Joseph Lanzedelly la malpli juna
| Joseph Lanzedelly la malpli juna | |
|---|---|
| |
| Persona informo | |
| Naskiĝo | 26-an de aprilo 1774 en Cortina d'Ampezzo |
| Morto | 13-an de junio 1832 (58-jaraĝa) en Cortina d'Ampezzo |
| Ŝtataneco | Aŭstra imperio 
|
| Familio | |
| Infano | Joseph Lanzedelly the Younger (en) 
|
| Okupo | |
| Okupo | pentristo litografisto portretisto
|
Joseph LANZEDELLY la malpli juna, ankaŭ Josef Lanzedelli (naskiĝinta la 26-an de decembro 1772 en Cortina d'Ampezzo, mortinta la 5-an de decembro 1831 en Vieno) estis aŭstra ĝenra-, miniatura- kaj portretpentristo kiel ankaŭ litografiisto.
Vivo
[redakti | redakti fonton]Lanzedelly studis ĉe Akademio de belaj artoj en Venecio kaj ĉe Akademio de Belartoj de Vieno. Poste li antaŭ ĉio okupiĝis pri litografio. Li estis ne nur la plej multflanka sed ankaŭ la plej kreiva viena litografiisto en la frua epoko de tiu nova tekniko. Krom Adolph Friedrich Kunike, kunlaboranto de Alois Senefelder en Vieno, li estis la unua artisto kiu prenis tiun ĉi novan teknikon ĉefe.
Dume la unuaj litografiaĵoj de Lanzedelly eldonitis de Adolf Kunike li pli malfrue laboris kvazaŭ ekskluzive por la Litografia instituto de Vieno. Rimarkindas liaj provoj sur la kampo de kolorlitografio kiu floris mallonge danke al li kaj al Peter Fendi inter 1819 kaj 1823 en Vieno. Famis lia per naŭ platoj farita Bazaro de Transilvanio laŭ skizoj de Franz Neuhauser (ses folioj en manieroj pluma, kreta, skrapa). Lanzedelly laboris kaj laŭ propraj kaj laŭ fremdaj modeloj. Lia ege ampleksa verkaro enhavas scenojn el la ĉiutaga vivo de la popoloj, ĝenroartistaĵoj laŭ stiloj franca kaj angla, reproduktitaĵoj kaj - ekde 1818 - multaj unuopaj portretoj.
Liaj folioj tre disvastiĝis kaj lia portretfarado ege ŝatitis. Sub la titolo Wiener Scenen eldonitis liaj ironiaj kaj karikaturaj ĝenromontroj en la Bermann-eldonejo. En 1825 li eldonigis Wiener Tagesbegebenheiten.[1] Lanzedelly estis la patro de la pentristo Karl Lanzedelly (1815–1865) kaj de Joseph Lanzedelly la pli juna (1807–1879).
Verkoj
[redakti | redakti fonton]
- Fürst Nikolaus II. Esterházy, portretpentraĵo, 1803
- Adam Albert von Neipperg mit seiner ersten Frau Theresia Gräfin Pola und den Kindern Alfred und Ferdinand, portretpentraĵo, ĉ. 1810
- Markt in Siebenbürgen (Târg în Transilvania), litografiaĵo, 1818
- Scherenschleifer, litografiaĵo, um 1820
Referencoj
[redakti | redakti fonton]- ↑ Reinhard Welz (eld.), Helmut H. Krause (Autor): Geschichte der Lithographie. Spiegelwelt – gespiegelte Welt. Reinhard Welz Vermittler Verlag, Mannheim 2007, ISBN 978-3-86656-553-1, p. 38 (Google Books)
Literaturo
[redakti | redakti fonton]- Lanzedelly, Josef (der Ältere). En: Thieme-Becker, Band 22 (1928), p. 365 f.
- Lanzedelly, Joseph (der Ältere). En: Heinrich Fuchs: Die österreichischen Maler des 19. Jahrhunderts. Band 3, Wien 1973, p. K12.
- Lancedelly, Joseph. En: Friedrich von Boetticher: Malerwerke des neunzehnten Jahrhunderts. Beitrag zur Kunstgeschichte. Band I, Dresden 1891, p. 801