Epsilon

Epsilon (ἒ ψιλόν, pisana Εε lub ϵ϶) – piąta litera alfabetu greckiego. W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 5. Epsilon pochodzi od litery alfabetu fenickiego he . Od epsilonu pochodzą łacińskie E i cyrylickie Е.

Od wariantowej formy greckiej litery ϵ pochodzi znak waluty euro – €.

Epsilon reprezentuje samogłoskę półprzymkniętą przednią niezaokrągloną /e/.

Epsilon (ἒ ψιλόν „proste e”) pochodzi od konieczności odróżnienia go od dwuznaku αι.

Wariantem epsilonu jest epsilon w kształcie półksiężyca – ϵ (ε w MathML), który pochodzi z greki średniowiecznej. Epsilon półksiężycowaty ϵ nie może być mylony z symbolem przynależności ∈ lub fałszywie uważany za półksiężycowatą wersję sigmy Σ.

W matematyce, minuskuła otwartego e – ɛ ($\varepsilon$ w MathML) z rozszerzonego alfabetu łacińskiego jest czasem używany zamiennie z epsilonem półksiężycowatym.

Użycie jako symbolu

Ε

Majuskuła epsilonu nie jest używana jako symbol, gdyż wygląda tak samo jak łacińska litera E.

ε

• w ekonomii
  • od litery ε pochodzi symbol waluty euro – €
• w matematyce
  • liczby epsilonowe w teorii mnogości
  • liczby dualne – a + bε, gdzie ε² = 0, a ε ≠ 0
  • symbol Leviego-Civity
  • oznaczenie dowolnie małej liczby rzeczywistej dodatniej ε > 0, często stosowane w dowodach twierdzeń
• w fizyce:
  • przenikalność elektryczna
  • odkształcenie
• w astronomii
  • nazwa piątej najjaśniejszej gwiazdy w konstelacji
  • epsilon jest nazwą najdalszego, najjaśniejszego pierścienia Urana
• w informatyce – tekstowy typ danych
• w elektrotechnice – przenikalność elektryczna (dawniej – stała dielektryczna), $\varepsilon _{0}$ – przenikalność elektryczna próżni, ma wartość $8{,}854\cdot 10^{-12}\operatorname {\frac {F}{m}}$
• w kinematyce – zwyczajowe oznaczenie przyspieszenia kątowego, z definicji równego pochodnej rzędu pierwszego prędkości kątowej względem czasu:

${\vec {\varepsilon }}={\frac {d{\vec {\omega }}}{dt}}$

• Epsilon – w brydżu konwencja licytacyjna, część systemu Precision
• w motoryzacji
  • stopień sprężania – stosunek pojemności całkowitej cylindra do pojemności komory sprężania

Kodowanie

W Unicode litera jest zakodowana:

Znak	Unicode	Kod HTML	Nazwa unikodowa	Nazwa polska
Ε	U+0395	Ε lub Ε lub Ε	GREEK CAPITAL LETTER EPSILON	wielka litera grecka epsilon
ε	U+03B5	ε lub ε lub ε	GREEK SMALL LETTER EPSILON	mała litera grecka epsilon
ϵ	U+03F5	ϵ lub ϵ	GREEK LUNATE EPSILON SYMBOL	półksiężycowaty epsilon
϶	U+03F6	϶ lub ϶	GREEK REVERSED LUNATE EPSILON SYMBOL	odwrócony półksiężycowaty epsilon
Ɛ	U+0190	Ɛ lub Ɛ	LATIN CAPITAL LETTER OPEN E	otwarte wielkie łacińskie E (epsilon)
ɛ	U+025B	ɛ lub ɛ	LATIN SMALL LETTER OPEN E	otwarte małe łacińskie E (epsilon)

W LaTeX-u używa się znacznika:

Znak	LaTeX
$\mathrm {E}$	\Epsilon
$\epsilon$	\epsilon
$\varepsilon$	\varepsilon

W IPA – samogłoska półotwarta przednia niezaokrąglona [ɛ]

Jako inicjał

• 
  Epsilon jako inicjał w Lekcjonarzu 226, folio 20 verso
• 
  Lekcjonarz 226 (Gregory-Aland), folio 64 verso, epsilon jako inicjał

Zobacz też

• lista jednoliterowych skrótów i symboli