Αναπνέουμε στο όνομα της Ελλάδας και της Ελευθερίας. Όπλα μας η Αρετή, η Τόλμη και η Αυτοθυσία, προστάτης μας ο Θεός. Στον πόλεμο που έχουμε φωνάζουμε μεσ’απ’τα στήθια: Ταν ή επί Τας.
Σελίδες
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αριστοτέλης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Αριστοτέλης. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Τετάρτη 3 Απριλίου 2019
Κυριακή 19 Αυγούστου 2018
Αριστοτέλης για τους Έλληνες: ”ΕΝΩΜΕΝΟΙ θα μπορούσαμε να ΚΥΡΙΑΡΧΗΣΟΥΜΕ στον κόσμο”…
Ο Αριστοτέλης, o μεγάλος Έλληνας φιλόσοφος, γεννήθηκε το 384 π.Χ. στην αρχαία πόλη των Σταγείρων και πέθανε το 322 π.Χ.
Οι φιλοσοφικές του σκέψεις και ιδέες έχουν μεγάλη επίδραση στην ανθρωπότητα, την εκπαίδευση και τον σύγχρονο δυτικό τρόπο σκέψης. Ο Αριστοτέλης θεωρείται ο δημιουργός της λογικής σκέψης.
Ο Αριστοτέλης έμεινε νωρίς ορφανός από πατέρα και μητέρα και την κηδεμονία του ανέλαβε ο φίλος του πατέρα του, Πρόξενος, που ήταν εγκαταστημένος στον Αταρνέα της μικρασιατικής Αιολίδας, απέναντι από τη Λέσβο. Ο Πρόξενος, φρόντισε τον Αριστοτέλη σαν δικό του παιδί και τον έστειλε στην Αθήνα σε ηλικία 17 ετών για να γίνει μαθητής του Πλάτωνα. Ο Αριστοτέλης ήταν μαθητής στην σχολή του Πλάτωνα για 20 χρόνια. Μετά τον θάνατό του Πλάτωνα ο Αριστοτέλης εγκατέλειψε την Αθήνα και εγκαταστάθηκε στην Άσσο, που ήταν πόλη στα
Ετικέτες
Αριστοτέλης,
Αρχαίοι Έλληνες,
Έλληνες,
Φιλοσοφία
Πέμπτη 19 Ιουλίου 2018
Τάδε λέγει Αριστοτέλης ο Σταγειρίτης προς τον εκπεσόντα και εμπερίστατο Λαό μας
Γράφει ο Φώτης Μιχαήλ, ιατρός
Στο νησάκι της λίμνης των Ιωαννίνων είναι χτισμένο ένα ιστορικό μοναστήρι, γνωστό με το όνομα Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου των Φιλανθρωπηνών. Το μοναστήρι αυτό ιδρύθηκε από την Πολίτικη οικογένεια των Φιλανθρωπηνών, η οποία κατέφυγε στα Γιάννενα στα 1204, ύστερα από την ολοσχερή καταστροφή και λεηλασία της Πόλης από τα τότε συμμαχικά στρατεύματα της Δύσης, τους λεγόμενους σταυροφόρους.
Στον εξωνάρθηκα του κεντρικού ναού αυτής της μονής, διακρίνονται ιστορούμενοι (ζωγραφισμένοι σε τοίχο εσωτερικό) επτά φιλόσοφοι της Ελληνικής Αρχαιότητας. Ο Πλάτων, ο Απολλώνιος ο Τυανεύς, ο Σόλων, ο Πλούταρχος, ο Θουκυδίδης, ο Αριστοτέλης και ο Χείλων ο Λακεδαιμόνιος.(1)
Ετικέτες
Αριστοτέλης,
Αρχαίοι Έλληνες,
Φιλοσοφία,
Φώτης Μιχαήλ
Παρασκευή 26 Μαΐου 2017
Αριστοτέλης: Επιδίωξη της τυραννίας είναι να πτωχεύσουν οι πολίτες, αφενός για να συντηρείται με τα χρήματα τους η φρουρά του καθεστώτος και αφ ετέρου για να είναι απασχολημένοι οι πολίτες και να μην τους μένει χρόνος για επιβουλές.
..επιδίωξη της τυραννίας είναι να πτωχεύσουν οι πολίτες…
Ο Αριστοτέλης διδάσκει τον Αλέξανδρο
...αφ’ ενός για να συντηρείται με τα χρήματα τους η φρουρά του καθεστώτος,
και αφ’ ετέρου για να είναι απασχολημένοι οι πολίτες και να μην τους μένει
χρόνος για επιβουλές.
Σε αυτό το αποτέλεσμα αποβλέπει τόσο η επιβολή μεγάλων φόρων,
η απορρόφηση των περιουσιών των πολιτών, όσο και η κατασκευή μεγάλων
έργων που εξαντλούν τα δημόσια οικονομικά….»
"Σοβαρότατο θέμα για κάθε πολίτευμα γενικά είναι με τους νόμους και τα
υπόλοιπα μέτρα να μην είναι δυνατόν να πλουτίσουν οι άρχοντες."
Και τούτο πρέπει να τηρείται κυρίως στα ολιγαρχικά πολιτεύματα" γιατί ο κόσμος ο πολύς δεν αγανακτεί τόσο επειδή δεν παίρνει αξιώματα, αντίθετα ευχαριστιέται όταν είναι ελεύθερος να ασχολείται με τις δικές του υποθέσεις, αγανακτεί όταν νομίζει ότι οι άρχοντες κλέβουν το δημόσιο χρήμα, γιατί τότε ο λαός λυπάται και για τα δυο, δηλαδή τόσο για το ότι δεν συμμετέχει στην εξουσία, όσο και για το ότι δεν συμμετέχει στα κέρδη."[1]
"Μπορούμε να ισχυριστούμε πως οι περισσότεροι τύραννοι προήλθαν από τους δημαγωγούς, αφού κέρδισαν την εμπιστοσύνη του λαού, κατηγορώντας τους προνομιούχους. Έτσι ορισμένες τυραννίδες επικράτησαν όταν οι πόλεις έγιναν πιο πολυάνθρωπες,
Και τούτο πρέπει να τηρείται κυρίως στα ολιγαρχικά πολιτεύματα" γιατί ο κόσμος ο πολύς δεν αγανακτεί τόσο επειδή δεν παίρνει αξιώματα, αντίθετα ευχαριστιέται όταν είναι ελεύθερος να ασχολείται με τις δικές του υποθέσεις, αγανακτεί όταν νομίζει ότι οι άρχοντες κλέβουν το δημόσιο χρήμα, γιατί τότε ο λαός λυπάται και για τα δυο, δηλαδή τόσο για το ότι δεν συμμετέχει στην εξουσία, όσο και για το ότι δεν συμμετέχει στα κέρδη."[1]
"Μπορούμε να ισχυριστούμε πως οι περισσότεροι τύραννοι προήλθαν από τους δημαγωγούς, αφού κέρδισαν την εμπιστοσύνη του λαού, κατηγορώντας τους προνομιούχους. Έτσι ορισμένες τυραννίδες επικράτησαν όταν οι πόλεις έγιναν πιο πολυάνθρωπες,
Ετικέτες
Αριστοτέλης,
Αρχαίοι Έλληνες,
Ολοκληρωτισμός,
Τυραννία,
Φασισμός
Δευτέρα 27 Οκτωβρίου 2014
Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ ΚΑΤΙ ΗΞΕΡΕ ΓΙΑ ΤΟ ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΤΥΡΑΝΝΙΑΣ.
Γράφει ο Γεώργιος Ευαγγελάτος
Μήπως βλέπετε κάποιες ομοιότητες του τότε με το σήμερα; Ας διδαχθούμε από το παρελθόν μας.
Από πολύ καιρό με απασχολούσε το ερώτημα,
«καλά εσύ γράφεις κάποια άρθρα και κάποια βιβλία, ακτιβιστικού τύπου κυρίως, πατριωτικού χαρακτήρα, και μυθιστορήματα που έχουν συμβολικό, και πολιτικό περιεχόμενο, είδες κάποια συμμετοχή, κάποιο ενδιαφέρον των αναγνωστών σου να συνεργαστούν μαζί σου, να πάρουν αυτοί οι αναγνώστες κάποια πρωτοβουλία για να αντιμετωπίσουμε ομαδικά αυτό το κύμα παρακμής, αυτή την ολισθηρή πορεία που έχει πάρει η πατρίδα; Σε πλησίασε ή σου τηλεφώνησε κάποιος που να είχε μια ιδέα για την αντιμετώπιση του οικονομικού πολέμου που μας κάνει η Ευρώπη, οι τράπεζες, οι διεθνείς τοκογλύφοι, για την ανάσχεση της ηθικής παρακμής του …………
Ετικέτες
Αριστοτέλης,
Αρχαίοι Έλληνες,
Γερμανική Κατοχή,
Τυραννία
Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2013
Η αντίληψη του Χρόνου από τον άνθρωπο, κατά τον Αριστοτέλη
Ο Κωνσταντίνος Καλαχάνης, Δρ. Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, και επιστημονικής συνεργάτης του Τμήματος Φυσικής (Τομέας Αστροφυσικής-Αστρονομίας-Μηχανικής) του Ε.Κ.Π.Α, μιλά για την “Η αντίληψη του Χρόνου από τον άνθρωπο κατά τον Αριστοτέλη”, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά (Ημερίδα "ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ", 29/9/2013)
Peiraius Xronos Kalahanis from Pemptousia on Vimeo.
Peiraius Xronos Kalahanis from Pemptousia on Vimeo.
Πέμπτη 1 Νοεμβρίου 2012
Η πολιτική φιλοσοφία του Αριστοτέλη
Δημήτρης Ι. Παπαδής, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Εκδόσεις Α. Καρδαμίτσα
Εκδόσεις Α. Καρδαμίτσα
Σημαντικό για τον χαρακτήρα της πολιτικής φιλοσοφίας του Αριστοτέλη είναι να τονισθεί ότι η έσχατη νομιμοποιητική αρχή ύπαρξης της πολιείας είναι η διασφάλιση των προϋποθέσεων για την κατάκτηση της ευδαιμονίας εκ μέρους όλων των πολιτών, και εμμέσως όλων των ανθρώπων που ζουν στην επικράτεια της πόλεως – πολιτείας. “Η πόλις – πολιτεία που αποτελεί συμβιωτική κοινότητα γενών (οικογενειών) και κωμών υπάρχει χάριν της τέλειας και αυτάρκους ζωής. Αυτη δε είναι, όπως επανειλημμένως τονίζουμε, η ευτυχισμένη και πολιτισμένη ζωή”. Και είναι αυτή η ευδαιμονία της πόλεως αυτό που ο Αριστοτέλης ονομάζει κοινόν αγαθόν ή κοινόν συμφέρον, και θεωρεί ο Αριστοτέλης το κοινόν αγαθόν, την ευδαιμονία του ατόμου. Αυτό όμως δεν σημαίνει καθόλου ότι ο Αριστοτέλης (το ίδιο ισχύει και για τον Πλάτωνα) θεωρεί την πόλιν – πολιτεία αυτοσκοπό, χάριν του οποίου υπάρχει ο πολίτης. Αντιθέτως αυτοσκοπός είναι ο πολίτης, το κάθε άτομο – μέλος της πολιτείας, χάριν του οποίου συστήθηκε και υπάρχει η πολιτεία, το κράτος. Η σχέση πολιτείας – πολίτη είναι για τον Αριστοτέλη και τον Πλάτωνα σχέση μέσου – σκοπού. Καταξιωτική αρχή ύπαρξης της πολιτείας είναι η ευδαιμονία όλων των ατόμων – μελών της, του κάθε μέλους ξεχωριστά και όλων μαζί στο σύνολό τους. Γι’ αυτό δεν έχει δίκιο ο Hegel όταν λέει: “Στον Αριστοτέλη το ουσιαστικό, κύριο στοιχείο είναι το κράτος… Όπως και στον Πλάτωνα το πολιτικό είναι, επομένως το πρότερον”. Διότι, όταν λέει ο Αριστοτέλης ότι το αγαθό της πόλεως είναι υπέρτερο από το αγαθό του ατόμου, δεν εννοεί τίποτε άλλο παρά ότι το αγαθό περισσοτέρων ατόμων είναι υπέρτερο από το αγαθό ενός ατόμου!
Μονάδα μέτρησης είναι πάντοτε το αγαθό του ατόμου ως ανθρώπου. Και όταν επίσης λέει “σύμφωνα με τη φυσική τάξη των πραγμάτων η πόλις – πολιτεία προηγείται της οικογένειας και του ατόμου”, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ότι η πόλις ως εγγενής σκοπός του ανθρώπου ως ζώου πολιτικού προηγείται του ατόμου και της οικογένειας και φυσικά κάθε άλλης συμβιωτικής κοινωνίας ανθρώπων, καθότι η αιτία του σκοπού προηγείται λογικά όλων των άλλων αιτιών: της υλικής, της ειδολογικής και της κινητικής. Η ερμηνεία της επίμαχης αυτής θέσης του Αριστοτέλη από τον Hegel, σύμφωνα με την οποία η πόλις, δηλαδή το κράτος προηγείται της οικογενείας και του ατόμου “κατά την ουσία και την υπόσταση, κατά την έννοια, τον ορθό λόγο και την αλήθεια” είναι εντελώς αυθαίρετη και οπωσδήποτε αντιαριστοτελική. Για τον Αριστοτέλη ο δρόμος και το κύριο μέσο κατάκτησης της ευδαιμονίας είναι η κατάκτηση της αρετής, γιατί αυτή συνιστά την ουσία της, “την ευδαιμονίαν ότι χωρίς αρετής αδύνατον υπάρχειν είρηται”.
Γι’ αυτό κύριο μέλημα των άξιων πολιτικών πρέπει να είναι πώς θα βοηθήσουν τους πολίτες να γίνουν δίκαιοι και να σέβονται τους νόμους:
“δοκεί δε ο κατ’ αλήθειαν πολιτικός περί ταύτην (την ευδαιμονίαν) μάλιστα πεπονήσθαι, βούλεται γαρ τους πολίτας αγαθούς ποιείν και των νόμων υπηκόους”
και πως θα τους οδηγήσουν στον κατ’ αρετήν βίον, αφού το μέγεθος της ευδαιμονίας είναι ανάλογο με εκείνο της αρετής, της φρονήσεως και των σύμφωνων μ’ αυτές πράξεως. Η καταξίωση της πολιτικώς της πολιτικής κοινωνίας για τον Αριστοτέλη έρχεται μέσα από τις καλές πράξεις των πολιτών της. Αντίθετα στα σύγχρονα κράτη που έχουν εγκαταλείψει την επιδίωξη του κοινού αγαθού στη βάση της αρετής και της εσωτερικής καταξίωσης, γιατί η Πολιτική έχει πάρει διαζύγιο από την Ηθική, η καταξίωση έρχεται, ή έστω επιδιώκεται, μέσα από την στρατιωτική ή οικονομική ισχύ, μέσα από τον ασύδοτο ατομικισμό (που σημαίνει διεκδίκηση δικαιωμάτων ευδαιμονιστικού χαρακτήρα με παράλληλη απεμπόληση των υποχρεώσεων). Έτσι είναι είναι φυσικό να κατηγορούν τους αρχαίους Έλληνες “ότι οι θεσμοί της πολιτείας είχαν απορροφήσει το άτομο” (J. Anton)[...].
Μονάδα μέτρησης είναι πάντοτε το αγαθό του ατόμου ως ανθρώπου. Και όταν επίσης λέει “σύμφωνα με τη φυσική τάξη των πραγμάτων η πόλις – πολιτεία προηγείται της οικογένειας και του ατόμου”, δεν είναι τίποτε άλλο παρά ότι η πόλις ως εγγενής σκοπός του ανθρώπου ως ζώου πολιτικού προηγείται του ατόμου και της οικογένειας και φυσικά κάθε άλλης συμβιωτικής κοινωνίας ανθρώπων, καθότι η αιτία του σκοπού προηγείται λογικά όλων των άλλων αιτιών: της υλικής, της ειδολογικής και της κινητικής. Η ερμηνεία της επίμαχης αυτής θέσης του Αριστοτέλη από τον Hegel, σύμφωνα με την οποία η πόλις, δηλαδή το κράτος προηγείται της οικογενείας και του ατόμου “κατά την ουσία και την υπόσταση, κατά την έννοια, τον ορθό λόγο και την αλήθεια” είναι εντελώς αυθαίρετη και οπωσδήποτε αντιαριστοτελική. Για τον Αριστοτέλη ο δρόμος και το κύριο μέσο κατάκτησης της ευδαιμονίας είναι η κατάκτηση της αρετής, γιατί αυτή συνιστά την ουσία της, “την ευδαιμονίαν ότι χωρίς αρετής αδύνατον υπάρχειν είρηται”.
Γι’ αυτό κύριο μέλημα των άξιων πολιτικών πρέπει να είναι πώς θα βοηθήσουν τους πολίτες να γίνουν δίκαιοι και να σέβονται τους νόμους:
“δοκεί δε ο κατ’ αλήθειαν πολιτικός περί ταύτην (την ευδαιμονίαν) μάλιστα πεπονήσθαι, βούλεται γαρ τους πολίτας αγαθούς ποιείν και των νόμων υπηκόους”
και πως θα τους οδηγήσουν στον κατ’ αρετήν βίον, αφού το μέγεθος της ευδαιμονίας είναι ανάλογο με εκείνο της αρετής, της φρονήσεως και των σύμφωνων μ’ αυτές πράξεως. Η καταξίωση της πολιτικώς της πολιτικής κοινωνίας για τον Αριστοτέλη έρχεται μέσα από τις καλές πράξεις των πολιτών της. Αντίθετα στα σύγχρονα κράτη που έχουν εγκαταλείψει την επιδίωξη του κοινού αγαθού στη βάση της αρετής και της εσωτερικής καταξίωσης, γιατί η Πολιτική έχει πάρει διαζύγιο από την Ηθική, η καταξίωση έρχεται, ή έστω επιδιώκεται, μέσα από την στρατιωτική ή οικονομική ισχύ, μέσα από τον ασύδοτο ατομικισμό (που σημαίνει διεκδίκηση δικαιωμάτων ευδαιμονιστικού χαρακτήρα με παράλληλη απεμπόληση των υποχρεώσεων). Έτσι είναι είναι φυσικό να κατηγορούν τους αρχαίους Έλληνες “ότι οι θεσμοί της πολιτείας είχαν απορροφήσει το άτομο” (J. Anton)[...].
Ηθική και Πολιτική
Το χαρακτηριστικότερο και νευραλγικότερο σημείο διαφορότητας της πολιτικής σκέψης και πραγματικότητας της ελληνικής αρχαιότητας από τις αντίστοιχες των νεότερων χρόνων και της εποχής μας είναι ίσως η σχέση της Πολιτικής με την Ηθική. Διότι, ενώ στην ελληνική αρχαιότητα, και πιο συγκεκριμένα κατά τους κλασικούς χρόνους έχουμε, σε θεωρητικό τουλάχιστον επίπεδο, σχέση ενότητας με μικρότερη ή μεγαλύτερη απόκλιση, στους νεότερους χρόνους, και πιο συγκεκριμένα από τον Machiavelli (Μακιαβέλι) και εντεύθεν, η Πολιτική διαχωρίζεται πλήρως από την Ηθική. Από την ενότητα περνάμε στον χωρισμό.
Την μεγαλύτερη ενότητα Ηθικής και Πολιτικής έχουμε στον Πλάτωνα, όπου οι αρετές του ατόμου ταυτίζονται με εκείνες της πόλεως, αυτό ισχύει και για την άριστη – ιδανική πολιτεία του Αριστοτέλη. “Σκοπός του Πλάτωνος ήταν να δημιουργήσει μία πολιτική επιστήμη, η οποία θα βρισκόταν σε αδιάσπαστη ενότητα με την διδασκαλία περί της αρετής και της ευδαιμονίας, και γενικά την ηθική στάση και συμπεριφορά του ατόμου, ανεξάρτητα από τη ζωή και την ευδαιμονία της πόλεως ως οργανικής ενότητας, ανεξάρτητα δηλαδή από την Πολιτική. Πολύ ενδεικτική στο σημείο αυτό είνα η περί αντιστοιχίας των μερών της ψυχής του ανθρώπου προς τα μέρη της πόλεως διδασκαλία του. Γι’ αυτό βρίσκω πολύ εύστοχη την παρατήρηση του Fr. Dirlmeier, σύμφωνα με την οποία τα “δέκα βιβλία της Πολιτείας (ενν.: του Πλάτωνος) θα μπορούσαν να ονομασθούν τόσο Ηθική όσο και Πολιτική.
Αντίθετα μία τέτοια εναλλαξιμότητα δεν είναι δυνατή στον Αριστοτέλη. Γι’ αυτόν Ηθική και Πολιτική είναι δύο αυτόνομες περιοχές της πρακτικής φιλοσοφίας με χωριστή εννοιλογική ταυτότητα και ιδιαίτερο περιεχόμενο, οι οποίες βεβαίως όχι μόνο μπορούν αλλά πρέπει να συνυπάρχουν σε μία αρμονική ενότητα, η οποία μπορεί να ονομασθεί Πολιτική με την ευρύτερη έννοια του όρου. Η ενότητά τους απορρέει από τον κοινό σκοπό τους που είναι πάντοτε η ευδαιμονία, το κυρίαρχο στοιχείο τόσο της Ηθικής όσο και της Πολιτικής. Γι’ αυτό και η διάκρισή τους δεν μπορεί να είναι ριζική και απόλυτη.
Την μεγαλύτερη ενότητα Ηθικής και Πολιτικής έχουμε στον Πλάτωνα, όπου οι αρετές του ατόμου ταυτίζονται με εκείνες της πόλεως, αυτό ισχύει και για την άριστη – ιδανική πολιτεία του Αριστοτέλη. “Σκοπός του Πλάτωνος ήταν να δημιουργήσει μία πολιτική επιστήμη, η οποία θα βρισκόταν σε αδιάσπαστη ενότητα με την διδασκαλία περί της αρετής και της ευδαιμονίας, και γενικά την ηθική στάση και συμπεριφορά του ατόμου, ανεξάρτητα από τη ζωή και την ευδαιμονία της πόλεως ως οργανικής ενότητας, ανεξάρτητα δηλαδή από την Πολιτική. Πολύ ενδεικτική στο σημείο αυτό είνα η περί αντιστοιχίας των μερών της ψυχής του ανθρώπου προς τα μέρη της πόλεως διδασκαλία του. Γι’ αυτό βρίσκω πολύ εύστοχη την παρατήρηση του Fr. Dirlmeier, σύμφωνα με την οποία τα “δέκα βιβλία της Πολιτείας (ενν.: του Πλάτωνος) θα μπορούσαν να ονομασθούν τόσο Ηθική όσο και Πολιτική.
Αντίθετα μία τέτοια εναλλαξιμότητα δεν είναι δυνατή στον Αριστοτέλη. Γι’ αυτόν Ηθική και Πολιτική είναι δύο αυτόνομες περιοχές της πρακτικής φιλοσοφίας με χωριστή εννοιλογική ταυτότητα και ιδιαίτερο περιεχόμενο, οι οποίες βεβαίως όχι μόνο μπορούν αλλά πρέπει να συνυπάρχουν σε μία αρμονική ενότητα, η οποία μπορεί να ονομασθεί Πολιτική με την ευρύτερη έννοια του όρου. Η ενότητά τους απορρέει από τον κοινό σκοπό τους που είναι πάντοτε η ευδαιμονία, το κυρίαρχο στοιχείο τόσο της Ηθικής όσο και της Πολιτικής. Γι’ αυτό και η διάκρισή τους δεν μπορεί να είναι ριζική και απόλυτη.
Όσον αφορά τώρα τις ιδιαιτερότητες της Ηθικής και της Πολιτικής, πρέπει και πάλι να ανατρέξουμε στο αντικείμενο – περιεχόμενό τους που έδωσα ήδη σε αδρές γραμμές, διότι αυτό αναδεικνύει και προσδιορίζει τόσο την ενότητα όσο και τις ιδιαιτερότητές τους. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο πυρήνας της Ηθικής είναι το άτομο, οι πράξεις του ατόμου, το άτομο στην ιδιωτική και προσωπική του ζωή, ενώ ο πυρήνας της Πολιτικής είναι η πόλις. Πρέπει όμως εδώ να τονισθεί ότι το άτομο στον Αριστοτέλη ούτε νοείται ούτε υπάρχει καθεαυτό, αλλά ζει – είτε είναι πολίτης είτε όχι – πάντοτε μέσα στην πόλη, και όταν συμβαίνει να είναι πολιτης, τότε έχει και πολιτική ευθύνη και δράση. Υπό την έννοια αυτή η Αριστοτελική Ηθική αποκτά πολιτικό χαρακτήρα και αποτελεί μέρος της Πολιτικής με την ευρύτερη του όρου σημασία που ταυτίζεται με την όλη πρακτική φιλοσοφία, στην οποία υπάγονται εκτός από την Ηθική, η Στρατηγική, η Οικονομική και η Ρητορική. Άλλωστε το αντικείμενο της Ηθικής δεν περιορίζεται αποκλειστικά στις πράξεις του ανθρώπου, διότι “ο άνθρωπος είναι κάτι περισσότερο από τις πράξεις του: είναι και ικανότητες και τάσεις και επιθυμίες και πεποιθήσεις”. Αλλά και το αντικείμενο της Πολιτικής δεν περιορίζεται στις πολιτικές πράξεις, την αξιολόγηση και την ιεράρχησή τους, τη λεγόμενη αθροιστική θεωρία, τη θεωρία περί της φθοράς και της σωτηρίας των πολιτευμάτων, και φυσικά τις πολιτικές εκείνες πράξεις που αποβλέπουν στην εξηθίκευση των πολιτών, οι οποίες αυτόχρημα είναι και θικές πράξεις, και κατά συνέπεια αποτελούν μέρος – αντικείμενο της Ηθικής, πράγμα που δεν αφήνει καμία αμφιβολία για την διαπλοκή και την ενότητα Ηθικής και Πολιτικής. “Η πόλις ήταν μία ηθική κοινωνία, και η πολιτική επιστήμη, ως επιστήμη μιας τέτοιας κοινωνίας, έγινε στα χέρια των Ελλήνων εν μέρει και σε μεγάλο βαθμό ηθική. Το πολίτευμα είναι για τον Αριστοτέλη η πολιτεία, και το πολίτευμα δεν είναι απλώς “μια ρύθμιση αξιωμάτων”, αλλά και “ένας τρόπος ζωής”. Είναι κάτι περισσότερο από μια νομική κατασκευή: είναι επίσης ένα ηθικό πνεύμα. Αυτό είναι πράγματι η εσωτερική της ουσία και ζωτικής της σημασία” (E. Barker, the political thought 5-6). Αυτή ακριβώς η στενή εσωτερική διαπλοκή Ηθικής και Πολιτικής εξηγεί τη βασική και χαρακτηριστική θέση της πολιτικής φιλοσοφίας του Αριστοτέλη, όσον αφορα τα ορθά πολιτεύματα, και την ταυτότητα της αρετής και του αγαθού του με την αρετή και το αγαθό της πόλεως.
Για τη σχέση της Ηθικής με την Πολιτική θεμελιώσους ασφαλώς σημασίας είναι η σχέση πολίτης και πολιτείας. Γι’ αυτήν όμως τη σχέση θα γίνει ιδιαίτερος λόγος σε επόμενη παράγραφο. Εδώ δεν απομένει παρά να εξετάσουμε τη σχέση του πρακτικού βίου με τον βίο του φιλοσόφου. Και είναι η σχέση αυτή πολύ σημαντική για το θέμα μας, καθότι ο πρακτικός βίος προσιδιάζει στην Πολιτική, ενώ ο θεωρητικός βίος προσιδιάζει στην Ηθική. Η εν λόγω σχέση δεν είναι μία σχέση ισοτιμίας αλλά σαφώς μία σχέση υπεροχής, αφού ο θεωρητικός ή φιλοσοφικός βίος είναι ανώτερος από τον μη θεωρητικό βίο των μετόχων της κοινωνικοπολιτικής ζωής, τον βίο στον πρακτικό ή πολιτικό. Η υπεροχή του θεωρητικού βίου έναντι του πρακτικού και πολιτικού θεμελιώνεται από τον Αριστοτέλη με μια εντυπωσιακή πράγματι διαλεκτική καθαρότητα στο Κ 7 κεφάλαιο των Ηθικών του Νικομαχείων: 1. ο νους, δηλαδή η σοφία και όχι η φρόνηση που είναι η ιδιαίρετη αρετή του άρχοντος) είναι η τελειότερη δύναμη και αρετή του ανθρώπου, 2. τα αντικείμενα του νου είναι τα πιο σπουδαία, 3. η ενέργεια του νου (η θεωρία θεωρίας ένεκεν) έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια, 4. συνεπάγεται τη μεγαλύτερη δυνατή ηδονή, 5. είναι η πιο αυτάρκης, 6. αποτελεί κατεξοχήν αυτοσκοπό, και γι’ αυτό συνιστά την ουσία της τελειότερης ευδαιμονίας. Αυτά και μόνο αυτά τα χαρακτηριστικά του θεωρητικού βίου κάνουν τον άνθρωπο να ζει τινά θεϊκό και όχι απλώς ανθρώπινο βίο. Αυτό σημαίνει ότι ο πρακτικός – πολιτικός βίος σύμφωνα με τις ηθικές αρετές και την αντίστοιχη ευδαιμονία είναι ο καθεαυτός ανθρώπινος. Αυτή όμως η υπεροχή του θεωρητικού – φιλοσοφικού βίου έναντι του πρακτικού – πολιτικού δεν υποδηλώνει απλώς την υπεροχή της Ηθικής, της οποίας ακριβώς αποτελεί αντικείμενο ο θεωρητικός βίος, και γενικότερα ο βίος του ανθρώπου ως ατόμου, αλλά υποδηλώνει και τη σαγή διάκριση της Ηθικής από την Πολιτική.
Το γεγονός πάντως ότι για τον Αριστοτέλη το αγαθόν (= η ευδαιμονία) του ατόμου και το αγαθόν (= η ευδαιμονία) της πόλεως ταυτίζονται, σαφέστατα υποδηλώνει την ενότητα Ηθικής και Πολιτικής, αφού το πρώτο αγαθό αποτελεί τον έσχατο σκοπό της Ηθικής και το δεύτερο της Πολιτικής. Άλλωστε η πραγμάτωση της ηθικής – πνευματικής φύσεως του ανθρώπου, η οποία συνιστά τον ύψιστο σκοπό της Ηθικής, δεν είναι δυνατόν, όπως ήδη έχει λεχθεί, να πραγματωθεί παρά μόνον εντός της πόλεως και κατά συνέπεια δια της Πολιτικής. Η Ηθική είναι το θεμέλιο, η πεμπτουσία και το επιστέγασμα του πολιτικού οικοδομήματος, της πολιτικής κοινωνίας. “Ο νόμος και το δίκαιο του θετικού δικαίου προϋποθέτουν τον άγραφο νόμο, το έθος. Ο νόμος δεν γίνεται σεβαστός, αν δεν θεμελιώνεται στο έθος” (J. Ritter, ένθ. αν., 157). Η Ηθική του Αριστοτέλη θεμελιώνει και συγχρόνως υπηρετεί τα καλά και τα δίκαια της πόλεως. Δεν είναι μια μεταφυσική Ηθική, μια Moralitat, μία υπόθεση απλώς και μόνο του ανθρώπου ως ατόμου. Είναι και Ηθική του ανθρώπου ως πολίτη, ως μέλους της πολιτικής κοινωνίας. Έτσι ο Αριστοτέλης γίνεται θεμελιωτής της φιλοσοφικής Ηθικής και της σχέσης της με την Πολιτική. Είναι ο θεμελιωτής της Ηθικής της πόλεως. Καμία πολιτεία στον Αριστοτέλη, ούτε βεβαίως η άριστη και ιδανική, δεν νοείται χωρίς τα ηθικά θεμέλια του νόμου και του έθους, ήτοι των ηθών και εθίμων, του εθιμικού δικαίου.
Για τη σχέση της Ηθικής με την Πολιτική θεμελιώσους ασφαλώς σημασίας είναι η σχέση πολίτης και πολιτείας. Γι’ αυτήν όμως τη σχέση θα γίνει ιδιαίτερος λόγος σε επόμενη παράγραφο. Εδώ δεν απομένει παρά να εξετάσουμε τη σχέση του πρακτικού βίου με τον βίο του φιλοσόφου. Και είναι η σχέση αυτή πολύ σημαντική για το θέμα μας, καθότι ο πρακτικός βίος προσιδιάζει στην Πολιτική, ενώ ο θεωρητικός βίος προσιδιάζει στην Ηθική. Η εν λόγω σχέση δεν είναι μία σχέση ισοτιμίας αλλά σαφώς μία σχέση υπεροχής, αφού ο θεωρητικός ή φιλοσοφικός βίος είναι ανώτερος από τον μη θεωρητικό βίο των μετόχων της κοινωνικοπολιτικής ζωής, τον βίο στον πρακτικό ή πολιτικό. Η υπεροχή του θεωρητικού βίου έναντι του πρακτικού και πολιτικού θεμελιώνεται από τον Αριστοτέλη με μια εντυπωσιακή πράγματι διαλεκτική καθαρότητα στο Κ 7 κεφάλαιο των Ηθικών του Νικομαχείων: 1. ο νους, δηλαδή η σοφία και όχι η φρόνηση που είναι η ιδιαίρετη αρετή του άρχοντος) είναι η τελειότερη δύναμη και αρετή του ανθρώπου, 2. τα αντικείμενα του νου είναι τα πιο σπουδαία, 3. η ενέργεια του νου (η θεωρία θεωρίας ένεκεν) έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια, 4. συνεπάγεται τη μεγαλύτερη δυνατή ηδονή, 5. είναι η πιο αυτάρκης, 6. αποτελεί κατεξοχήν αυτοσκοπό, και γι’ αυτό συνιστά την ουσία της τελειότερης ευδαιμονίας. Αυτά και μόνο αυτά τα χαρακτηριστικά του θεωρητικού βίου κάνουν τον άνθρωπο να ζει τινά θεϊκό και όχι απλώς ανθρώπινο βίο. Αυτό σημαίνει ότι ο πρακτικός – πολιτικός βίος σύμφωνα με τις ηθικές αρετές και την αντίστοιχη ευδαιμονία είναι ο καθεαυτός ανθρώπινος. Αυτή όμως η υπεροχή του θεωρητικού – φιλοσοφικού βίου έναντι του πρακτικού – πολιτικού δεν υποδηλώνει απλώς την υπεροχή της Ηθικής, της οποίας ακριβώς αποτελεί αντικείμενο ο θεωρητικός βίος, και γενικότερα ο βίος του ανθρώπου ως ατόμου, αλλά υποδηλώνει και τη σαγή διάκριση της Ηθικής από την Πολιτική.
Το γεγονός πάντως ότι για τον Αριστοτέλη το αγαθόν (= η ευδαιμονία) του ατόμου και το αγαθόν (= η ευδαιμονία) της πόλεως ταυτίζονται, σαφέστατα υποδηλώνει την ενότητα Ηθικής και Πολιτικής, αφού το πρώτο αγαθό αποτελεί τον έσχατο σκοπό της Ηθικής και το δεύτερο της Πολιτικής. Άλλωστε η πραγμάτωση της ηθικής – πνευματικής φύσεως του ανθρώπου, η οποία συνιστά τον ύψιστο σκοπό της Ηθικής, δεν είναι δυνατόν, όπως ήδη έχει λεχθεί, να πραγματωθεί παρά μόνον εντός της πόλεως και κατά συνέπεια δια της Πολιτικής. Η Ηθική είναι το θεμέλιο, η πεμπτουσία και το επιστέγασμα του πολιτικού οικοδομήματος, της πολιτικής κοινωνίας. “Ο νόμος και το δίκαιο του θετικού δικαίου προϋποθέτουν τον άγραφο νόμο, το έθος. Ο νόμος δεν γίνεται σεβαστός, αν δεν θεμελιώνεται στο έθος” (J. Ritter, ένθ. αν., 157). Η Ηθική του Αριστοτέλη θεμελιώνει και συγχρόνως υπηρετεί τα καλά και τα δίκαια της πόλεως. Δεν είναι μια μεταφυσική Ηθική, μια Moralitat, μία υπόθεση απλώς και μόνο του ανθρώπου ως ατόμου. Είναι και Ηθική του ανθρώπου ως πολίτη, ως μέλους της πολιτικής κοινωνίας. Έτσι ο Αριστοτέλης γίνεται θεμελιωτής της φιλοσοφικής Ηθικής και της σχέσης της με την Πολιτική. Είναι ο θεμελιωτής της Ηθικής της πόλεως. Καμία πολιτεία στον Αριστοτέλη, ούτε βεβαίως η άριστη και ιδανική, δεν νοείται χωρίς τα ηθικά θεμέλια του νόμου και του έθους, ήτοι των ηθών και εθίμων, του εθιμικού δικαίου.
[...] Για να αντιληφθεί κανείς την αξία και τη σημασία της ενότητας Ηθικής και Πολιτικής, δεν έχει παρά να σκεφθεί τις τραγικές συνέπειες της αποσύνδεσής τους, τις οποίες συχνά ζούμε σ’ όλη τη βαρβαρότητά τους.
http://www.phorum.gr/viewtopic.php?f=6&t=188485#p2902503
Ετικέτες
Αριστοτέλης,
Αρχαίοι Έλληνες,
Πολιτική
Τρίτη 25 Σεπτεμβρίου 2012
Κατά τον Αριστοτέλη αυτό είναι καθεστώς τυραννίας (βίντεο)
Ίσως δεν έχει καμιά σημασία πια, ο αριθμός των υποσχέσεων που έδωσε ένας πρωθυπουργός προς τον λαό του, για την αναγκαιότητα, ή για το ύστατο των απάνθρωπων μέτρων που επιβάλλονται. Ποιος λογικός άνθρωπος, ακόμα και κομματικό μέλλος, μπορεί να εμπιστευθεί έναν τέτοιο πρωθυπουργό που άλλα λέει και άλλα κάνει, άλλα υπόσχεται προεκλογικά και άλλα υποστηρίζει μετεκλογικά, και μάλιστα πριν στεγνώσει το μελάνι;
Δείτε ο πρωθυπουργός μπορεί να άλλαξε, όμως ο τρόπος επιβολής των μέτρων παραμένει ο ίδιος, τρομοκρατία και εκφοβισμός. Άλλαξε βέβαια ο λόγος που επιβάλλονται τα μέτρα. Έπρεπε κάτι να αλλάξει! Τώρα εχθρός είναι το λόμπι της δραχμής. Αλήθεια ποιος; Ποιος νοιάζεται για το νόμισμα όταν δεν έχει τα απαραίτητα για να επιβιώσει; Μην αμφιβάλλετε γι’ αυτό, ακόμη και οι επαγγελματίες εθνικιστές (τύπου Αδώνεως), είναι σφόδρα λατρεύοντες το ευρώ!
Έχουν στερέψει πια και τα επιχειρήματα. Πως δηλαδή μπορείς να πείσεις τους ανθρώπους, πως μειώνοντας την αγοραστική τους δύναμη θα εισπράξεις περισσότερα χρήματα για να δώσεις στους τοκογλύφους; Πώς θα εισπράξεις φόρους στέλνοντας τους εργαζόμενους στην ανεργία; Ο απλός άνθρωπος καταλαβαίνει, και πολύ καλά μάλιστα, πως ξεπουλώντας την κερδοφόρα δημόσια περιουσία και μάλιστα κοψοχρονιά, χάνεις τα απαραίτητα έσοδα για το κράτος, που πλέον πηγαίνουν στους μεγάλους κερδοσκόπους, και αυτό δεν γίνεται τυχαία…
Η αναρρίχηση στην εξουσία μιας μειοψηφίας που επιβάλλεται μέσω ενός συμπλέγματος διαπλοκής, πλούτου, διαχείρισης εξουσίας, και ΜΜΕ, είναι μια επιστημονική μεθόδευση που αποκοίμισε τους ανθρώπους εντελώς.
Αν αμφιβάλλετε δείτε ανεπηρέαστοι τις ειδήσεις, θα αντιληφθείτε πως ότι λέγεται, δεν είναι τίποτα άλλο από αυτό που συμφέρει το «λόμπι» της εξουσίας. Οι πραγματικές ειδήσεις αποκρύπτονται επιμελώς ή διαβάλλονται και η κατατρομοκράτηση σ’ όλο της το μεγαλείο και με όλους τους τρόπους…
Όπως και να ‘χει το θέμα, η πραγματικότητα είναι πως τα μέτρα επιβάλλονται ανά τρίμηνο με θρησκευτική ευλάβεια, πλήττοντας μάλιστα κατά κύριο λόγο την πλειοψηφία του λαού, δηλαδή τους μισθοσυντήρητους.
Όσες εκκλήσεις κι’ αν γίνονται από τις φτωχότερες και πολυπληθέστερες μάζες του λαού, αλλά και όλες οι υποσχέσεις των κυβερνώντων περί μη οριζόντιων περικοπών στις αποδοχές, ειδικά αυτό το τελευταίο αποδεικνύεται ένα κακόγουστο αστείο και τελικά είναι μια αναμφισβήτητα τυραννική αντιμετώπιση. “…αφού πρέπει να εξοικονομηθούν 11,5 δις, θα κοπούν από παντού!…” Γ. Στουρνάρας Υπ. Οικ.
ΣΧΟΛΙΟ JFG: Χωρίς την αποκατάσταση του πολιτεύματος, με ή χωρίς ευρώ, εντός ή εκτός ΕΕ, κράτος δικαίου και δημοκρατία δεν θα έχουμε !! Ούτε ευδαιμονία. Και σε λίγο ούτε χώρα ούτε ζωή …
Η λέξη δαίμονας στις μέρες μας δεν χρησιμοποιείται όπως και στην Αρχαία Ελλάδα.
Στην αρχαία Ελλάδα η λέξη δαίμονας ήταν κάτι το παθητικό και για να γίνει ενεργητικό έπρεπε να προσθέσεις μπροστά από την λέξη το ευ ή το δυς.
Έτσι έχουμε: ευδαίμων = με καλό δαίμονα —- Δυσδαίμων = με κακό δαίμονα.
Όπως λέμε ευ-τυχια — δυσ-τυχια.
Στην αρχαία Ελλάδα η λέξη δαίμονας ήταν κάτι το παθητικό και για να γίνει ενεργητικό έπρεπε να προσθέσεις μπροστά από την λέξη το ευ ή το δυς.
Έτσι έχουμε: ευδαίμων = με καλό δαίμονα —- Δυσδαίμων = με κακό δαίμονα.
Όπως λέμε ευ-τυχια — δυσ-τυχια.
Ευδαιμονώ — Ευδαιμονείς — Ευδαιμονεί — Ευδαιμονούμε – Ευδαιμονείτε – Ευδαιμονούν
Ευδαιμονία – Ευδαιμονώ – Ευδαίμων — Ευδαιμονείτε — Ευδαιμονήστε — Ευδαιμονήσετε — Ευδαιμονήσατε
Ευδαιμονία – Ευδαιμονώ – Ευδαίμων — Ευδαιμονείτε — Ευδαιμονήστε — Ευδαιμονήσετε — Ευδαιμονήσατε
₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪₪
πηγές omadaneoneforiakon.blogspot.gr, logioshermes.blogspot.com, ntelalis.com
Παρασκευή 27 Ιουλίου 2012
Σαν να μην πέρασε μια μέρα..Διαβάστε τι είχε πει ο Αριστοτέλης για τη βαριά φορολόγηση…
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΑ
«…Επιδίωξη της τυραννίας είναι να πτωχεύσουν οι πολίτες, αφ’ ενός για να συντηρείται με τα χρήματα τους η φρουρά του καθεστώτος, και αφ’ ετέρου για να είναι απασχολημένοι οι πολίτες και να μην τους μένει χρόνος για επιβουλές. Σε αυτό το αποτέλεσμα αποβλέπει τόσο η επιβολή μεγάλων φόρων, η απορρόφηση των περιουσιών των πολιτών, όσο και η κατασκευή μεγάλων έργων που εξαντλούν τα δημόσια οικονομικά….»
politicanea
Το είδαμε;http://www.eglimatikotita.gr/
Ετικέτες
Αριστοτέλης,
Αρχαίοι Έλληνες,
Φόροι
Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου 2011
Αριστοτέλης (384 π.Χ. – 322 π.Χ.) αρχαίος έλληνας φιλόσοφος, από τα Στάγειρα της Χαλκιδικής.
Αποφθέγματα - Γνωμικά - Ρήσεις: «Άμιλλα είναι η τάση να φτάσει κανένας τον άλλον που τον θαυμάζει ή και να τον ξεπεράσει, χωρίς να αισθάνεται φθόνο αν ο άλλος τον ξεπερνάει.»
- «Αναγκαστικά όλοι είναι φίλαυτοι, περισσότερο ή λιγότερο.»
- «Αυτοί που δίνουν καλή εκπαίδευση στα παιδιά, πρέπει να τιμώνται περισσότερο από εκείνους που τα γέννησαν, γιατί οι γονείς τους έδωσαν μόνο τη ζωή, οι παιδαγωγοί όμως την ικανότητα να ζουν καλά.»
- «Αυτοί που μελέτησαν προσεκτικά τον τρόπο διακυβέρνησης των ανθρώπων, πρέπει να έχουν πεισθεί ότι πως η τύχη των εθνών εξαρτάται από την εκπαίδευση των νέων.»
- «Για να γίνει κανείς ικανός σ' οποιοδήποτε επάγγελμα τρία πράγματα χρειάζονται: φύση, μελέτη και πρακτική εξάσκηση.»
- «Δεν είναι αυταπάτη η αγάπη του εαυτού μας: αυτό το αίσθημα είναι ολότελα φυσικό. Ο εγωισμός, να το είδος της αγάπης που δίκαια δυσφημίστηκε, γιατί δεν είναι η αγάπη προς τον εαυτό μας, μα ένα πάθος αχαλίνωτο απ' τον εαυτό μας, πάθος ολέθριο που παρασέρνει τον φιλάργυρο προς το χρήμα του, κι όλους τους ανθρώπους προς το αντικείμενο των επιθυμιών τους.»
- «Δεν είναι κακό να νομίζει ο άνθρωπος ότι έχει κατιτί δικό του. Είναι φυσικό να αγαπάει κανείς τον εαυτό του, μόνο δε ο εγωισμός πρέπει να κατακρίνεται. Δηλαδή όχι το να αγαπάς απλώς τον εαυτό σου, αλλά το να τον αγαπάς περισσότερο απ' ό,τι πρέπει.»
- «Δεν θυμώνουμε με τους πεθαμένους, γιατί αυτοί έπαθαν το μεγαλύτερο κακό.»
- «Δεν ταιριάζει στη γυναίκα να είναι πολύ γενναία ή πολύ εύγλωττη.»
- «Είναι μια αρχαία παράδοση, που παντού έχει μεταφερθεί απ' τους πατέρες στα παιδιά, ότι όλα πηγάζουν απ' τον Θεό και ότι όλα έγιναν απ' αυτόν για μας.»
Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2011
Η Θεική φύση του Νου - Αριστοτέλης [Μετά τα Φυσικά]
Άρα ο Νούς νοεί τον εαυτόν του ως κράτιστος και η νόησή του είναι της νοήσεως νόησις.
Αριστοτέλης [Μετά τα Φυσικά 1074b.15–1075a.10].
Μετάφραση:
Τα σχετικά τώρα με τον νου δημιουργούν ορισμένες απορίες' διότι θεωρείται βέβαια ότι είναι το πιο θείο από τα φαινόμενα, το ερώτημα ομως για το σε ποια κατασταση θα πρέπει να είναι για να μπορεί να έχει αυτό τον χαρακτήρα δημιουργεί ορισμένες δυσκολίες. Διότι άν δεν νοεί τίποτα, τότε σε τι θα έγκειται το ιερό μεγαλείο του, αφού θα είναι όπως κάποιος που κοιμάται. Αν, πάλι, νοεί, αλλά ως όργανο άλλου, τότε, δεδομένου ότι αυτό που αποτελεί την ουσία του δεν είναι η νόηση αλλά ορισμένη δύναμη, δεν θα είναι η άριστη ουσία, καθότι η αξία του έγκειται στη νόηση. Ακόμα, είτε η ουσία του είναι νους είτε νόηση, τι είναι αυτό που νοεί; Διότι ή νοεί τον εαυτό του ή κάτι άλλο' αν νοεί κάτι άλλο, τότε ή [νοεί] πάντα το ίδιο πράγμα ή κάτι διαφορετικό. Υπάρχει, λοιπόν, κάποια διαφορά ή όχι ανάμεσα στο να νοεί το ωραίο ή οποιοδήποτε άλλο τυχαίο πράγμα; Ή μήπως υπάρχουν μερικά πράγματα που είναι αδιανόητο να τα σκέπτεται; Προφανώς, λοιπόν, νοεί το πιο θείο και το πιο πολύτιμο πράγμα, και αυτό είναι κάτι που δεν μεταβάλλεται, διότι [από το σημείο αυτό και πέρα] η μεταβολή είναι προς το χειρότερο, και άλλωστε κάτι τέτοιο θα ήταν ήδη κίνηση. Πρώτα απ’ όλα, λοιπόν, αν [ο νους] δεν είναι νόηση, αλλά δύναμη, είναι φυσικό να είναι γι’ αυτόν επίπονο πράγμα η συνεχής νόηση• έπειτα, είναι φανερό ότι κάτι άλλο θα ήταν το πιο πολύτιμο και όχι ο νους, ήτοι το αντικείμενο της νόησης. Διότι η διαδικασία και η ενέργεια της νόησης θα ανήκει και σε αυτόν που νοεί το χειρότερο πράγμα στον κόσμο, έτσι ώστε, αν αυτό μπορεί να το αποφεύγει κανείς (διότι και μερικά πράγματα είναι καλύτερο να μην τα βλέπουμε παρά να τα βλέπουμε), η ενέργεια της νόησης δεν θα μπορούσε να είναι το καλύτερο πράγμα. Τον εαυτό του, άρα, νοεί, αν όντως είναι το πιο σπουδαίο πράγμα, και έτσι η νόησή του είναι νόηση της νόησης. Απ’ ό,τι φαίνεται όμως, η επιστήμη, η αίσθηση, η γνώμη και η διάνοια δευτερευόντως μόνο αναφέρονται στον εαυτό τους. Ακόμα, αν το νοώ και το νοούμαι είναι διαφορετικά πράγματα, ως προς ποιο από τα δύο θα του ανήκει το καλό; Πράγματι, το νοούν δεν ταυτίζεται με το νοούμενο. Ή μήπως σε ορισμένες περιπτώσεις η επιστήμη είναι το πράγμα: στις παραγωγικές επιστήμες η ουσία χωρίς την ύλη και το τι ήταν να είναι, και στις θεωρητικές ο ορισμός και η νόηση; Αφού, λοιπόν, το νοούμενο και ο νους δεν είναι διαφορετικά για όσα πράγματα δεν έχουν ύλη, τότε [ο θείος νους και το αντικείμενό του] θα ταυτίζονται, και η νόηση θα είναι ένα με το νοούμενο. Απομένει, βέβαια, μια απορία, δηλαδή - αν το νοούμενο είναι σύνθετο" διότι [αν ήταν, η νόηση] θα μπορούσε να μεταβάλλεται σε συνάρτηση με τα διάφορα μέρη του όλου. Ή μήπως ό,τι δεν έχει ύλη είναι αδιαίρετο - όπως ακριβώς η ανθρώπινη νόηση, ή καλύτερα η νόηση των σύνθετων πραγμάτων σε ορισμένες χρονικές περιόδους (διότι δεν κατέχει το καλό την τάδε ή τη δείνα στιγμή, αλλά κατέχει το καλύτερο απ’ όλα, που είναι κάτι διαφορετικό από αυτή, σε μια ολοκληρωμένη χρονική περίοδο), και έτσι είναι στον αιώνα τον άπαντα η νόηση που νοεί τον εαυτό της;
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)