Τριντάντε και Μάρτιμ Βαζ

Χάρτης Νήσου Τριντάντε από το βιβλίο The Cruise of the Alerte

Χάρτης Νήσων Μάρτιν Βαζ

Η Νήσος Τριντάντε (στα ισπανικά σημαίνει Τριάδα, μερικές φορές καλείται και Τρινιδάδ) και οι Νήσοι Μάρτιμ Βαζ (επίσημα λέγονται και Μάρτιν Βαζ), που βρίσκονται περίπου 1.200 χλμ. ανατολικά της Βιτόρια στον νότιο Ατλαντικό Ωκεανό, ανήκουν στην πολιτεία της Βραζιλίας του Εσπίριτο Σάντο (Αγίου Πνεύματος). Τα νησιά, έχουν έκταση 10,4 χμ², είναι ακατοίκητα, εκτός από μια φρουρά του Βραζιλιάνικου Πολεμικού Ναυτικού, που αποτελείται από 32 άτομα. Η συστάδα αποτελείται από τη Νήσο Τριντάντε, το μεγαλύτερο με διαφορά νησί με έκταση 10,1 χμ², και τις Νήσους Μάρτιμ Βαζ 47 χλμ. μακρύτερα ανατολικά, με συνολική έκταση μόλις 0,3 χμ².

Τα νησιά είναι ηφαιστειογεννούς προέλευσης και έχουν τραχιά τοπογραφία. Κατά το μεγαλύτερο τους μέρος είναι άγονα, εκτός από το νότιο τμήμα της Νήσου Τριντάντε. Ανακαλύφθηκαν το 1502 από τον Πορτογάλο εξερευνητή Ζοάο ντα Νόβα και παρέμειναν Πορτογαλικά μέχρι που έγιναν τμήμα της Βραζιλίας μετά την ανεξαρτησία της. Από το 1890 έως το 1896, το Τριντάντε είχε καταληφθεί από το Ηνωμένο Βασίλειο, μέχρι που επετεύχθη μια συμφωνία με τη Βραζιλία.

Τα νησιά με τις θέσεις τους παρατίθενται παρακάτω:

• Νήσος Τριντάντε (Τριάδα), 20°31′30″Ν, 29°19′30″Δ
• Νήσοι Μάρτιμ Βαζ, 20°30′00″Ν, 28°51′00″Δ
  • Νήσος ντο Νόρτε (του Βορρά), 20°30′00″Ν, 28°51′00″Δ, 300 μ Β-ΒΔ της Νήσου ντα Ράτσα, 75 μ ύψος
  • Νήσος ντα Ράτσα (Πνοή Ανέμου), λέγεται και Νήσος Μάρτιμ Βαζ, 20°30′18″Ν, 29°20′42″Δ,175 μ ύψος κοντά στο βορειοδυτικό άκρο. Οι ακτές είναι διάσπαρτες με ογκόλιθους.
  • Νησίδα Πέδρο Σεγκούντο (Πέτρος ο δεύτερος)
  • Νησίδα ντε Ανγκούλια (Βελόνα), ένας επίπεδος κυκλικός βράχος, 200 μ έξω από το βορειοδυτικό άκρο της Νήσου ντα Ράτσα, 60 μ ύψος
  • Νήσος ντο Σουλ (του Νότου), 20°31′00″Ν, 28°51′00″Δ, 1.600 μ νότια της Νήσου ντα Ράτσα. Είναι μια βραχώδης μυτερή κορυφή. Η Νήσος ντο Σουλ είναι το ανατολικότερο σημείο της Βραζιλίας.

Τριντάντε

Η μικρή νήσος Τριντάντε, με έκταση 10,1 χλμ², βρίσκεται στο ανατολικό άκρο μιας αλυσίδας υποθαλάσσιων ηφαιστείων με κατεύθυνση από Ανατολή προς Δύση που εκτείνεται για περίπου 1.100 χλμ. από την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα έξω από τις ακτές της Βραζιλίας. Το νησί βρίσκεται περισσότερο ανατολικά από το μισό της απόστασης μεταξύ της Βραζιλίας και της Μεσοατλαντικής Ράχης κοντά στο ανατολικό άκρο της υποθαλάσσιας Ράχης Βιτόρια-Τριντάντε.

Το Τριντάντε είναι ένα ορεινό, διαμελισμένο ηφαιστειογεννές νησί με πολυάριθμους φονολιθικούς θόλους λάβας και απότομα ηφαιστειακά στόμια. Ψηλότερη κορυφή είναι το Πίκο Ντεσεζάντο (Επιθυμητό), κοντά στο κέντρο του νησιού, περίπου 600 μέτρα ύψος. Το Πίκο Μονουμέντο (Μνημείο), μια αξιοθαύμαστη κορυφή σχήματος ελαφρά κεκλιμένου κυλίνδρου, υψώνεται από τη δυτική ακτή. Η νεότερη ηφαιστειακότητα, στο Βουλκάο ντε Παρεντάο στο νοτιοανατολικό άκρο του νησιού, σχημάτισε έναν πυροκλαστικό κώνο με ροές λάβας που δεν είναι παλαιότερες από την Ολόκαινο περίοδο. Τα υπολείμματα του κρατήρα του ύψους 200 μ ηφαιστειακού κώνου διατηρούνται ακόμα. Οι ροές λάβας από τον κώνο μεταφέρθηκε προς τα βόρεια, όπου σχημάτισαν μια ακανόνιστη ακτογραμμή και παράκτια νησιά. Μικρότερα ηφαιστειακά κέντρα της τελευταίας ηφαιστειακής περιόδου βρίσκονται στην περιοχή του Μόρρο Βερμέλιο (Ερυθρό Όρος) στο νότιο κεντρικό τμήμα του νησιού.

Υπάρχει ένας μικρός οικισμός στα βόρεια στην Ενσεάδα ντος Πορτουγκέζες (Αραξοβόλι των Πορτογάλων), που υποστηρίζει μια φρουρά 32 ατόμων του Βραζιλιάνικου Πολεμικού Ναυτικού.

Μάρτιν Βαζ

Η συστάδα των Νήσων Μάρτιν Βαζ βρίσκεται περίπου 47 χλμ. ανατολικά της Νήσου Τριντάντε.

Η συστάδα αποτελείται από 3 μεγαλύτερες και αρκετά μικρότερες νησίδες και βράχους. Το μεγαλύτερο των νησιών, το Μάρτιν Βαζ έχει μήκος 500 μ, πλάτος 800 μ και ύψος 175 μ. Τα νησιά είναι όλα ηφαιστειογεννούς προέλευσης, υψώνονται απότομα από τον πυθμένα της θάλασσας, έχουν απότομη κλίση και γκρεμούς.

Τα κύρια νησιά καλύπτονται με βρύα, μικρούς θάμνους αλλά όχι δέντρα. Ο κύριος πληθυσμός είναι τα ενδημικά είδη αράχνης του Μάρτιν Βαζ και εκατοντάδες θαλασσοπούλια.

Δεν είναι βέβαιο εάν ο Ισπανός Καμπράλ ανακάλυψε τα νησιά το 1500 στην πορεία του από τη Βραζιλία στην Ινδία, αλλά ανέφερε έναν μεγάλο αριθμό νησιών, γεγονός που δεν μπορεί να αποδείξει εάν πράγματι έφτασε τη συστάδα. Τα νησιά ανακαλύφθηκαν το 1502 από τον Πορτογάλο Χουάν ντα Νόβα Καστέλλ, και τα επισκέπτηκε το 1514 ο ντε λα Κόζα, που τα ονόμασε βράχους Σάντα Μαρία Εσμεράλντα. Το 1768 ο Γάλλος ΛαΠερούζ ήθελε να σκαρφαλώσει τους βράχους, αλλά δύο ναύτες του σκοτώθηκαν κατά την προσπάθεια προσεδάφισης σ’ αυτούς. Προς τιμήν ενός από τους ναύτες του ο ΛαΠερούζ ονόμασε τη συστάδα Μάρτιν Βαζ.

Το 1951 το Βραζιλιάνικο Πολεμικό ναυτικό διεκδίκησε τα νησιά, που πλέον επίσημα λέγονται Μάρτιν Βαζ, στη Βραζιλία, και ένα επιστημονικό πολεμικό πλοίο θέλησε να προσεγγίσει και να βάλει ένα λάβαρο εκεί. Το σκάφος καταστράφηκε αφού προσέκρουσε στον ύφαλο, και 12 ναύτες σκοτώθηκαν.

Το 1960 η Βρετανική επιστημονική αποστολή με το πλοίο HMS Όουεν βρήκε ένα ασφαλές αραξοβόλι, και ανέβηκε στο μεγαλύτερο νησί. Η πρώτη και ως τώρα μοναδική προσεδάφιση στη Νήσο ντο Σουλ έγινε το 1962 από μια Βραζιλιάνικη ομάδα με ελικόπτερο, από τη Νήσο Τριντάντε. Ο Δόκτωρ Ε.Π.Σκόρτσα βρήκε ένα σπάνιο ορυκτό μέταλλο, που σε παλαιότερες εποχές βρέθηκε στην Κίνα και τη Σλοβακία.