Vai al contenuto

Ùngia

Da Wikipedia.

C'l artìcol chè 'l è scrit in Carpśàn Emiliàn

Na vècia ch'la s tàja i ùngi col fòrbśi da lavōr, in na pitùra 'd metê Otsèint dal Vasily Andreyevich Tropinin.
N'ùngia 'd na màṅ cui nòm dal só pêrt.
Dagli ùngi finti piturèdi.
Dagli ùngi ślunghèdi cun na cuaciadùra 'd ùngi finti bèle piturèdi prìma.

Egli ùngi (unghie in itagliàṅ) gl'ìn el perti duri 'd sóv'r a la pùnta di , in del màṅ e in di di òm e 'd dimòndi bésti.

La cura dagli ùngi

Egli ùngi i crèsen sèimper, cum'anca i cavî, e dòunca i gh'àn biśògn 'd èser scurtèdi prìma ch'i daghen fastìdi o ch'i n'gh'àpien da ròump'r-es. Ùn al s'i pōl scurtèr da per lò o dmandèr al servìsi a na pedicure o a na manicure. Egli ùngi più delichèdi gl'ìn quìli di pē, vist che quischè i gh'àn da stèr acsè tant tèimp dèint'r in dal scherpi: a dvèinta dimòndi importànt tgnìr-i curèdi, perchè quìli di pē i prèv'n andèr incòunt'r a di malàṅ, c'ma 'l incarnimèint ed l'ùngia dal grós o anca tór sù di fùnś, pò difìcil da mandèr vìa.

Egli ùngi piturèdi

A cal dòni a gh'piêś piturèr-'s egli ùngi per na manéra 'd ès'r a la moda: quistichè i pólen gnìr piturèdi col śmelt, o anca vgnìr cuacèdi cun dagli ùngi finti bèle piturèdi prìma, coi culōr e i disègn più diferèint, psènd anca, in cla manéra chè, vgnìr ślunghèdi in dla manéra dal nail extensions.

Manéri 'd dir

  • (CARPŚ) Tirèr fóra gli ùngi, (IT) Mostrare le unghie, minacciare.[1]
  • (CARPŚ) Al negher 'd ùngia,[2] (IT) Il nero (lo sporco) dell'unghia.
  • (EGL) Paghèr in sìm'a l'ùngia, (IT) Pagare subito in contanti ((EN) cash).
  • (CARPŚ) Calèr-egh 'n ùngia,[3] (IT) Mancare pochissimo tempo.
  • (CARPŚ) Muśghèr-'s egli ùngi, (IT) (lett.) Mordersi le unghie, (fig.) rammaricarsi.[4]
  • (CARPŚ) Bòun c'ma i ungìn dal pórc, (IT) Buono come le unghiette del maiale.[5]
  • (MUD) Andèr a óngia,[6] (IT) (lett.) Andare a unghia, (fig.) Andare a piedi.
  • (BLG) Arîṡg amazè al ninén ai ò cavè i ungi e ai ò méss i zanpètt int la pgnâta,[7], (IT) Dopo ucciso il maiale, ho tolto le unghie e ho mezzo i piedini in pentola.

Vóś lighèdi

Èter prugèt

J ùngi di pē.

Colegamèint estèren

Noti e referèinsi

  1. (CARPŚ) e (IT) In dal Dizionario del dialetto carpigiano, ed G. Malagoli e A. M. Ori, Mòdna 2011, a s escrìv: „tirèer fóora ègl’unngi.
  2. Ibidem, a s escrìv: „néegher d unngia.
  3. Ibidem, a s escrìv: „a gh cala ’n’unngia.
  4. Ibidem, a s escrìv: „muṡghèeres ègl’unngi.
  5. Ibidem, a s escrìv: „bòun cóome i ungìin dal pòorch”.
  6. (MUD) e (IT) A Modena si dice(va) così, 'd Umbèrt Borêl, Frèra, 2016, paǵ 26.
  7. (BLG) e (IT) "Dialetto bolognese ieri e oggi" ed Gigén Lîvra, Bulògna 2011, paǵ. 59.