Schleswig-Holstein

Schleswig-Holstein
Eyalet
Bayrak Arma
Ülke	Almanya
Başkent	Kiel
İdare
• Başbakan	Daniel Günther
Yüzölçümü
• Toplam	15,763.17 km²
Nüfus  (31 Aralık 2020)
• Toplam	2.910,875
• Yoğunluk	199/km²
Zaman dilimi	UTC+01.00 (OAS)
• Yaz (YSU)	UTC+02.00 (OAYS)
Resmî site schleswig-holstein.de

Schleswig-Holstein (Frizce: Slaswik-Holstiinj, Danca: Slesvig-Holsten), Almanya'nın en kuzeydeki eyaletidir. Güneyde Hamburg eyaletinden, kuzeyde Danimarka'ya kadar uzanır ve Jutland Yarımadasının güney yarısını kaplar. Yüzölçümü 15.729 km'dir. Doğuda Baltık Denizi, batıda Kuzey Denizi, güneydoğuda da Mecklenburg-Vorpommern eyaleti ile çevrilidir. Yönetim merkezi Kiel'dir.

Tarihçe

Schleswig ve Holstein tarih boyunca Danimarka, İsveç, Kutsal Roma-Cermen İmparatorluğu, Prusya ve Avusturya arasında anlaşmazlık konusu oldu ve bölgede zaman zaman iç çatışmalar yaşandı. 12. yüzyılda düklük olan Schleswig, 1864'e değin Danimarka'ya bağlı kaldı. Daha bağımsız bir gelişme gösteren Holstein ise önce kontluk, 1474'ten sonra da düklük olarak Kutsal Roma-Germen İmparatorluğu'na bağlandı ve 1815'ten sonra yeni kurulan Alman Konfederasyonuna katıldı.

1840'larda bölgedeki ulusal azınlıkların hakları, Danimarka krallık ailesinin veraset hakları ve Danimarka'nın iki düklükteki çıkarları gibi sorunlar nedeniyle bu iki bölge, Almanya'da önderliği ele geçirmek isteyen Prusya'yla Avusturya arasında çekişme konusu oldu. Prag Antlaşması'yla (1866) tek bir eyalet olarak Prusya'ya bağlandı. Ama bölgede yaşayan Almanlar ayrı bir Alman devleti kurmak istediğinden, birleşme çeşitli sorunlara yol açtı. Versailles Antlaşması uyarınca 1920'de yapılan halk oylamasıyla, farklı ulusların yaşadığı bölgelere uygun düşen sınırlar çizildi ve Schleswig bölgesinin kuzeyi (şimdi Danimarka'nın Güney Jutland ili) Danimarka'ya bağlandı. Schleswig-Holstein II. Dünya Savaşı'ndan sonra eyalet statüsü kazandı ve ilk eyalet meclisi 1947'de göreve başladı.

Coğrafya

Eyalet yüzey şekilleri bakımından doğu, orta ve batı olmak üzere üç bölgeye ayrılabilir. Genç buzultaşlarından oluşan doğudaki tepelerde, çok sayıda göl vardır. Bu yöre, kil, mil ve kum karışımı toprağıyla Almanya'nın en verimli bölgesidir. Eyaletin ortasındaki eski buzultaşlarından oluşan dağlık bölge ise ancak iki yüzyıldan beri işlenebilen verimsiz topraklarla kaplıdır.

Schleswig-Holstein, Gulf Stream'in etkisinde olduğundan kışlar ve yazlar ılık geçer. Ortalama yıllık sıcaklık 8 °C'dir. Nem ve yağış oranının (yılda ortalama 76 mm) yüksekliği, bitkilerin gelişmesine elverişli bir ortam yaratmıştır. Buna karşılık sert rüzgârlar, toprağın üst tabakasının aşınmasına ve kurumasına neden olmaktadır.

İdari bölümler

Schleswig-Holstein 11 ilçe ve 4 büyük şehirden oluşmaktadır.

	İlçe	Otomobil plakası	İdari merkez
	Kreis Dithmarschen	HEI	Heide (Holstein)
	Kreis Herzogtum Lauenburg	RZ	Ratzeburg
	Kreis Nordfriesland	NF	Husum
	Kreis Ostholstein	OH	Eutin
	Kreis Pinneberg (ve Helgoland)	PI	Pinneberg
	Kreis Plön	PLÖ	Plön
	Kreis Rendsburg-Eckernförde	RD	Rendsburg
	Kreis Schleswig-Flensburg	SL	Schleswig
	Kreis Segeberg	SE	Bad Segeberg
	Kreis Steinburg	IZ	Itzehoe
	Kreis Stormarn	OD	Bad Oldesloe
	Bağımsız sehirler
	Flensburg	FL
	Kiel	KI
	Lübeck	HL
	Neumünster	NMS

Demografik yapı

Halkın çoğu kentlerde yaşar. En kalabalık kentler, eyaletin yönetim ve sanayi merkezi olan Kiel ile Lübeck, Neumünster ve Flensburg'dur. II. Dünya Savaşı'nın sonunda ordu birliklerinin bölgeden çekilmesi, 1 milyonun üzerinde insanın buraya yerleştirilmesi ve çoğu doğudan gelen göçmenler toplumsal sorunlara ve nüfusun savaş öncesine göre yaklaşık iki kat artmasına neden olmuştur. Nüfus, 30 Temmuz 2005 itibarıyla 2.828.986'dir.

Lübeck, eyaletin önde gelen kentlerindendir

Dil ve din

Aşağı Almancanın Holstein lehçesi bölgede hâlâ konuşulmaktadır. Eyaletin kuzeyindeki Danca konuşan azınlığın kendi okulları vardır. 2000 yılı tarihli istatistiklere göre eyalet nüfusunun yüzde 63,8'i Protestan, yüzde 6,1'i ise Katolik Kilisesi'ne mensuptur. Resmî verilere göre eyalette yaşayan Müslüman sayısı 25.000'dir.

Ekonomi

Başlıca tarımsal ürünler buğday, şekerkamışı ve patatestir. Hayvancılık ve mandıracılık eyalete bitkisel ürünlerden daha fazla gelir sağlar. Eyaletteki orman varlığı çok zengin olmamakla birlikte, başka bölgelerdeki ormanları oluşturan fidanların çoğu burada yetiştirildiğinden, Schleswig-Holstein "Alman ormanlarının beşiği" olarak anılır.

Sanayinin eyalet ekonomisindeki payı gitgide artmaktadır. Başlıca sanayi dalları makine, elektrikli eşya, kâğıt, dokuma ve giyim eşyası üretimi ile gemi yapımıdır. Turizm gelişme yolundadır.

Uzun kıyı şeridi ve stratejik konumu nedeniyle eyalet yüzyıllar boyunca deniz trafiği açısından önem taşımıştır. Baltık kıyısındaki fiyortlarda eyaletin büyük liman kentleri olan Kiel, Lübeck ve Flensburg yer alır. Eyaleti boydan boya geçen Kiel Kanalı Kuzey Deniziyle Baltık Denizini birleştirir. Hamburg yakınlarındaki Kaltenkirchen'de sesüstü uçakların inebileceği büyük bir havaalanı yapılmaktadır.

Eğitim ve kültür

Eğitim düzeyinin çok yüksek olduğu eyaletteki başlıca yükseköğretim kurumu Kiel Üniversitesi'dir (1665). 1964'te Lübeck'te bir tıp fakültesi açılmıştır. Eyalette ayrıca iki öğretmen okulu ile çeşitli yükseköğretim kurumları vardır. Yetişkinlerin eğitimine ve kütüphanelere eskiden beri büyük önem verilmektedir. Eyalette yaklaşık 50 müze bulunur. Avrupa'nın en eski ekonomik araştırma merkezlerinden biri olan Kiel'deki Dünya Ekonomi Enstitüsü'nün siyasal iktisat alanında çok büyük bir kütüphanesi vardır.

Başlıca yerleşim yerleri

Kent/ Yerleşim	İdari merkezi/İli	Nüfus (31 Aralık 2000)	Nüfus (30 Eylül 2006)
Kiel	Kiel	232.612	234.358
Lübeck	Lübeck	213.399	211.281
Flensburg	Flensburg	84.281	86.479
Neumünster	Neumünster	79.831	78.177
Norderstedt	Segeberg	71.523	71.550
Elmshorn	Pinneberg	47.391	48.267
Pinneberg	Pinneberg	39.423	41.778
Itzehoe	Steinburg	33.549	33.049
Wedel	Pinneberg	32.060	31.956
Ahrensburg	Stormarn	29.117	30.094
Geesthacht	Herzogtum Lauenburg	29.106	29.450
Rendsburg	Rendsburg-Eckernförde	29.321	28.489
Henstedt-Ulzburg	Segeberg	24.950	26.340
Reinbek	Stormarn	24.570	25.688
Bad Oldesloe	Stormarn	23.314	24.094
Schleswig	Schleswig-Flensburg	25.093	24.077
Eckernförde	Rendsburg-Eckernförde	23.304	23.117
Husum	Nordfriesland	20.994	20.800
Heide	Dithmarschen	20.530	20.721
Quickborn	Pinneberg	19.875	20.188

Dış bağlantılar

• Resmi web sitesi 16 Nisan 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.