmann]], rumania hungara redaktoro, publicisto (n. [[1893]])
* [[1959]]: [[Pál Mazalán]], hungara minada inĝeniero, [[geofizikisto]] kaj [[hidrogeologo]] (n. [[1891]])
* [[1959]]: [[Pál Mazalán]], hungara minada inĝeniero, [[geofizikisto]] kaj [[hidrogeologo]] (n. [[1891]])
* [[1973]]: [[Kazimierz Tymiński]], pola inĝeniero kaj arĥitekto, partoprenanto de [[UK 1913]], kunorganizanto de [[UK 1959]], estrarano de [[Pola Esperanto-Asocio]], kunorganizinto kaj unua prezidanto de la Veterana Sekcio de PEA, [[Esperanto-vortaristo]] (n. [[1894]])
* [[1973]]: [[Kazimierz Tymiński]], pola inĝeniero kaj arĥitekto, partoprenanto de [[UK 1913]], kunorganizanto de [[UK 1959]], estrarano de [[Pola Esperanto-Asocio]], kunorganizinto kaj unua prezidanto de la Veterana Sekcio de PEA, [[Esperanto-vortaristo]] (n. [[1894]])
* [[1973]]: [[József Darvas]], hungara verkisto, politikisto, enestanta en ''[[Hungara Antologio]]'' (n. [[1912]])
* [[1973]]: [[József Darvas]], hungara verkisto, politikisto, enestanta en ''[[Hungara Antologio]]'' (n. [[1912]])
* [[1975]]: [[Ludwig Siedl]], aŭstra kalkulkonsilisto populariganta [[Esperanto]]n dum la [[unua mondmilito]], organizanto de multaj kursoj, estrarano de [[Aŭstria Katolika Ligo Esperantista]], kontribuanta al "[[Aŭstria Esperantisto]]", patro de esperantisto [[Suitbert H. Siedl]] (n. [[1879]])
* [[1975]]: [[Ludwig Siedl]], aŭstra kalkulkonsilisto populariganta [[Esperanto]]n dum la [[unua mondmilito]], organizanto de multaj kursoj, estrarano de [[Aŭstria Katolika Ligo Esperantista]], kontribuanta al "[[Aŭstria Esperantisto]]" (n. [[1879]])
* [[1975]]: [[József Fülöp]], hungara poeto kaj redaktoro, publikiganta en "[[Pásztortűz|Paŝtista Fajro]]" (n. [[1904]])
* [[1975]]: [[József Fülöp]], hungara poeto kaj redaktoro (n. [[1904]])
* [[1980]]: [[István Csüry]], hungara bibliotekisto kaj ĉefdirektoro (n. [[1921]])
* [[1980]]: [[István Csüry]], hungara bibliotekisto kaj ĉefdirektoro (n. [[1921]])
* [[1980]]: [[Oswald Mosley]], brita nobelo irlanddevena, [[faŝismo|faŝisto]] (n. [[1896]])
* [[1980]]: [[Oswald Mosley]], brita nobelo, gvidanto de [[Brita Faŝista Unio]] (n. [[1896]])
* [[1987]]: [[Christine Busta]], aŭstra verkistino ([[liriko]]) (n. [[1915]])
* [[1987]]: [[Christine Busta]], aŭstra verkistino ([[liriko]]) (n. [[1915]])
* [[1988]]: [[Hans Bakker (patro)|Hans Bakker]], nederlanda [[esperantisto]], [[delegito de UEA]] kaj [[fakdelegito]], patro de [[Hans Bakker]] (n. [[1896]])
* [[1988]]: [[Hans Bakker (patro)|Hans Bakker]], nederlanda [[esperantisto]], [[delegito de UEA]] kaj [[fakdelegito]] (n. [[1896]])
* [[1997]]: [[Hristo Marinov]], bulgara ekonomikisto kaj [[ekologio|ekologo]], konata de [[monografio]] ''La evoluo de la trafiko kaj ĝia polucio'' kaj esearo ''Ekofuturo'', preleganto dum [[Somera Universitato|Someraj Universitataj Kursoj]] kaj [[Internacia Kongresa Universitato|Internaciaj Kongresaj Universitatoj]], kunfondinto kaj vicprezidanto de la Fondaĵo "Socio kaj Esperanto" (n. [[1921]])
* [[1997]]: [[Hristo Marinov]], bulgara ekonomikisto kaj [[ekologio|ekologo]], preleganto dum [[Somera Universitato|Someraj Universitataj Kursoj]] kaj [[Internacia Kongresa Universitato|Internaciaj Kongresaj Universitatoj]], kunfondinto kaj vicprezidanto de la Fondaĵo "Socio kaj Esperanto" (n. [[1921]])
* [[1999]]: [[Scatman John]], usona ĵaza muzikisto, konata pro [[skatkantado]] (n. [[1942]])
* [[1999]]: [[Scatman John]], usona ĵaza muzikisto, (n. [[1942]])
* [[2002]]: [[Hariharananda Giri]], barata [[jogo|jogano]] kaj fakverkisto, disĉiplo de [[Juktesvar Giri]], instruinta ankaŭ en [[Okcidenta civilizo]] ([[aŝramo]] en [[Tattendorf]], Aŭstrio, kaj en [[Florido]]) (n. [[1907]])
* [[2002]]: [[Hariharananda Giri]], barata [[jogo|jogano]] kaj fakverkisto (n. [[1907]])
* [[2013]]: [[Erzsébet Bódis]], rumania hungara/hungara industriartistino (n. [[1923]])
* [[2013]]: [[Erzsébet Bódis]], rumania hungara/hungara industriartistino (n. [[1923]])
* [[2014]]: [[Jacques Barrot]], franca politikisto, membro de [[Eŭropa Komisiono]], membro de la [[Konstitucia Konsilio de Francio]] (n. [[1937]])
* [[2014]]: [[Jacques Barrot]], franca politikisto, membro de [[Eŭropa Komisiono]], membro de la [[Konstitucia Konsilio de Francio]] (n. [[1937]])
Linio 210: Linio 217:
** Sankta [[Francisco Xavier]], [[sacerdoto]] (festo ĉe [[jezuitoj]])
** Sankta [[Francisco Xavier]], [[sacerdoto]] (festo ĉe [[jezuitoj]])
** [[Johann Nepomuk von Tschiderer]], aŭstra teologo, [[episkopo]]
** [[Johann Nepomuk von Tschiderer]], aŭstra teologo, [[episkopo]]
* [[Internacia tago]] de [[eŭska lingvo]] - fiksita en 1948 dum la 7-a [[kongreso]] en [[Bajono]]
* [[Internacia tago]] de [[eŭska lingvo]] - fiksita en 1948 en [[Bajono]]
* [[Internacia Tago por Egalaj Rajtoj de Handikapuloj]] - fikisita en 1996 de [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]]
* [[Internacia Tago por Egalaj Rajtoj de Handikapuloj]] - fiksita en 1996 de [[Ĝenerala Asembleo de Unuiĝintaj Nacioj]]


== Tagoj de [[semajno]] ==
== Tagoj de [[semajno]] ==
Linio 227: Linio 234:


[[Kategorio:3-a de decembro| ]]
[[Kategorio:3-a de decembro| ]]
[[Kategorio:Almanako]]
[[Kategorio:Decembro|03]]
[[Kategorio:Decembro|03]]
[[Kategorio:3-a tago de la monato|#12]]
[[Kategorio:3-a tago de la monato|#12]]

Nuna versio ekde 15:37, 30 jul. 2024

decembro
lu ma me ĵa ve sa di
1
2 3 4 5 6 7 8
9 10 11 12 13 14 15
16 17 18 19 20 21 22
23 24 25 26 27 28 29
30 31
aranĝo de 2024
tagoj

La 3-a de decembro estas la 337-a tago de la jaro (la 338-a en superjaroj) laŭ la gregoria kalendaro. 28 tagoj restas.

Je la 3-a de decembro okazis, interalie:

Naskiĝoj

[redakti | redakti fonton]

Specialaj tagoj kaj festoj

[redakti | redakti fonton]

La 3-a de decembro estas (laŭ gregoria kalendaro):