przyszły

Old Polish

Etymology

From przyjć (past tense przysz-) +‎ -ły. First attested in the beginning of the 15th century. Compare Old Czech přišlý and Old Slovak prišlý.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pr̝iʃʲɫɨː/
• IPA^(key): (15^th CE) /pr̝iʃʲɫɨ/

Adjective

przyszły

1. (attested in Masovia) future (that what will happen)

   Synonym: będący

   Coordinate term: przeszły

   • 1950 [1428], Władysław Kuraszkiewicz, Adam Wolff, editors, Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, number 2777, Warsaw:

     O cthore rancogemstwo na myø Pyotr szalowal, tom ya gemv winowath na prziszli swanthi Barthlomey

     [O ktore rękojemstwo na mię Piotr żałował, tom ja jemu winowat na przyszły święty Bartłomiej]

2. arrived (that who has come)
   • 1930 [c. 1455], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[1], 33, 40:

     Vslisy kanaanski krol Arad... przisle syni israelske (audivit... venisse filios Israel)

     [Usłyszy kanaański krol Arad... przyszłe syny israelskie (audivit... venisse filios Israel)]

   • 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[2], [3], [4]}, volume I, page XXXIX:

     Urodz[o]nemu ryczerzovy y slawanth[ne]mw panw Ianowy... Bernharth, ku starosczy przyssly, *pozdrowy[e]nye ne[ch] bądze (Bernardus in senium deductus salutem)

     [Urodz[o]nemu rycerzowi i sławęt[ne]mu panu Janowi... Bernart, ku starości przyszły, pozdrowi[e]nie nie[ch] będzie (Bernardus in senium deductus salutem)]

3. resulting, ensuing
   • 1874-1891 [Middle of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[5], [6], [7]}, volume XXV, page 153:

     Iste sunt volubilitates, odmyany, et defectus ad eas consequentes, sz nych przyszle, significati, vysznamyonany, in quos homo decidit vpadl

     [Iste sunt volubilitates, odmiany, et defectus ad eas consequentes, z nich przyszłe, significati, wyznamionany, in quos homo decidit upadł]

Descendants

• Masurian: prżisłi
• Polish: przyszły
• Silesian: prziszły

References

• Boryś, Wiesław (2005) “przyszły”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “przyszły”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “przyszły 1-2”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przyszły”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish przyszły. By surface analysis, przyjść (past tense przysz-) +‎ -ły. Compare Kashubian przińdny.

Pronunciation

• IPA^(key): /ˈpʂɨʂ.wɨ/
• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈpʂɨʂ.ɫɨ/, /ˈpr̝ɨʂ.ɫɨ/

• Audio 1:

  (file)

• Audio 2:

  (file)

• Rhymes: -ɨʂwɨ
• Syllabification: przysz‧ły

Adjective

przyszły (not comparable, no derived adverb)

1. future (that will happen in the future)

   Coordinate terms: bieżący, przeszły, teraźniejszy

   Near-synonym: jutrzejszy

   czas przyszły ― future tense

2. next (happening after that what is currently happening)

   Coordinate terms: obecny, zeszły

3. future (who will have a particular role or function)

   Coordinate terms: były, obecny

   Near-synonyms: późniejszy, in spe

4. (obsolete) arrived (that has come)

Declension

Declension of przyszły (hard)

singular					plural
	masculine animate	masculine inanimate	feminine	neuter	virile (= masculine personal)	non-virile
nominative	przyszły		przyszła	przyszłe	przyszli	przyszłe
genitive	przyszłego		przyszłej	przyszłego	przyszłych
dative	przyszłemu		przyszłej	przyszłemu	przyszłym
accusative	przyszłego	przyszły	przyszłą	przyszłe	przyszłych	przyszłe
instrumental	przyszłym		przyszłą	przyszłym	przyszłymi
locative	przyszłym		przyszłej	przyszłym	przyszłych

Derived terms

adjective

• przyszłoroczny

 

Verb

przyszły

1. third-person plural nonvirile past of przyjść

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), przyszły is one of the most used words in Polish, appearing 14 times in scientific texts, 31 times in news, 27 times in essays, 7 times in fiction, and 11 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 90 times, making it the 708th most common word in a corpus of 500,000 words.

Further reading

• przyszły in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przyszły in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przyszły”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “PRZYSZŁY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 04.02.2021
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przyszły”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “przyszły”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przyszły”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 383