Νάξος (πόλη)
Συντεταγμένες: 37°6′6.98″N 25°22′45.98″E / 37.1019389°N 25.3794389°E
| Νάξος | |
|---|---|
 | |
Χάρτης  | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα[1] |
| Περιφέρεια | Νοτίου Αιγαίου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Νάξου |
| Δήμος | Νάξου & Μικρών Κυκλάδων |
| Δημοτική Ενότητα | Νάξου |
| Δημοτική Κοινότητα | Νάξου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Νησιά Αιγαίου Πελάγους |
| Νομός | Κυκλάδων |
| Υψόμετρο | 0-50 |
| Πληθυσμός | |
| Μόνιμος | 8.551 |
| Έτος απογραφής | 2021 |
| Πληροφορίες | |
| Ονομασία κατοίκων | Χωραΐτης - Χωραΐτισσα |
| Ταχ. κώδικας | 84300 |
| Τηλ. κωδικός | 22850 |
| naxos.gr | |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η πόλη της Νάξου (Χώρα στην καθομιλουμένη - Νάξος επισήμως) είναι η πρωτεύουσα και το κύριο λιμάνι της νήσου Νάξου με 7.070 κατοίκους.[3] Η πόλη είναι κτισμένη πάνω σε λόφο ύψους περίπου 30 μέτρων και περιμετρικά γύρω από αυτόν. Από 1935 έως το 2010 ήταν έδρα του Δήμου Νάξου κι έκτοτε είναι έδρα του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.[4]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Αρχαία Ελλάδα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Κατά τον 8ο και 7ο αιώνα π.Χ., η Νάξος κυριάρχησε στις Κυκλάδες.
Το 502 π.Χ. οι κάτοικοι της Νάξου εξεγέρθηκαν εναντίον των Περσών. Αυτή η εξέγερση οδήγησε στην Ιωνική Επανάσταση και στη συνέχεια στους Περσικούς πολέμους.
Δουκάτο του Αρχιπελάγους
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την Τέταρτη Σταυροφορία, με τον Λατίνο αυτοκράτορα υπό την επιρροή των Ενετών που εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη, ο Ενετός Μάρκος Σανούδος κατέκτησε τη Νάξο και σύντομα κατέλαβε και τις υπόλοιπες νήσους των Κυκλάδων και έλαβε τον τίτλο του «Δούκα του Αρχιπελάγους». Είκοσι ένας δούκες από δύο δυναστείες κυβερνούσαν το Αρχιπέλαγος μέχρι το 1566. Η Ενετοκρατία συνεχίστηκε στα διάσπαρτα νησιά του Αιγαίου μέχρι το 1714.
Οθωμανική Νάξος (1564-1821)
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η διοίκηση της νήσου κατά τη διάρκεια της Οθωμανικής κυριαρχίας παρέμεινε ουσιαστικά στα χέρια των Ενετών. Η ανησυχία της Πύλης ικανοποιήθηκε από την επιστροφή των φόρων. Πολύ λίγοι Τούρκοι εγκαταστάθηκαν μόνιμα στη Νάξο και η τουρκική επιρροή στο νησί είναι μικρή. Η τουρκική κυριαρχία διήρκεσε μέχρι το 1821, όταν τα νησιά εξεγέρθηκαν. Η Νάξος έγινε τελικά μέλος του ελληνικού κράτους το 1832.
Πληθυσμιακή εξέλιξη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]| Έτος | 1835 | 1879 | 1889 | 1896 | 1907 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 2.425 | 1.978 | 1.869 | 1.761 | 1.885 | 1.620 | 2.160 | 2.276 | 2.316 | 2.458 | 2.892 | 3.735 | 4.334 | 6.589 | 7.070 |
| Πηγές | [5] | [6] | [7] | [8] | [9] | [10] | [11] | [12] | [13] | [14] | [15] | [16] | [17] | [18] | [3] |
Από τη Μικρασιατική Καταστροφή (σύμφωνα με την απογραφή προσφύγων του 1923), η πόλη της Νάξου δέχτηκε 1.052 πρόσφυγες (388 άρρενες και 644 θήλεις), σε σύνολο 3.656 προσφύγων στα νησιά της Νάξου και της Πάρου.[19]
Διοικητικές μεταβολές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Το 1835, με 2.425 κατοίκους (630 οικογένειες), αποτελεί μαζί με τα Αγκίδια τον νεοϊδρυθέντα Δήμο Νάξου της επαρχίας Νάξου, με έδρα την πόλη της Νάξου.[5][20][21]
- Το 1912, καταργείται ο Δήμος Νάξου και δημιουργείται η κοινότητα Νάξου με έδρα την πόλη της Νάξου. Στην κοινότητα της Νάξου προσαρτώνται τα Αγκίδια και η Δυτική Επισκοπή.[22][23]
- Το 1947, η κοινότητα της Νάξου μετατρέπεται σε Δήμο.[24]
- Το 2010, με την εφαρμογή του προγραμματος Καλλικράτης (νόμος 3852/2010), καταργείται ο δήμος Νάξου και δημιουργείται ο δήμος Νάξου & Μικρών Κυκλάδων με έδρα την πόλη της Νάξου.[4]
Σήμερα, μετά τη τελευταία μεταβολή του 2010 (πρόγραμμα Καλλικράτης), αποτελεί μαζί με τους οικισμούς Αγκίδια ( 299 κ.) και Μονή Χρυσοστόμου ( 5 κ.) την Δημοτική Κοινότητα Νάξου ( 1327 κ.) όπου έχει οριστεί έδρα. Η δ.κ. Νάξου υπάγεται στη Δημοτική Ενότητα Νάξου, του δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, της περιφερειακής ενότητας Νάξου (του πρώην νομού Κυκλάδων), στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.[3]
Φωτοθήκη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]-
Το φρούριο της Νάξου, χαλκογραφία του Andre Grasset Saint-Sauver από το βιβλίο "Voyage historique...", Παρίσι 18ος αι. (χάραξη: Brion) -
Άποψη της Χώρας της Νάξου από την Πορτάρα -
Το δημαρχείο -
Ο Ορθόδοξος καθεδρικός ναός της Νάξου είναι αφιερωμένος στην Παναγία Ζωοδόχο Πηγή. Kτίστηκε γύρω στο 1787 -
Σοκάκι στην παλιά πόλη της Νάξου -
Άποψη στον παραλιακό δρόμο της Χώρας
Δείτε επίσης
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
- ↑ «Home-GR». Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2023.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10849 (σελ. 375 του pdf), και σε μορφή Excel «Πίνακας αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ Πληθυσμού-Απογραφής 2011 Αρχειοθετήθηκε 2015-11-13 στο Wayback Machine.» στην ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 24/11/2017. Ανακτήθηκε 09/01/2018.
- ↑ 4,0 4,1 «ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010»σελ. 1791 (σελ. 7 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 27/02/2018. Ανακτήθηκε 27/02/2018.
- ↑ 5,0 5,1 «ΦΕΚ Α4/1835» σελ. 31 και 36 (σελ. 3 και 8 του pdf) από ΕΕΤΑΑ. Δημοσιεύθηκε 26 Φεβρ.1835. Αρχειοθετήθηκε 08/03/2018. Ανακτήθηκε 27/02/2018.
- ↑ Έχουν συνυπολογιστεί και 107 ναυτικοί αλιείας και ακτοπλοΐας. «Πληθυσμός 1879», Μέρος τρίτον σελ. 95 (σελ. 181 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 25/04/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Πληθυσμός: απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889», σελ. 109 (σελ. 132 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 07/11/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ Έχουν συνυπολογιστεί και 9 ναυτικοί αλιείας και ακτοπλοΐας. «Στατιστικά αποτελέσματα της απογραφής του πληθυσμού κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896», σελ. 123 (σελ. 228 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 07/11/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Στατιστικά αποτελέσματα της γενικής απογραφής του πληθυσμού κατά την 27 Οκτωβρίου 1907», σελ. 408 (σελ. 411 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 07/11/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος κατά την απογραφή της 19 Δεκεμβρίου 1920», σελ. 183 (σελ. 204 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 07/06/2015. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ Έχουν συνυπολογιστεί και 86 ναυτικοί αλιείας και ακτοπλοΐας. «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 15-16 Μαϊου 1928», σελ. 216 (σελ. 236 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 04/03/2016. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940», σελ. 244 (σελ. 268 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 25/04/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογαφήν της 7ης Απριλίου 1951», σελ. 121 (σελ. 121 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 4/03/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Αποτελέσματα της απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 19ης Μαρτίου 1961», Πίνακας 1, σελ. 275 (σελ. 345 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 6/03/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971», σελ. 115 (σελ. 115 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 24/10/2014. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Αποτελέσματα απογραφής πληθυσμού - κατοικιών της 5ης Απριλίου 1981», σελ. 448 (σελ. 448 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 08/01/2018. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Πραγματικός πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991 κατά νομούς, επαρχίες, δήμους, κοινότητες και οικισμούς», σελ. 148 (σελ. 150 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 20/8/2017. Ανακτήθηκε 8/1/2018.
- ↑ «Απογραφή πληθυσμού - κατοικιών της 18ης Μαρτίου 2001», σελ. 272 (σελ. 274 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 29/7/2017. Ανακτήθηκε 08/01/2018.
- ↑ «Απογραφή προσφύγων ενεργηθείσα κατ΄Απρίλιον 1923», σελ. 30 (σελ. 48 του pdf), από ΕΛΣΤΑΤ. Αρχειοθετήθηκε 22/02/2018. Ανακτήθηκε 12/03/2018.
- ↑ «1835 σχηματισμός Δήμων Νάξου»από orinosaxotis.blogspot.gr. Δημοσιεύθηκε 02/01/2015. Αρχειοθετήθηκε 09/03/2018. Ανακτήθηκε 09/03/2018.
- ↑ «Η τοπική αυτοδιοίκηση κι η ιστορία της» από sagri.gr. Αρχιοθετήθηκε 11/10/2013. Ανακτήθηκε 28/09/2007.
- ↑ «ΦΕΚ 261Α 31/8/1912» σελ. 1514 και 1515 (σελ. 2 και 3 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 16/06/2012. Ανακτήθηκε 27/02/2018.
- ↑ «1912 σχηματισμός των κοινοτήτων της Νάξου» από orinosaxotis.blogspot.gr. Δημοσιεύθηκε 25/10/2015. Αρχειοθετήθηκε 19/03/2018. Ανακτήθηκε 19/03/2018.
- ↑ «ΦΕΚ 277Α - 13/12/1947» σελ. 1515 (σελ. 3 του pdf), από ΕΕΤΑΑ. Αρχειοθετήθηκε 12/03/2018. Ανακτήθηκε 12/03/2018.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Chora of Naxos στο Wikimedia Commons
